ct154 - page 21

13
ถู กผนวกเข้าไปเป็ นส่ วนหนึ่งของความเป็นลี ซอได้ เพราะว่ าพระพุทธองค์เป็ นผู้ทรงศี ลและมีเมตตา
เช่นเดียวกั บ เปี่ยซุหนี่ และด้วยเหตุที่การติดต่ อขอให้ เปี่ยซุหนี่ ช่วยเหลือเป็ นเรื่องเฉพาะเครือญาติ และ
ต้ องใช้หมอผีทาพิธีลงผี จึงจะสื่อความหมายกั นได้ ทาให้ เป็นเรื่องที่ยุ่งยาก ดังนั้ นการรับเอาพระพุ ทธรูปไว้
ในบ้าน จึ งเป็นการเสริมให้ ครัวเรือนชาวลีซอได้มี หนทางเข้าถึงพลั งคุ้มครองอย่ างทั่วถึง และการรั บเอา
ความเชื่อแบบพุทธ เข้ ามาอยู่ในบริ บททางวัฒนธรรมของชาวลีซอ ก็เท่ากั บเป็นการเสริมอานาจให้แก่ ชาว
ลีซอให้ เผชิญกั บปัญหาใหม่ๆ อย่างไรก็ตาม การปรับเปลี่ ยนความเชื่อ และการรั บเอาองค์ประกอบทาง
ความเชื่อแบบไทยเข้ ามาอยู่ในจักรวาลวิ ทยาของชาวลีซอ ไม่ได้แสดงว่ า ชาวลีซอยอมสลบต่อพลังการ
ครอบงาทางวัฒนธรรมจากภายนอกอย่ างสิ้นเชิง แต่มองว่ าเป็นการปรั บตัวทางวัฒนธรรมอย่ างหนึ่งที่มัก
เกิดขึ้ นในช่วงที่สังคมกาลั งปรับเปลี่ ยนเข้ าสู่วิ ถีการผลิ ตแบบใหม่ เป็นการจัดสรรให้อานาจต่ างๆ คืนสู่
สภาวะที่เป็ นระเบียบ โดยมีเป้าหมายเพื่อลดความตึงเครี ยดในจิตใจ และทาให้ชีวิ ตสังคมคืนสู่ภาวะปกติ
และการที่เปี่ ยซุหนี่ บอกให้ชาวบ้ านเลี้ยงดูพระพุทธให้ดี ผ่านพิธี หนี่กว๊ะ (การลงผี )ในวันปีใหม่ก็ เป็นตัว
บ่งชี้ว่า ชาวลีซอมีระบบคิดและการปรั บตัวที่ไม่ หยุดนิ่ง พวกเขามีการตีความประวัติศาสตร์ด้ วยวาทกรรม
ชุดใหม่ เพื่อให้สอดคล้ องกับสภาพปัญหาที่เกิดขึ้น (ทวิช จตุวรพฤกษ์.2538: 262-263)
จากการที่กล่ าวมาทั้งหมด การปรั บตัวทางวัฒนธรรมของกลุ่ มชาติพันธุ์ ท่ามกลางการเผชิญกั บ
เปลี่ ยนแปลงที่ เกิดขึ้ นในปัจจุบันนั้น มักจะเกิดขึ้ นเมื่อพวกเขาต้ องเผชิญกับภาวะสับสบ ตกต่า และตึ ง
เครียดกับการเปลี่ยนแปลงที่แวดล้อมพวกเขาอยู่ และกลุ่มชาติพั นธุ์ได้ แสดงออกผ่าน “บรรทัดฐานทาง
พฤติ กรรม” หรือ “มรดกของบรรพบุรุ ษ” บางสิ่งบางอย่างที่แฝงอยู่ภายใต้ระบบจั กรวาลทัศน์ของกลุ่ม
ชาติพั นธุ์ เพื่อแสดงถึงการปรับตัวอย่างไม่หยุดนิ่ง ด้วยกระบวนการปรับเปลี่ยนความหมายทางวัฒนธรรม
ซึ่งเป็ นทางเลือกหนึ่งในการทาให้ พวกเขามีศักดิ์ศรีในความเป็ นคนที่เท่าเทียมกับผู้อื่นในสังคมที่ ดารงอยู่
9.2 แนวคิดชำติพันธุ์
แนวคิ ดชาติพันธุ์ (Ethnicity) เริ่ มต้นจากรากฐานของนักคิดทางมานุษยวิ ทยาอย่าง แม็กซ์
เวเบอร์ ที่ ชี้ว่า กลุ่มชาติ พันธุ์ คือ กลุ่มเหล่าสมาชิ กที่เชื่อในการสืบสายโลหิ ตร่วมกัน เนื่ องมาจากความ
คล้ ายคลึงของลักษณะทางกายภาพหรือขนบธรรมเนียมอย่างใดอย่ างหนึ่งหรือทั้งสองอย่างร่วมกั น หรือ
อาจเกิดขึ้ นจากความทรงจาในช่วงเวลาที่ถูกปกครอง และการอพยพ ซึ่ งไม่สาคัญว่าความสัมพันธ์ทาง
สายโลหิ ตจะเกิดขึ้ นจริงหรือไม่ (Alba Richard .1992: 575-584) และนั กคิดที่เป็ นทายาทของ แม็กซ์
เวเบอร์ ที่ สาคัญคื อ คลิฟฟอร์ด เกี ยร์ตซ์ (Clifford Geertz) โดยเขาได้ ศึกษาเรื่ อง “The
Interpretation of Culture” (การตีความของวั ฒนธรรม) จนเรื่องนี้กลายมาเป็นแนวคิดสาคัญใน
การศึกษามานุษยวิ ทยาวัฒนธรรมสมัยใหม่ โดยให้ ความสนใจตีความหมายวั ฒนธรรมในฐานะที่เป็ น
กลไกการควบคุม (Control mechanism) พฤติกรรมของมนุ ษย์ เป็ นการทางานในระดับวิ ธีคิดทาง
วั ฒนธรรม ด้วยวิธีการตีความจากสัญลั กษณ์ ภาษา และพฤติกรรมทางสั งคม โดยพิจารณาสิ่งเหล่านี้ใน