โครงการฟื้นฟูภาษาและวัฒนธรรมกระเหรี่ยงภาคตะวันตก - page 63

ทิวา คงนานดี และคณะ ๖๓
เนื้อหาของเพลงรําตงหลายเพลงที่พยายามสรางสํานึกความเปนชาติพันธุใหแก เยาวชน ดังเชน “เด็ก
สมัยนี้อยู ในเมือง แลวไมยอมพูดกะเหรี่ยง พูดแต ภาษาไทย พอเห็นคนไทยก็ชอบคนไทยและอยากเปนคนไทย
แตเขาอาจจะทิ้ งเราไดระหว างทาง” หรือบางเพลงที่ เกี่ยวของคลองคลายคลึ งกัน โดยเฉพาะการเน นย้ําการ
รักษาภาษากะเหรี่ยงในฐานะเปนการแสดงออกทางอัตลักษณของตนเอง เช น“เด็กกะเหรี่ยงสมัยนี้เวลาไปไหน
ไมยอมพูดกะเหรี่ยง พูดแต ภาษาไทย ตางจากพอแมที่พูดแต ภาษากะเหรี่ยงพูดภาษาไทยไม ได แตวันหนึ่งเมื่อ
พอแมตายไป ภาษากะเหรี่ยงก็จะหายไป เด็กเหลานี้ก็จะเปนคนไทยไปหมดเลย แลวพู ดภาษากะเหรี่ยงไมเป น
ลืมภาษากะเหรี่ยงไปหมดเลย
เพลงยังเลาเรื่องราวที่เกิดขึ้นในชุมชนตอนที่ชาวกะเหรี่ยงในหมูบานตองเจอปญหากับเจ าหนาที่ปาไม
พอโจยาเลาวาตอนนั้นไดแตงเพลงรําตงขึ้นมาเพลงหนึ่งเพื่ อสะทอนเรื่องราวของการตอสู ของพอแมให ลูกหลาน
ฟง “ตอนนั้นปาไม ทหารไมใหตัด เราก็ทําไรไมได แลวก็ต องมาเขาร วมกับป าไม แตชาวบานต องทํ ามาหากิน
ตอนนี้ลูกหลานเห็นเพียงยุงขาว แตพวกเขาไมเคยเห็นชาง ชาวบานไมรูจะพู ดอยางไร พวกเขาจึ งตองรับจาง
ปลูกปากั บปาไมอยางเดี ยว”
นอกจากนี้พอโจยายั งเลาเรื่องราวของคนกะเหรี่ยงในเพลงรําตงวา เมื่อกอนคนกะเหรี่ ยงไมมีศาสนา
ตอนนั้นมี วัยรุนกะเหรี่ยงเขาไปหาเจาอาวาส บอกวาตนเองอยากมีศาสนา เจาอาวาสบอกว า ทําไมล ะ ทุ ก
ศาสนาทําใหเปนคนดีทั้งนั้น จากนั้นวัยรุนจึงนับถือศาสนาพุทธ เวลากลับเขามาในหมูบานแลวรองตะโกนบอก
วา “ดีใจจังเลย ขามีศาสนาแลว เฮ เฮ เฮ เฮ” คนกะเหรี่ยงไมมี ภาษาเปนของตัวเองในตอนแรก สวนใหญ ที่
เรียนหนังสือเอามาจากภาษามอญ พ อโจยาบอกวา คนกะเหรี่ยง-คนมอญเปนกลุมที่มี ความสัมพันธ กันทาง
วัฒนธรรม
การเก็บขอมูลเกี่ยวกับการสืบทอดศิลปวัฒนธรรมการรําตงผานสัมภาษณนองปุยเลาใหฟงวาตอนแรก
พอของเขาหันมาสนใจการรําตง เพราะอยากจะมีสวนรวมในชุมชนพอของเขาเปนกะเหรี่ยงที่มาจากพมา พ อ
ขอเขาจึงเรียนการรําตงมาจากการสอนของนองสาวของภรรยา โดยในตอนแรกเมื่อ ๓ ปที่ผานมาจะมีเด็กเข า
มาฝกซอมรําประมาณ๑๐ คน เปนชายและหญิงเทาๆ กั น ตอนนั้นพอของนองปุยคื อ ครูกวา เขาไดขอรองให
นองสาวของภรรยาใหมาสอนรํา สาเหตุ หนึ่งเพราะวาตอนที่พอเขามาอยูในหมูบานใหม เขาถูกมองวาเป นคน
ตางดาว พอรูสึกวาเวลาไปไหนเลยไมค อยมีคนคุยด วย พ อบอกวา พอมาอยูใหม เราถูกมองว าเราไมมี คุณค า
ดังนั้นพอจึงหาวิธีการให คนยอมรับ พอจึ งหันมาฟ นฟูศิ ลปวัฒนธรรมการรําตงของกะเหรี่ยง ดังนั้นการรําตง
ของพอจึงไดรั บการเรียนรูมาจากพมา ถึ งแมหลั งจากเริ่มมี การฝกสอนให เยาวชนในหมู บานหันมาเรียนรํ าตง
แตอย างไรก็ตาม พอก็ ไดรับสารพัดปญหาจากการตัดสิ นของชาวบานที่ยังไมเห็นคุณคาของการเรียนรูการรําตง
ความคิดเห็นรวมจากการประชุมเรื่องการสืบทอดศิลปวัฒนธรรม “การรํ าตง” ใน๓พื้นที่
ชุมชนชาวบ านกะเหรี่ยงในอํ าเภอสังขละบุ รี เป นหมูบานหนึ่ งที่มี ขนบธรรมเนียม ประเพณี และ
การละเล นพื้ นเมื องยังคงไวอยู ถึ งแม บางอยางได เลือนหายไปบาง เพราะชาวบ านไมได ใหความสํ าคัญ