โครงการฟื้นฟูภาษาและวัฒนธรรมกระเหรี่ยงภาคตะวันตก - page 20

ทิวา คงนานดี และคณะ ๒๐
การศึกษา “พื้นที่ทางสังคม” (Social Space) ของชุมชนกองขยะที่สัมพันธกั บชีวิ ตของคนในพื้นที่นั้น และใน
การแสดงถึงฐานะความเปนชายขอบของวิถีชีวิ ตในสังคมเมือง
ปนแกว เหลืองอร ามศรี (Pinkaew, ๒๐๐๑) พยายามชี้ใหเห็นวาอิ ทธิพลของรัฐชาติสมัยใหม ทําใหเกิด
กระบวนการที่เรี ยกว า “กระบวนการสร างความเป นชายขอบ” (Constructing Marginality) คือ
กระบวนการที่รั ฐสมั ยใชกลไกของอํานาจรั ฐในการจัดแบงประเภทของกลุ มชาติ พันธุ (Modern State
apparatus of ethnic classification) ที่อยู ในพื้นที่พรหมแดนของประเทศ โดยศึ กษากลุมชาติ พั นธุกระเหรี่
ยง (Karen) วารั ฐได มีการกําหนดคุ ณลักษณะ การติดปายวาเปนผู กอป ญหา โดยไมได แยกวาเปนกลุมชาติ
พันธุใด และกําหนดแผนที่ความเปนไทยผานเรือนร างของผูคน (Thai Geo – Body ) การนิยามวาเปนชาวปา
คือคนที่ อยูบริ เวณชายแดน ปาเถื่อน ไมเจริ ญ โงเขลา และลาหลัง เป นอันตรายตอความมั่นคงของชาติ ซึ่ ง
กระบวนการเหลานี้มี ผลตอการรับรู รวมของผูคนในประเทศ ยิ่งมี การผลิตซ้ําผานเอกสารของกลุ มขุนนางหรือ
นักวิชาสยามในช วงนั้น สื่ อของกลุมชนชั้นกลาง และสรางอัตลักษณความเป นชาติไทยขึ้นมาในขอบเขตความ
เปนเชื้อชาติไทย ก็ยิ่งทําใหภาพของกลุมชาติพันธุต างๆที่เหมารวมกับกลุมชาติพันธุกระเหรี่ ยงพรามัวและดูนา
กลัวเขาไปดวย แมว าในชวงสงครามโลกครั้งที่สอง ลัทธิชาตินิยมจะรุ นแรง การนิยามความเปนหนึ่งเดียวของ
ชาติกลายเปนกระแสในชวงนั้น กระเหรี่ยง ในฐานะที่เป นกลุมคนที่ถูกมองวาว านอน สอนงาย ถูกจั ดเขามาไว
เปนสวนหนึ่ง แตว าเปนการเขามาอยูอี กสถานะหนึ่งหรืออีกกลุ มหนึ่งที่เรียกวา ชาวเขา ซึ่งนักวิชาการในช วง
หลัง ก็ วิพากษวิ จารณวา เปนคําที่มีลักษณะคูตรงขาม ในความหมายที่ว า ชาวเขา ก็ไม ใชชาวเรา และไมใชพวก
เราอยูดี
ขณะเดี ยวกันการเมื องวัฒนธรรมยังสะทอนผานการแย งชิ งในการเขาถึ งทรัพยากรระหวางรัฐกั บ
ชาวบาน ในงานศึ กษาของอานันท กาญจนพันธุ (Anan, ๑๙๙๘) เรื่ อง The Politics of Conservation and
The Complexity of Local Control of Forests in The Northern Thai Highland ไดใหความกระจางวา
ชุมชนทองถิ่นเองก็ มิไดสยบยอมตอเครื่องมื อทางอํานาจรั ฐไปเสียหมด พบว าหลายที่ชุ มชนทองถิ่นไดสราง
เครื่ องมือ หรือ ความรูแบบใหม ที่เป นทั้งความรู ทองถิ่นดั่ งเดิม และความรู ที่มีผสมทั้งความรู สมัยใหมและ
ความรูทองถิ่น เพื่อตอรองอํ านาจไมใหตกอยูภายใต การควบคุมของรั ฐไปเสยหมด โดยเฉพาะในเรื่องการ
จัดการทรัพยากร อนันทพบวา ในพื้นสูงแทบภาคเหนือของประเทศไทยซึ่งเปนที่อยู กลุมชาติพั นธหลากหลาย
กลุมและเปนพื้นที่ที่ทรัพยากรปาไมที่อุดมสมบู รณ รัฐไทยได สรางวาทกรรมวาดวยชาวเขาทําลายปาและเป น
ภัยตอความมั่นคงตอกย้ําและสรางมายาคติ เพื่ อใหอยูเปนคูตรงข ามกับการการอนุรักษ สรางความชอบธรรม
ของรัฐที่ จะเขามาควบคุมและขยายพื้นที่ของอํานาจรัฐในการจัดการฐานทรัพยากร ที่ครั้งหนึ่งชุ มชนเหลานี้
เคยมีการใช ประโยชนและการจัดการในรูปของภูมิ ปญญาชาวบานในรูปแบบต างๆ ในการปฏิบัติการอันเปน
จริงของทองถิ่นที่มีความหลากหลาย ซั บซอน โดยรัฐสรางการกดดันบีบคั้นและการพยามที่จะขับไลกลุมชาติ
พันธเหล านี้ออกจากพื้ นที่ โดยอางการอนุรั กษพื้นที่ปา โดยเฉพาะพื้นที่ปาอนุรั กษและปาตนน้ํา แต เอาเขาจริง
กับพบว าวาทกรรมการอนุรั กษนั้นแฝงไปดวยเบื้ องหลังทางการเมืองที่สรางขึ้ นมาเพื่อตองการที่ จะชวงชิ ง
ความหมายของชุมชนที่มีต อทรัพยากรปาเพื่อความชอบธรรมในการเขาถึ งทรัพยากรป าของรัฐ แตปล อยให