โครงการฟื้นฟูภาษาและวัฒนธรรมกระเหรี่ยงภาคตะวันตก - page 51
ทิ
วา คงนานดี
และคณะ ๕๑
ป
จจุ
บั
นชาวกะเหรี่
ยงผู
มี
ความรู
เรื่
องท
ารํ
าตงได
คิ
ดค
นการรํ
าตงที่
มี
รู
ปแบบท
าทางใหม
ๆ เพื่
อใช
เป
น
เอกลั
กษณ
ของแต
ละหมู
บ
าน และคิ
ดสร
างเครื่
องดนตรี
ใหม
ๆ เพื่
อให
ผู
แสดงและผู
ชมเกิ
ดความเร
าใจ และ
ซาบซึ้
งในเนื้
อหาของเพลง โดยมี
เสี
ยงดนตรี
ประกอบที่
มี
ความไพเราะมากขึ้
นแต
ที่
ยั
งเป
นเสน
ห
ของดนตรี
ในการ
รํ
าตงคื
อ เสี
ยงในการเคาะจั
งหวะ “หว
าเหล
เคาะ” นอกจากนี้
เครื่
องดนตรี
ที่
หยิ
บเอามาเพิ่
มในการแสดงรํ
าตง
แบบใหม
ได
แก
(๑) ป
– ทํ
ามาจากไม
ประดู
เสี
ยงจะมี
ความนิ่
ม กั
งวาน และไม
กิ
นลม (๒) กลอง ๒หน
า – ด
าน
หนึ่
งเส
นผ
าศู
นย
กลาง ๑๒นิ้
ว อี
กด
านหนึ่
งเส
นผ
าศู
นย
กลาง ๘ นิ้
ว โดยใช
ไม
ขนุ
นเจาะให
กลวงทะลุ
ทั้
ง ๒ ด
าน
แล
วนํ
าเอาหนั
งวั
วที่
แตกแห
งมาใส
ยึ
ดให
แน
นหนาทั้
ง ๒ ด
าน (๓) ระนาดเหล็
ก – ใช
ไม
ประดู
มาทํ
าราง เพราะ
เสี
ยงระนาดจะกั
งวานและก
อง และ(๔) ฉิ่
ง– กว
างขนาด๓.๕นิ้
ว
เครื
อข
ายกะเหรี่
ยงเพื่
อวั
ฒนธรรมและสิ่
งแวดล
อม เพื่
อการจั
ดงานผู
กข
อมื
อ
เมื่
อก
อนที่
ยั
งอ
านเขี
ยนภาษากะเหรี่
ยงไม
ได
เหมื
อนเราอยู
ห
างไกลไปจากปู
ย
าตายาย ตอพอเมื่
อเรี
ยน
ภาษากะเหรี่
ยงจนสามารถอ
านเขี
ยนได
เหมื
อนเราได
พบปู
ย
าตายาย เราเข
าใจความคิ
ดของปู
ย
าตายายมากขึ้
น
เราได
เข
าใจอดี
ตว
ามั
นคื
ออะไร คามรู
ที่
ปู
ย
าตายายเคยสั่
งสมที่
เราไม
เคยรู
เขาสั่
งสอนลู
กหลาน แต
พอผมได
ความรู
ได
อ
านหนั
งสื
อ เราตอบได
เราก็
จดเอาไว
เราสามารถศึ
กษาความรู
ที่
เพิ่
มเติ
มและนํ
าเอามาคิ
ดเพื่
อนํ
าไป
สั่
งสอนลู
กหลานมากขึ้
น “ภาษากะเหรี่
ยงมั
นเป
นตั
วเชื่
อมคนแต
ละรุ
น”
เรารู
หนั
งสื
อกะเหรี่
ยงเป
นเสมื
อนเรามี
จิ
ตวิ
ญญาณที่
อยู
กั
บตั
วเรา อยู
กั
บเราทุ
กวั
นทํ
าให
เราได
สบายใจ
มากขึ้
น ถ
าเราไม
ได
เรี
ยนหนั
งสื
อ เราก็
จะไม
ได
ความรู
ของปู
ยาเรา “ความรู
มาจากหนั
งสื
อ” ความรู
นํ
าพา
เรื่
องราว จิ
ตวิ
ญญาณ ความรั
กความผู
กพั
นที่
ถ
ายทอดออกมาจากหนั
งสื
อ วิ
ถี
ทํ
ากิ
นของพ
อแม
เรา ถ
าเราเรี
ยน
เราก็
จะนึ
กถึ
งได
ถ
าเราไม
มี
ความรู
เราก็
จะไม
นึ
กถึ
ง พอเรามี
ความรู
เราก็
จะได
ติ
ดต
อและมอบความรู
ต
อๆ กั
นไป
สิ่
งสํ
าคั
ญของภาษากะเหรี่
ยงคื
อ “ถ
าเราไม
รู
ภาษากะเหรี่
ยง เราจะไม
เข
าใจคามคิ
ดของคนรุ
นก
อน”
รํ
าตง เป
นประเพณี
รั
กษาไว
ไม
ให
สู
ญหาย มี
มานานแล
ว หลายคนก็
พยายามจะรั
กษาเอาไว
นอกจาก
การเรี
ยนรํ
าตงจะเน
นเรื่
องความสวยงามแล
ว ยั
งทํ
าให
เยาวชนมี
กํ
าลั
งใจในการเข
ามาเรี
ยนรู
และรั
กษา เพราะ
เวลาเด็
กได
ทํ
ากิ
จกรรมการแสดงต
างๆ เด็
กๆ ก็
จะได
รั
บความชื่
นชมและค
าตอบแทน ซึ่
งมั
นช
วยทํ
าให
เด็
กเห็
น
ความสํ
าคั
ญของการแสดงศิ
ลปะพื้
นบ
านของตนเอง นอกจากนี้
ยั
งทํ
าให
เด็
กๆ ได
รู
จั
กเพื่
อน เพราะเมื่
อก
อนการ
รํ
าตงคื
อการที่
ทํ
าให
เด็
กในหมู
บ
านมารวมกลุ
มกั
นทํ
ากิ
จกรรมร
วมกั
นหลั
งเลิ
กเรี
ยนและเป
นการผ
อนคลาย
ความเครี
ยด เนื่
องจากการร
องรํ
าตงเป
นกิ
จกรรมที่
มี
ความสนุ
กสนาน การรํ
าตงยั
งเป
นภาพสะท
อนวิ
ถี
การ
ดํ
ารงชี
วิ
ตของชาวกะเหรี่
ยงทั้
งหมด เช
น การอวยพร การต
อนรั
บแขก การทํ
างานร
วมกั
นของชาวบ
าน การ
พั
ฒนา การยกย
องครู
อาจารย
แม
กระทั่
งเกี่
ยวกั
บว
าเยาวชนต
องพั
ฒนาอย
างไร สิ่
งเหล
านี้
มั
นอยู
ในเนื้
อเพลง
เพื่
อให
เยาวชนมี
ความอดทนและมี
ความสามั
คคี
เวลาคนอื่
นหรื
อนั
กท
องเที่
ยวเห็
นการรํ
าตงของชาวกะเหรี่
ยงก็
ได
รั
บรู
วั
ฒนธรรมของชาวกะเหรี่
ยงที่
ยั
งมี
อยู
ยั
งคงดู
แลรั
กษาไว
การแสดงรํ
าตงในงานต
างๆ ทั้
งของการต
อนรั
บแขกบ
านแขกเมื
อง การจั
ดงานประจํ
าป
1...,41,42,43,44,45,46,47,48,49,50
52,53,54,55,56,57,58,59,60,61,...76