ne191 - page 17

9
วิพากษ์ ถ้าพิจารณาดูจะเห็นว่าตลอดเวลาที่ผ่านมา โรงเรี ยนจะทําให้นักเรียนเป็ นเพียงวัตถุชิ้ นหนึ่ งที่
คิ ดได้ โรงเรี ยนต้องค้นหาภาษาแห่ งการวิพากษ์ และความหวังที่จะทําให้ นักเรี ยนสามารถที่ จะสรุป
รวมมโนทัศน์ความสัมพันธ์ อย่างเป็ นระบบระหว่างความฝันกับความจริ ง
นอกจากนี้ ยังมีแนวคิ ดสําคัญที่ นํามาใช้ศึกษาประเด็นต่างๆของงานวิจัยดังนี้
ปี เตอร์ แมคลาเรน (PeterMcLaren.2009 : 80.) ให้คําอธิ บายว่ า ทุ นทางวัฒนธรรม
(Cultural Capital)หมายถึงภู มิหลังทางวัฒนธรรมความรู้ จุดยืนมุมมองและทักษะซึ่ งผ่านจากคน
รุ่ นหนึ่ งสู่ คนอีกรุ่ นหนึ่ งและจอร์ จริ ทเซอร์ (GeorgeRitzer. 2007 : 178.) ได้อธิ บายแนวคิดเรื่ องทุน
ทางวัฒนธรรม (CulturalCapital) ของปิ แอร์ บูร์ ดิเยอ (PierreBourdieu)ที่มุ่งเน้นศึกษาประเด็นเรื่อง
ทุ นทางวัฒนธรรมโดยอธิบายว่าทุ นทางวัฒนธรรม คื อความรู้ ทั้ งหลายอันชอบธรรมที่มีผู ้ สร้ างขึ้ น
“Cultural capital involves various kinds of legitimate knowledge possessedby an actor.”
แนวคิ ดเรื่ อง อํานาจ ของ จุมพลหนิ มพานิ ช (2547 : 75) อธิบายว่ า อํานาจหมายถึง
การที่ บุคคลหนึ่ งสามารถที่จะทําให้ บุคคลอีกบุคคลหนึ่ งทําบางสิ่ งบางอย่างตามที่ตนต้องการทั้ งนี้
เพื่ อให้เป้ าหมายที่ ตั้ งไว้บรรลุผล โดยคุ ณลักษณะของอํานาจประกอบด้วยลักษณะสําคัญๆดังนี้
(จุมพลหนิ มพานิช, 2547 :95 -97)
1) มีความสัมพันธ์ (Relation) หมายถึงอํานาจของบุคคลหนึ่ งจะเกิดขึ้ นก็ต่อเมื่อบุคคล
มีความสัมพันธ์กันทางสั งคม
2) มีลักษณะของการพึ่ งพา (dependence) หมายถึง การที่ บุคคลหนึ่ งมี อํานาจเหนื อ
บุคคลหนึ่ ง เนื่ องมาจากการที่บุคคลหนึ่ งต้องพึ่งพาอี กบุคคลหนึ่ งนั่นเอง
3) มี ลักษณะของความน่ าจะเป็ น (probability) หมายถึง ความเป็ นไปได้ หรื อความ
น่ าจะเป็ นที่บุคคลใดบุคคลหนึ่ งจะปฏิบัติตามผู ้ ที่ใช้อํานาจ
4) มี การขยายเขตของอํานาจ (power expansion)หมายถึ งอํานาจนั้ นสามารถเพิ่มหรื อ
ขยายได้ เพราะยิ่งมีอํานาจมากก็ ยิ่งมีแนวทางที่จะเลือกปฏิ บัติ ได้มากขึ้ น
5) มีระดับหรื อชั้ นของอํานาจ (degree)ซึ่ งสามารถรับรู ้ได้โดยบุคคลอื่ น
6) มีการแลกเปลี่ ยนหรือมีความสั มพันธ์ระหว่ างกัน
7) มี ความเฉพาะเจาะจง (specificity) คืออํานาจมักเป็ นเรื่ องเฉพาะเจาะจงต่อประเด็น
ใดประเด็นหนึ่งสถานการณ์ใดสถานการณ์ หนึ่ งหรือเรื่ องใดเรื่ องหนึ่ ง
แนวคิ ดเรื่ อง การผลิตซํ้ าทางวัฒนธรรม (Cultural reproduction) ที่อธิ บายว่ า คือการ
ถ่ ายทอดค่านิยมและบรรทัดฐานทางวัฒนธรรมที่ ยังคงมีอยู่จากรุ่ นหนึ่ งไปสู่ อี กรุ่ นหนึ่ ง (Cultural
reproduction is the transmission of existing cultural values and norms from generation to
generation, 1997)