st124 - page 31

22
บทที่ 2
แนวคิดทฤษฎี เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้ อง
การศึกษาพลวัตการปฏิสั มพันธ์และชาติ พันธุ์ ธํารงของชาวเกาะลันตาเป็ นการศึกษาวิ จัย
ทางด้านชาติ พันธุ ์วิทยาที่เน้ นการศึกษาข้อมูลภาคสนามควบคู่ กับการศึ กษาค้นคว้าภาคเอกสาร
เพื่อสื บย้อนถึ งกระบวนการปฏิสัมพันธ์ และการธํารงอัตลักษณ์ ของ 4กลุ่ มชาติพันธุ์ ที่ อาศัยอยู่ร่ วมกัน
ตั้ งแต่อดี ตจนถึงปัจจุ บันการทบทวนแนวคิดทฤษฎี และเอกสารงานวิจัยที่เกี่ ยวข้องประเด็นแรกเป็ น
แนวคิดเกี่ยวกับกลุ่มชาติพันธุ์ และอัตลักษณ์ทางชาติพันธุ ์ ประเด็นที่สอง เป็ นแนวคิดทฤษฎีด้านการ
ปฏิสัมพันธ์ ทางชาติพันธุ์ (ethnic interaction) ประเด็นที่ สาม แนวคิดทฤษฎีด้านการธํารงชาติพันธุ์
(ethnicmaintenance)ซึ่ งสัมพันธ์ กับพรมแดนทางชาติ พันธุ์ (ethnic boundary)และการเปลี่ยนแปลง
ทางชาติพันธุ์ (ethnic change)ประเด็นที่สี่ เป็ นแนวคิดทฤษฎี ประกอบการวิเคราะห์ ได้แก่ แนวคิด
ทฤษฎี ด้านนิ เวศวิทยาวัฒนธรรม (cultural ecology)แนวคิดทฤษฎี เกี่ ยวกับการแลกเปลี่ยน (exchange
theory) การให้ของขวัญและการตอบแทน(gift and return gift theory) แนวคิดทฤษฎี เกี่ ยวกับการ
พึ่ งพาอาศัยกั น (symbiosis)และแนวคิดทฤษฎีเกี่ ยวกับระยะทางสังคม (l’espace social) ประเด็ น
สุ ดท้าย เป็ นผลงานวิ จัยที่ เกี่ยวข้องกับกรณีศึ กษาได้แก่ ตัวอย่างผลงานวิ จัยกลุ่มชาติพันทางฝั่งทะเล
อันดามันผลงานวิจัยกลุ่มชาติ พันธุ ์และการปฏิสัมพันธ์ของกลุ่มชาติ พันธุ์ในพื้นที่อื่ นๆ และสรุป
กรอบคิดพื้นฐานเกี่ยวกับแหล่งที่เลือกศึกษา
แนวคิดเกี่ยวกับกลุ่ มชาติพันธุ์ และอัตลักษณ์ ทางชาติพันธุ์
การศึกษาการปฏิสัมพันธ์และการธํารงชาติ พันธุ์ ของชาวเกาะลันตาซึ่ งมีหลายกลุ่มชาติพันธุ์นั้ น
ควรศึกษาความหมายของคําว่ากลุ่ มชาติ พันธุ์ (ethnic group)และอัตลักษณ์ทางชาติ พันธุ์ เพื่อความ
ชัดเจนและเข้าใจตรงกันดังเช่นสุ เทพ สุนทรเภสั ช (2548ก : 15-17)ได้อธิบายที่มาของคําว่า“ethnic”
ในภาษาอังกฤษตามพจนานุกรมอ็อกซ์ฟอร์ ด (Compact OxfordDictionary)ว่ามาจากคํา “ethnikos”
เป็ นภาษากรี กหมายถึงคนนอกศาสนาทั้งๆที่ ความเป็ นจริงคําๆนี้ เป็ นคุณศัพท์ในภาษากรี กมีความหมาย
ชัดเจนเกี่ ยวกับความเป็ นชาติ หรื อประชาชาติ จนกระทั่งต่อมาความหมายดั งกล่าว ค่อยหายไป
มีการนิยามคํานี้ ตามความหมายที่สองของพจนานุ กรมดังกล่าวในความหมายที่เกี่ ยวกับ “เชื้ อชาติ”
ที่มีความหมายบนพื้นฐานความคิดและความเชื่อเดี ยวกับคําว่า“ประชาชาติ”และ“ชาติพันธุ์”ที่เกี่ยวกับ
การสื บเชื้ อสายหรื อกลุ่มชนที่อยู่ในอาณาบริ เวณอาณาจักรหรือรัฐโดยเฉพาะคําว่า “ethnos”และ
“ethnic” เป็ นความคิ ดเกี่ ยวกับลักษณะแตกต่ างทางวัฒนธรรม ภาษา และความเป็ น
ต่างชาติ จนกระทั่งต่อมามีการยกเลิ กการใช้คําว่า“เชื้อชาติ”ในค.ศ.1935 (พ.ศ.2478) เปลี่ยนมาใช้คําว่า