โครงการฟื้นฟูภาษาและวัฒนธรรมกระเหรี่ยงภาคตะวันตก - page 6

ทิวา คงนานดี และคณะ ๖
ปจเจกบุคคลก็สู ญเสียความเปนคนความเปนชาติพันธุที่กําลังสูญสลายทําใหกลุมชาติพันธุใชพิธี กรรมเพื่อปรับ
โครงสรางทางความเชื่อ และเปดรับเอาวัฒนธรรมไทยเขาสูวัฒนธรรมของตน ทั้ งนี้กลุมชาติ พันธุได มี การปรับ
พิธีกรรมเพื่อการตีความสํ านึกของชาติพันธุในบริบทใหมใหสอดคลองกับสถานการณในชุ มชน และพิธี กรรมนี้
เองก็ชวยปรั บความสั มพันธ เชิงอํานาจและบทบาททางสังคมที่เปลี่ ยนแปลงไปทั้ งกับภายในและภายนอก
ประเด็นสํ าคัญของงานศึ กษาชิ้ นนี้คือ “การตี ความสํ านึกของชาติ พันธุ ในบริบทใหม” เปนการปรับเปลี่ ยน
ภาพลักษณของสัญลักษณทางความเชื่อใหมี ความทันสมัยเพื่อความสอดคลองกับการเปลี่ยนแปลงจากปจจั ย
ภายนอกมากขึ้น และประเด็นสุดท ายคือ การปรับเปลี่ยนความสัมพันธเชิ งอํานาจที่เกิดขึ้นทั้งภายในชุมชนและ
กับคนของรัฐหรือตั วแทนของอํานาจรัฐที่เข ามาในชุมชน (ทวิช๒๕๓๘: ๒๙)
รายงานวิจัยเรื่อง “เมื่อกะเหรี่ยงสวนผึ้งลุกขึ้นพูด” โดย วุ ฒิ บุญเลิศ (๒๕๔๖) เปนการศึกษาเรื่องการ
เปลี่ ยนแปลงในทองถิ่นกะเหรี่ยงสวนผึ้งจากอดีตมาจนถึงปจจุบัน จากปจจัยที่ชุมชนกะเหรี่ยงตั้งอยูในเส นทาง
ยุทธศาสตรทางการคา ความมั่นคงชายแดนแหลงทรัพยากรที่อยูใกลตลาดและโรงงานทํ าใหเกิดความสัมพันธ
ระหวางชนกลุ มนอยกะเหรี่ ยงพม า-ไทย และนโยบายรัฐในการพัฒนาพื้ นที่ ชายแดน โดยวุฒิได เพิ่มเติมว า
นับตั้งแตการครอบครองของพรรคคอมมิวนิสต แหงประเทศไทย (พ.ค.ท.) ที่ใช พื้นที่อยู ของกะเหรี่ยงเปนพื้ นที่
แนวรวม ทําใหรัฐตัดสิ นใจสงหนวยพัฒนาเขามา จนเกิดการเคลื่อนที่เขามาชวงชิงมวลชนโดยการพัฒนาสั งคม
เศรษฐกิจและการเมือง จนเกิดการสรางจิตสํานึกในความเปนไทยแกกะเหรี่ยงสวนผึ้ง โดยเฉพาะการเพิ่มของ
ประชากรที่ย ายเขามาเพื่อบุกพื้ นที่การเกษตร และปจจั ยจากภายนอกอื่นๆ รวมถึงการเปลี่ ยนแปลงนโยบาย
ความสัมพันธกับพมาในเวลาตอมา สงผลตอความไมมั่ งคงปลอดภัยของชาวกะเหรี่ยง จนกระทั่ งป ๒๔๗๔ รัฐ
ไทยได ขยายการศึกษาและโดยการเริ่ มตนของคนกะเหรี่ ยงในทองถิ่นไดสรางสํานึกและเริ่ มหลอหลอมให
กะเหรี่ยงสวนผึ้งมีความสํานึกในความเปนไทย (วุ ฒิ, ๒๕๔๖: ๕)
ดังกล าวจะเห็นไดวา การศึ กษาวิจั ยเกี่ยวกั บอั ตลักษณทางชาติพั นธุ มิใช จะเปนการศึกษาเพื่ อมอง
วัฒนธรรมของกลุมชาติพันธุในลักษณะหยุดนิ่ง แตทวาการศึกษาอั ตลักษณทางชาติพันธุชวยเปดมุมมองในการ
ทําความเขาใจ “การเมืองวัฒนธรรมวาด วยอัตลั กษณทางชาติ พันธุ” ผานการพยายามเป ดพื้นที่ทางสังคมของ
กลุมชาติพันธุและการปรับเปลี่ยนอัตลักษณทางชาติพันธุของกลุมคนที่อาศัยอยูพื้นที่ชายขอบในสังคมดังกล าว
จะพบไดจากงานศึกษาทางดานมานุษยวิ ทยาของนักวิชาการที่ศึ กษาสังคมและวัฒนธรรมในไทย ในประเด็นที่
หลากหลาย เชน งานศึกษาที่ ใหความสํ าคัญกับการศึกษาภูมิ ปญญาพื้นบานทามกลางกระแสโลกาภิวั ตน งาน
ศึกษาของป นแกว เหลืองอรามศรี (๒๕๓๙) และงานศึกษาของกรรณิการ พรมเสารและเบญจา ศิ ลารักษ
(๒๕๔๒) โดยงานศึกษาดั งกลาวเปนตัวอยางในการศึกษาศึ กษาภูมิปญญาพื้นบานของชาวกะเหรี่ยง การจัดการ
และควบคุมรักษาทรั พยากรธรรมชาติผ านระบบความเชื่อและพิ ธีกรรมของชาวกะเหรี่ยง เชนเดียวกั นในงาน
ของชูพินิจ เกษมณี (๒๕๓๙) ก็ นําเสนอถึงความรูเรื่องระบบนิเวศนของชาวกะเหรี่ ยง ในฐานะที่เปนวิ ธีคิ ดและ
ภูมิ ปญญาในการใชประโยชนและรั กษาปาเพื่อความยั่ งยืน นอกจากนี้ งานศึกษาบางชิ้ นไดนําเสนอประเด็น
ทางดานการเปลี่ ยนแปลงของชุมชุนภายในหมูบ านของชาวกะเหรี่ยงไดอย างนาสนใจ โดยเฉพาะงานศึ กษา