bk129 - page 17

9
การศึ กษานอกระบบโรงเรี ยนเชิงพัฒนาว่า การวิเคราะห์สถานการณ์ของปั ญหาและความต้องการ
ของผู ้ เรี ยนพิจารณาสิ่ งที่เกี่ยวกับกลุ่มบุคคลที่มีความต้องการตามสภาพจริ งและสามารถนําไปแก้ไข
ปั ญหาได้ ดังนั้ นจึงต้ องมีการสํารวจหาความต้องการการเรี ยนรู ้ อย่ างชัดเจน และนําไปกําหนด
แนวทางในการพัฒนาผู้เรี ยนให้บรรลุเป้ าหมายตามที่ต้องการอย่างแท้จริ ง
Boyle (1981) กล่าวว่า การพัฒนาโปรแกรมการศึกษานอกระบบโรงเรี ยนเชิงพัฒนา
เป็ นกระบวนการช่ วยส่ งเสริ มและพัฒนาความสามารถทักษะ ความรู ้ เพื่ อช่ วยให้บุ คคลสามารถ
แก้ปั ญหาต่างๆด้วยตนเองและกลุ่มได้ ให้สามารถปรั บตัวให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงของสังคม
เป็ นขั้นตอนในการพัฒนาโปรแกรมทั้งหมด 8ขั้ นตอนดังนี้ 1. การกําหนดพื้นฐานสํ าหรับพัฒนา
โปรแกรม เป็ นการกําหนดพื้ นฐานความต้องการของผู้เรี ยนตามแนวคิ ดการศึกษาตลอดชี วิตและ
การศึกษานอกระบบโรงเรี ยน 2. การวิเคราะห์ สถานการณ์ ของชุมชนและกลุ่มผู ้ รั บบริ การ โดยการ
สํารวจความต้องการของผู้เรี ยนที่ต้องรับการแก้ไขและพัฒนา 3. การพิ จารณาผลที่พึงประสงค์ เป็ น
การกําหนดผลการเรียนรู ้ที่ ผู ้ เรี ยนควรได้รั บรวมถึ งระยะเวลาในการเรี ยนรู้ 4. การกําหนดแหล่ง
ทรัพยากรและการสนับสนุ น เป็ นการเตรียมเนื ้ อหา วิทยากร เงินทุนสนับสนุ นรวมถึงอุปกรณ์ ใน
การเรี ยนการสอน 5. การสร้างแผนกิจกรรม เป็ นการนํากระบวนการเรี ยนรู้ผู ้ใหญ่และกิ จกรรมการ
เรี ยนรู ้ที่เหมาะสมกับผู้เรี ยน 6. โปรแกรมการปฏิบัติงานผู้เรี ยนเข้าร่ วมโปรแกรมตามระยะเวลาที่
จัด 7. ความน่าเชื่อถือของการใช้ทรัพยากร เป็ นการประเมิ นผลการเรี ยนรู้ ก่อนและหลังการเรี ยนรู้
8. การรายงานค่าของโปรแกรม เป็ นการสรุ ปภาพรวมของการจัดโปรแกรมทั้งหมดที่ ต้องปรั บปรุ ง
และนําไปพัฒนาให้เป็ นโปรแกรมที ่เหมาะสมกับผู ้ เรี ยนได้ครอบคลุ มมากยิ่งขึ้ นซึ่ งมีความ
สอดคล้องกับKnowles (1980) กล่าวถึงผู ้ ใหญ่จะมีการเรี ยนรู้โดยอาศัยปั ญหาเป็ นศูนย์กลางซึ่ งเป็ น
ผลมาจากความต้องการในการเรี ยนที่มุ่งหวังจะให้เกิ ดการนําไปปฏิบัติ ได้ผลจริ งในปัจจุ บันนั้ น เป็ น
การเรี ยนรู้เพื่ อตอบสนองการแก้ไขปัญหาในชี วิตประจําวันดังนั้ นการเรี ยนการสอนจึ งควรมุ่งเน้น
ประโยชน์ที่จะนําไปใช้ได้จริ ง รวมทั้ งในการจัดประสบการณ์การเรี ยนรู้ของผู ้ ใหญ่ จึงควรยึดปั ญหา
และกระบวนการแก้ปัญหาเป็ นหลักผู้ ใหญ่จะมี รูปแบบการศึกษาและการเรี ยนรู ้ที่เกิดขึ้ นจากความ
ต้องการและความสนใจของตนเองมีการวิเคราะห์ ประสบการณ์และสถานการณ์ ที่เกี่ยวข้องกับชี วิต
มาใช้ประกอบการศึกษาตลอดจนเกิดความรู้ สึ กที่ต้องการนําตนเองและเรี ยนรู้เพื่อสนองตอบความ
แตกต่ างของภาวะปั จเจกในตน โดยการนํากระบวนการเรี ยนรู ้ ของผู ้ ใหญ่มาใช้ ในกิ จกรรมการ
เรี ยนรู ้ โดยเน้ นการตอบสนองความต้องการของผู้เรี ยน เน้นการเรียนรู ้ที่ ใช้ประสบการณ์ เดิมของ
ผู ้ ใหญ่ เป็ นทรั พยากรในการเรี ยนรู ้ การจัดบรรยากาศเรี ยนรู ้ที่ เหมาะสม การปรับเปลี่ยนบทบาท
ของครู ผู ้สอนเป็ นบทบาทของผู้อํานวยความสะดวก ผู ้เรี ยนมีโอกาสเข้ามีส่ วนร่ วมในการจัด
กิ จกรรมการเรี ยนรู้ มีส่ วนร่ วมในการเรี ยนรู ้อย่างแท้จริ งในทุกขั้ นตอน และเป็ นการส่ งเสริ มการ