โครงการฟื้นฟูภาษาและวัฒนธรรมกระเหรี่ยงภาคตะวันตก - page 54
ทิ
วา คงนานดี
และคณะ ๕๔
ถ
ายทอดให
กั
บคนรุ
นหลั
ง เงิ
น๑๐๐บาทที่
นํ
ามาถวายให
ครู
ก็
เพื่
อมอบให
ครู
ผู
สอนเก็
บไว
ใช
จ
ายส
วนตั
ว ไม
เรี
ยก
เก็
บคื
น
เมื่
อเด็
กฝ
กฝนการรํ
าตงไปได
ระยะหนึ่
ง จนเด็
กสามารถรํ
าตงได
พวกเขาจะจั
ดให
มี
การทํ
าพิ
ธี
ไหว
ครู
เป
นพิ
ธี
บวงสรวงสาบานตนต
อหน
าสิ่
งศั
กดิ์
สิ
ทธิ์
และต
อหน
าครู
บาอาจารย
บิ
ดามารดา โดยจะมี
เครื่
องบู
ชาที่
เรี
ยกว
า “ปวย” ประกอบไปด
วย (๑) มะพร
าวที่
มี
จุ
ก ๑ ลู
ก - มะพร
าวอ
อนหรื
อแก
ก็
ได
(๒) กล
วยน้ํ
าว
า ๒ หวี
– กล
วยดิ
บ (๓) หมาก พลู
บุ
หรี่
อย
างละ ๕ ชุ
ด (๔) เที
ยนขี้
ผึ้
ง ๕ แท
ง – อาจใช
เที
ยนไขแทนได
(๕) น้ํ
าขมิ้
น
ส
มป
อย หรื
อน้ํ
าผสมเครื่
องหอม เช
น แป
ง หรื
อน้ํ
าหอม ๑ แก
ว (๖) ค
ายกครู
๕ บาท และ(๗) ดอกไม
สด ๕
ดอก โดยเครื่
องบู
ชาเหล
านี้
จะนํ
ามาจั
ดรวมกั
นในภาชนะ เช
น กะละมั
ง หรื
อ ถาด
ในช
วงระหว
างการฝ
กสอนท
ารํ
าตง ครู
ผู
สอนจะอบรมสั่
งสอนเด็
กไปด
วย และตั้
งกฎกติ
กา ข
อห
าม
ต
างๆ ได
แก
(๑) เด็
กต
องมาให
ตรงเวลา ถ
ามาไม
ได
ต
องฝากเพื่
อนมาบอกให
ครู
ผู
สอนทราบ โดยส
วนมากการ
สอนจะเริ่
มหลั
งจากที่
เด็
กเลิ
กเรี
ยนจากโรงเรี
ยนแล
ว (๒) เด็
กจะต
องปฏิ
บั
ติ
ตามกฎสั
งคม ขนบธรรมเนี
ยม
ประเพณี
เช
น ไม
ผิ
ดลู
กผิ
ดเมี
ยผู
อื่
น (๓) เด็
กต
องเชื่
อฟ
งคํ
าสั่
งสอนของครู
บาอาจารย
บิ
ดามารดา (๔) เด็
กต
องไม
ลบหลู
ดู
หมิ่
น เหยี
ยดหยามบรรพบุ
รุ
ษ รุ
กขเทวดา เจ
าป
าเจ
าเขา และสิ่
งศั
กดิ์
สิ
ทธิ์
ที่
ชาวบ
านเคารพนั
บถื
อ และ
สุ
ดท
าย (๕) เด็
กต
องไม
ลั
กเล็
กขโมยน
อยของผู
อื่
นโดยไม
ขออนุ
ญาต
หากว
าลู
กศิ
ษย
ที่
มาเรี
ยนรํ
าตงฝ
าฝ
นหรื
อกระทํ
าผิ
ดกฎระเบี
ยบที่
วางไว
ครู
ผู
สอนจะมาเรี
ยกพ
อแม
เด็
กที่
กระทํ
าผิ
ดมาตั
กเตื
อน ถ
ากระทํ
าผิ
ดร
ายแรงจะถู
กขั
บไล
ออกจากคณะ และจะถู
กปรั
บเงิ
นประมาณ ๕๐๐ บาท
เพื่
อนํ
าเป
นค
าตอบแทนให
กั
บครู
ผู
สอน โดยผู
นํ
าหมู
บ
านจะเป
นผู
ดํ
าเนิ
นการ ดั
งนั้
นพ
อแม
เด็
กจะต
องคอยดู
แล
เอาใจใส
เด็
กอยู
เสมอ ถ
าหากเด็
กประสงค
จะลาออกจากคณะ เด็
กจะต
องนํ
าดอกไม
๕ ดอก เที
ยน ๕ แท
ง
หมาก พลู
บุ
หรี่
อย
างละ ๕พร
อมกั
บน้ํ
าขมิ้
นส
มป
อยมาบู
ชาครู
พร
อมกั
บแจ
งสาเหตุ
ที่
ลาออก เช
น ย
ายไปอยู
หมู
บ
านห
างไกล ร
างกายไม
แข็
งแรง เป
นต
น พร
อมทั้
งเด็
กจะต
องขอขมาที่
เคยล
วงเกิ
นด
วยร
างกาย วาจา ใจ
จากนั้
นครู
ก็
จะอนุ
ญาตพร
อมกั
บมอบพรให
ประสบแต
ความดี
และนํ
าผลจากการเรี
ยนรู
ไปเผยแพร
ให
กั
บบุ
คคล
อื่
น ในสมั
ยก
อน ชาวบ
านจะให
เกี
ยรติ
แก
ครู
ฝ
กมาก เพราะพวกเขาถื
อว
าครู
เป
นปู
ชนี
ยบุ
คคล เมื่
อชาวบ
านได
อาหารมาก็
จะแบ
งป
นให
ครู
อยู
เสมอ ชาวบ
านจะดู
แลครู
อย
างไม
ขาดตกบกพร
อง แต
เมื่
อสั
งคมเปลี่
ยนไปใน
ป
จจุ
บั
น กฎระเบี
ยบที่
เคยสื
บปฏิ
บั
ติ
ไม
สามารถรั
กษาและคงความศั
กดิ์
สิ
ทธิ์
เหมื
อนเมื่
อก
อน การฝ
กรํ
าตงจึ
งไม
มี
ความเข
มงวด จนกลายเป
นขึ้
นอยู
กั
บความสมั
ครใจของผู
ที่
จะมาฝ
กเรี
ยนและพ
อแม
ผู
ปกครองเท
านั้
น
รู
ปแบบการรํ
าตง
การรํ
าตงมี
หลายรู
ปแบบ เช
น ตงอะบละ, ตงไอ
โพ
(รํ
าตงดอกไม
), ตงไอ
มิ
(รํ
าตงดอกไม
ไฟ), ตงพื่
อวา
ชุ
ง (รํ
าลาวกระทบไม
), ตงคู
หล
า, ตงคะเฉะ, ตงหม
องโย
, ตงโด
งยอง, ตงเวี
ยคุ
ก, และอื่
นๆ มากมาย โดย
ส
วนมาก ชื่
อของตงจะมาจากชื่
อของครู
ที่
ฝ
ก เช
น ตงอะบละ มาจากชื่
อของครู
ผู
สอนชื่
อ อะบละ รวมถึ
งตง
หม
องโย
ตงคู
หล
า (แขก) ชื่
อตงเหล
านี้
มาจากชื่
อของครู
ผู
สอนทั้
งสิ้
นนอกจากนี้
ชื่
อของตงยั
งมาจากชื่
อคณะใน
1...,44,45,46,47,48,49,50,51,52,53
55,56,57,58,59,60,61,62,63,64,...76