โครงการฟื้นฟูภาษาและวัฒนธรรมกระเหรี่ยงภาคตะวันตก - page 64
ทิ
วา คงนานดี
และคณะ ๖๔
ชาวบ
านทั้
งหมดเดิ
มแล
วเป
นคนไทยเชื้
อสายกะเหรี่
ยงนั
บถื
อศาสนาพุ
ทธ เดิ
มนั้
นชาวบ
านอาศั
ยอยู
กั
บธรรมชาติ
ที่
ร
มรื่
น และมี
การละเล
นไม
กี่
อย
างที่
เป
นเครื่
องบั
นเทิ
ง เช
น การเล
นสะบ
า การรํ
าตง งานบุ
ญกิ
นข
าวใหม
ต
อนรั
บป
ใหม
เป
นต
น ดั
งนั้
น การรํ
าตงเป
นการละเล
นอี
กอย
างที่
เป
นความบั
นเทิ
งและช
วยผ
อนคลายของชาว
กะเหรี่
ยงทั้
งในอดี
ต และป
จจุ
บั
นในป
จจุ
บั
นนี้
การรํ
าตง เป
นการละเล
นที่
ยั
งคงดํ
ารงไว
ซึ่
งเป
นเอกลั
กษณ
ของชาว
กะเหรี่
ยง และยั
งรั
กษาท
ารํ
า และทํ
านองเพลงไว
คงเดิ
มจากอดี
ต ชาวบ
านกะเหรี่
ยงได
พั
ฒนาคณะรํ
าตง และ
ได
นํ
าเยาวชนเข
ามามี
ส
วนร
วมในการรํ
า เนื่
องจากป
จจุ
บั
นคนเฒ
าคนแก
ไม
สามารถรํ
าให
มี
ความสวยงามและ
สนุ
กสนานเหมื
อนกั
บหนุ
มสาวได
อี
กจึ
งได
มี
การถ
ายทอดจากรุ
นสู
รุ
น
ความเป
นมาของศิ
ลปะการรํ
าตงกะเหรี่
ยง
การรํ
ากะเหรี่
ยงเริ่
มบั
นทึ
กเป
นครั้
งแรกประมาณพั
นกว
าป
ที่
แล
ว จากการสั
นนิ
ษฐานของบรรพบุ
รุ
ษ
ปราชญ
ผู
ค
นคว
าชนชาติ
พั
นธุ
กะเหรี่
ยง นั
บตั้
งแต
กะเหรี่
ยงอพยพลงมาผ
านแม
น้ํ
าแยงซี
เกี
ยง ภาษากะเหรี่
ยง
เรี
ยก (ที่
ฉิ
มิ
หยั่
ว )ระหว
างแม
น้ํ
าโขงกั
บแม
น้ํ
าสาละวิ
น กะเหรี่
ยงเลี้
ยงชี
พทํ
าไร
ทํ
าสวน และสร
างหลั
กป
กฐาน
บ
านเมื
อง ในขณะนั้
น
สมั
ยนั้
นกะเหรี่
ยงเลี้
ยงชี
พด
วยการทํ
าไร
เป
นส
วนใหญ
ทํ
าให
ได
ข
าวเป
นอั
นมากถึ
งหน
าเวลาฟาดข
าวก็
มี
การเชิ
ญเพื่
อนบ
านมาร
วมฟาดข
าวเป
นการช
วยเหลื
อซึ่
งกั
นและกั
น ขณะเดี
ยวกั
นก
อนจะเชิ
ญเพื่
อนบ
านมาร
วม
งานได
เตรี
ยมอาหารสํ
าหรั
บเลี้
ยงเพื่
อนบ
านที่
มาช
วย นอกเหนื
อจากอาหารประเภทข
าวเหนี
ยวมะพร
าวป
นเป
น
ก
อนแล
วยั
งมี
น้ํ
าขาวหรื
อที่
เรี
ยกว
ากระแช
ไว
ต
อนรั
บสํ
าหรั
บเพื่
อนบ
านที่
ชอบดื่
มเพื่
อเป
นแรงจู
งใจให
มาช
วยงาน
อย
างมี
เรี่
ยวแรงสนุ
กสนาน เมื่
อมี
การเลี้
ยงอาหารและเครื่
องดื่
มที่
ทํ
าให
เกิ
ดความเพลิ
ดเพลิ
นแล
วมี
การร
องรํ
า
ทํ
าเพลงแล
วเคาะเป
นจั
งหวะเพื่
อให
เกิ
ดจั
งหวะเพื่
อเป
นการรื่
นเริ
งด
วยด
วยเหตุ
นั้
นจึ
งเป
นโอกาสให
ปราชญ
ได
ค
น
คิ
ดจั
งหวะการร
องรํ
า โดยอาศั
ยเสี
ยงเคาะไม
ไผ
เป
นจั
งหวะและมี
เสี
ยงดั
ง ตั
ง ตั
ง ตั
ง หรื
อ โตง โตง โตง แล
วแต
จะออกเสี
ยงตามสํ
าเนี
ยงท
องถิ่
น จากนั้
นได
มี
การพั
ฒนาให
เกิ
ดความบั
นเทิ
งในท
องถิ่
นของตนเองมี
งานรื่
นเริ
งที่
ใดก็
จะไปช
วยกั
นขั
บร
องและรํ
าตามความต
องการของเพื่
อนบ
าน
การรื่
นเริ
งร
องเพลงมี
การปรบมื
อเต
นรํ
าตามประสาชาวบ
านปกติ
ทํ
าให
ไม
มี
ความพร
อมเพรี
ยง จึ
งใช
กระบอกน้ํ
าขาวหรื
อกระบอกกระแช
เคาะลงพื้
นมี
เสี
ยงดั
งโตง โตง โตง จึ
งใช
ไม
ไผ
นี้
มาตั้
งแต
บั
ดนั้
นเป
นต
นมา
ต
อมามี
การพั
ฒนาจากเสี
ยงโตง โตง ให
มี
เสี
ยงดั
งขึ้
นและกึ
กก
องทํ
าให
ผู
คนได
ฟ
งแล
วตื่
นเต
นสนุ
กสนานใช
คู
กั
บ
เสี
ยงเคาะไม
ไผ
ที่
เป
นจั
งหวะแล
วเรี
ยกชื่
อสิ่
งนั้
นว
า“ทะ”ซึ่
งแปลว
า“กลอง”คนสมั
ยก
อนเรี
ยกการรํ
าประเภทนี้
ว
า “รํ
าตง รํ
าทะ” มาช
านาน
ป
จจุ
บั
น ศิ
ลปะการแสดงของชาวกะเหรี่
ยงถู
กเรี
ยกว
า “รํ
าตง” เป
นการแสดงสื
บทอดมาแต
บรรพ
บุ
รุ
ษ เป
นระยะเวลายาวนานและมี
การพั
ฒนาการรํ
าตงในรู
ปแบบต
างๆมากมาย ทํ
าให
การรํ
าตงได
ผ
านช
วง
หลายยุ
คหลายสมั
ย การรํ
าตงยั
งเป
นการแสดงพื้
นบ
านที่
ประกอบด
วยศาสตร
และศิ
ลป
ในตั
วเองที่
ให
ลู
กหลานได
ศึ
กษาค
นคว
าและพั
ฒนาฟ
นฟู
ให
เกิ
ดการสื
บทอดและเรี
ยนรู
นํ
ามาปฏิ
บั
ติ
ตามในป
จจุ
บั
นและอนาคต
อย
างไรก็
ตาม แม
ยุ
คสมั
ยเปลี่
ยนแปลงไป การรํ
าตงได
มี
การพั
ฒนาไปอย
างหลากหลาย ตาม
เจตนารมณ
ของผู
ฝ
กสอนหรื
อตามความต
องการของท
องถิ่
น ในการร
องรํ
าทํ
าเพลงของชาวกะเหรี่
ยง สามารถ
แยกประเภทรํ
าตงตามยุ
คสมั
ยได
5 ประเภทหลั
ก ดั
งนี้
1...,54,55,56,57,58,59,60,61,62,63
65,66,67,68,69,70,71,72,73,74,...76