ทิ
วา คงนานดี
และคณะ ๔๗
บทที่
๕
ภาษาและการรั
บรู
ความหมายของ“ความเป
นกะเหรี่
ยง”
การสร
างสํ
านึ
กทางชาติ
พั
นธุ
ที่
พั
ฒนามาจากสํ
านึ
กทางประวั
ติ
ศาสตร
กระแสท
องถิ่
นนิ
ยม ที่
ทํ
าให
เกิ
ด
กระบวนการเคลื่
อนไหว รื้
อฟ
นวั
ฒนธรรม ด
วยการสร
างคุ
ณค
าให
กั
บวั
ฒนธรรมและภู
มิ
ป
ญญา การเกิ
ดสํ
านึ
กใน
ความเป
นกะเหรี่
ยงจนนํ
ามาสู
กระบวนการประกอบสร
างอั
ตลั
กษณ
เพื่
อสร
างความแตกต
างในการจํ
าแนกตั
วตน
ของคนกะเหรี่
ยง เพื่
อใช
ในการต
อสู
กั
บการเข
ามาของอิ
ทธิ
พลจากภายนอก และเพื่
อสร
างพื้
นที่
ทางสั
งคมของ
ตนเอง การสร
างอั
ตลั
กษณ
ความเป
นกะเหรี่
ยงจึ
งเป
นการเคลื่
อนไหวทางสั
งคมละวั
ฒนธรรม ภายใต
บริ
บทของ
การเข
ามามี
อิ
ทธิ
พลของทุ
นและอํ
านาจรั
ฐศู
นย
กลางที่
ต
องการหล
อหลอมความเป
นไทยที่
เป
นแบบเดี
ยวกั
นหมด
โดยการเคลื่
อนไหวทั้
งจากงานศึ
กษาวิ
จั
ยเกี่
ยวกั
บคนกะเหรี่
ยง – ผลประโยชน
และเงื่
อนไขของการเมื
อง
วั
ฒนธรรม เป
นการเคลื่
อนไหวที่
สั
มพั
นธ
กั
บจิ
ตสํ
านึ
กความเป
นท
องถิ่
น และการเคลื่
อนไหวของหน
วยงานใน
ราชการท
องถิ่
นการนํ
าเสนออั
ตลั
กษณ
กะเหรี่
ยงเพื่
อแสดงภาพของความหลากหลายและความเป
นชาติ
พั
นธุ
ซึ่
ง
เป
นอุ
ดมการณ
ของรั
ฐที่
ยึ
ดโยงกั
บป
จจั
ยด
านอื่
นๆ ทั้
งทุ
นและความเป
นชาติ
การสร
างสํ
านึ
กความเป
นไทย
มุ
มมองการให
ความสํ
าคั
ญกั
บการเรี
ยนภาษากะเหรี่
ยง
ครู
วั
นชั
ยเข
ามาสอนภาษากะเหรี่
ยงให
กั
บเยาวชนในหมู
บ
านนิ
เถะ ตอนนี้
มี
นั
กเรี
ยนที่
เข
ามาร
วมการ
อบรมภาษากะเหรี่
ยงในหมู
บ
านนิ
เถะประมาณ๖๐-๗๐ คน ส
วนใหญ
จะเน
นการเรี
ยนภาษา เด็
กๆ จะมาเรี
ยน
กั
นทั้
งวั
น ส
วนการฝ
กรํ
าตง จะเป
นการคั
ดเลื
อกเด็
กที่
มี
ความสนใจและมี
ความสามารถในการรํ
ามากกว
า ครู
วั
น
ชั
ยบอกว
า เมื่
อก
อนตั้
งแต
ผมเกิ
ดหนั
งสื
อไม
มี
ให
เรี
ยน เขาจึ
งต
องเรี
ยนภาษาแบบพื้
นฐานโดยตั
วของเขาเองตอน
นั้
นเขาเรี
ยนที่
วั
ด เป
นเด็
กวั
ด จากนั้
นก็
บวชเป
นพระจึ
งทํ
าให
ได
เรี
ยนหนั
งสื
อด
วย เมื่
อก
อนภาษากะเหรี่
ยงที่
เขา
เรี
ยนตอนเป
นเด็
กจะแตกต
างไปจากภาษากะเหรี่
ยงที่
เขาในตอนนี้
ถึ
งแม
ตั
วภาษาจะเหมื
อนกั
นแต
การพู
ดจะไม
เหมื
อนกั
น เพราะตั
วหนั
งสื
อมี
การเปลี่
ยนไปเยอะ เขาเรี
ยนมาจากหลายภาษา แต
ว
าจะมี
การออกเสี
ยงไม
เหมื
อนกั
น ตอนเขาเป
นเด็
กก็
ไปเรี
ยนภาษากะเหรี่
ยงพร
อมๆ กั
บคนอื่
นที่
วั
ดศรี
สุ
วรรณ ภาษาบางตั
วที่
ไม
เหมื
อนกั
นเพราะบางตั
วมาจากพม
า บางตั
วยื
มมาจากมอญ ตอนเด็
กๆ จึ
งเรี
ยนอี
กแบบหนึ่
ง ตอนนี้
กลายมาเป
น
ครู
สอนภาษากะเหรี่
ยง เขากลั
บสอนภาษาในอี
กแบบหนึ่
ง ซึ่
งที่
ไม
เหมื
อนกั
นอย
างชั
ดเจนคื
อการออกเสี
ยง และ
การเขี
ยนที่
ไม
เหมื
อนกั
น แต
อย
างไร ตอนเรี
ยนจบก็
สามารถอ
านได
เหมื
อนกั
น ส
วนใหญ
รู
ปพยั
ญชนะมาจาก
ภาษามอญ เมื่
อก
อนเราเรี
ยนมาจากไทยแต
เอาภาษามาจากมอญแต
ตอนนี้
เราสอนแบบที่
เอามาจากพม
าข
อดี
ของการเรี
ยนภาษากะเหรี่
ยงที่
เป
นเก
าคื
อ ทุ
กคนสามารถอ
านออกหมดไม
ว
าจะเป
นภาษาในช
วงสมั
ยไหน
เพราะว
าจะไม
มี
จุ
ด แต
ในแบบสมั
ยใหม
ที่
เป
นสากลมากขึ้
น ภาษากะเหรี่
ยงจะมี
จุ
ด ภาษาที่
เปลี่
ยนแปลงไป
เพราะว
าพม
าต
องการให
มี
การใช
รู
ปแบบภาษาแบบนี้
และให
ใช
เหมื
อนกั
นหมด โดยการกํ
าหนดให
มี
การเขี
ยน
ตั
วอั
กษรใหม