โครงการฟื้นฟูภาษาและวัฒนธรรมกระเหรี่ยงภาคตะวันตก - page 12

ทิวา คงนานดี และคณะ ๑๒
บทที่ ๒
การทบทวนแนวคิดและงานวิจัยที่เกี่ยวของ
งานวิจัยทางมานุ ษยวิทยาเกี่ยวกั บประเด็ นเรื่องอัตลักษณ ทางชาติพันธุ ในสังคมไทยแบงออกเป น
แนวทาง ๓ประเด็น ในประเด็ นแรกเปนการศึกษาวัฒนธรรมในแบบเก าที่มองวัฒนธรรมในลักษณะที่หยุดนิ่ ง
ตายตัว โดยศึกษาเพื่อค นหาลักษณะเฉพาะทางวัฒนธรรมของกลุ มชนหนึ่งๆ เพียงเท านั้นตอมาในประเด็นที่ ๒
เปนการศึกษาในแงมุ มของเศรษฐศาสตรการเมืองที่ มองถึงการปรับตั วและการปรับเปลี่ ยนของชุมชนตอการ
เปลี่ ยนแปลงทามกลางกระแสโลกา ภิวั ตน ส วนประเด็นที่ ๓ นั้ นเปนการศึ กษาที่เน นสําคัญเรื่อง “ความ
หลากหลายทางวัฒนธรรมที่มี ความเกี่ยวเนื่องของบริบทดานต างๆ เขามามีอิ ทธิพล โดยการศึกษารู ปแบบนี้
ไมไดมองวาวั ฒนธรรมใดวัฒนธรรมมีลักษณะที่ ผูกติดกั บพื้นที่อยางตายตั ว แตทว าวัฒนธรรมกลับมีลักษณะที่
เลื่อนไหลอยางตอเนื่อง จึ งทําใหแนวทางการศึกษาอัตลักษณ ทางชาติ พันธุในป จจุบันใหความสํ าคัญกับความ
ยืดหยุน เลื่ อนไหล และรูปแบบตางๆของกลุมชาติพันธุที่อยูชายขอบที่ต องเผชิญหนาและต อรองกับวั ฒนธรรม
จากศูนยกลางอยูตลอดเวลา (ยศ, ๒๕๕๑: ๑๕)
ชารล คายส (Charles Keyes, ๑๙๗๙) ใหความสําคั ญการศึกษาประเด็นอัตลักษณและความเปนชาติ
พันธุ โดยตั้งคําถามเกี่ยวกับความสัมพันธระหวางภาษากับการกําหนดความเป นชาติพันธุ โดยคายส ศึกษาชาว
กะเหรี่ยงบริเวณชายแดนไทย-พมา จึ งทําให พบวาอัตลักษณ ของชาวกะเหรี่ ยงไมไดเกิดขึ้ นบนพื้ นฐานทาง
ชีวภาพหรือเชื้ อชาติที่ จะมากําหนดเปนลั กษณะที่ตายตัว แต ทวาความเป นชาติพันธุ เป นประเด็นทางสั งคม
วั ฒนธรรมที่เกิดจากการเชื่อมโยงตั วตนกับคนอื่นๆ วัฒนธรรมอื่นๆ ที่ แตกตางออกไป จึงทําให การมองอัต
ลั กษณทางชาติ พั นธุเป นแหล งที่มาของลั กษณะทางวัฒนธรรมของกลุ มชาติ พันธุ ซึ่งท ามกลางบริ บทที่
หลากหลายเหลานี้จึงทําใหความสัมพันธภายในกลุมกะเหรี่ ยงและระหวางกลุมชาติ พันธุ ถูกสรางขึ้ นในบริบท
ทางเศรษฐกิจระดั บชาติ พัฒนาการเปลี่ยนแปลงทางการเมือง คายส จึงมองว า สภาพการณที่เลื่อนไหลไปมา
ตลอดเวลาเหลานี้ ทําให เขาใจถึ งวา อั ตลักษณทางชาติพั นธุได นําเสนอผานการแสดงออกทางวัฒนธรรมใน
หลายลักษณะ อาทิ นิยายปรัมปรา ความเชื่อทางศาสนา พิธี กรรม ประวัติศาสตรพื้นบาน คติธรรม และศิ ลปะ
เปนตน
สิ่งเหล านี้เป นการนําเสนออัตลั กษณทางชาติพั นธุและมี ความหมายตอป จเจกชน การแสดงออกทาง
วัฒนธรรมยังทําใหเกิดความแตกตางระหวางกลุมชาติ พั นธุต างๆ ที่แต ละกลุมแสดงออกไมเหมือนกันเพราะ
ขึ้นอยูกับสถานการณและเงื่ อนไขที่แตกตางกันออกไปด วยดังนั้นคายสจึงตองการเนนใหเห็นวาอัตลั กษณทาง
ชาติพั นธุ ทําหนาที่ เสมือนยุทธวิ ธีในการปรั บตัวสํ าหรับผู คนที่ต องเผชิ ญหนากับประสบการณทางสั งคมที่
เฉพาะเจาะจง