bk132 - page 27

16
2.3 แนวคิดและทฤษฎี เกี่ยวกั บการจัดการทรัพยากรวัฒนธรรม
แนวคิ ดและทฤษฎีการจัดการทรัพยากรวัฒนธรรมเปนกรอบการวิ จัยที่ แสดงใหเห็ น
วิธีการและหลั กการจัดการทรั พยากรวัฒนธรรมซึ่งเปนแนวคิดและทฤษฎีเบื้องต นเพื่ อประยุกต ใช
กับแนวคิ ดและทฤษฎีการจัดการความรูทางศิลปวัฒนธรรมชุ มชนตอไป
2.3.1ความหมายของทรัพยากรวัฒนธรรม
การศึกษาแหลงเรียนรู ดานศิลปวั ฒนธรรมในชุมชนมีความจําเป นอยางยิ่งที่ตองเขาใจ
ความหมายของทรัพยากรวัฒนธรรม และประเภทของวัฒนธรรมที่ มีอยูในชุ มชน เพื่อใหทราบถึ ง
คุณคาของงานศิ ลปวัฒนธรรม กระบวนการเรียนรู และการมี สวนร วมของชุมชนในการจั ดการ
ทรัพยากรวัฒนธรรมของตนเอง
ความหมายของทรั พยากรวัฒนธรรม (Cultural Resource) สว าง เลิ ศฤทธิ์ ได
กล าวถึ งชื่ อเรียกที่ แตกต าง เชน สมบั ติ ทางวัฒนธรรม (Cultural Property) ทรั พยสิ นทาง
วัฒนธรรม (Cultural Asset) มรดกทางวัฒนธรรม (Cultural Heritage) และอธิ บายความหมาย
ของทรัพยากรทางวัฒนธรรม (Cultural Resource) เกิดขึ้นในอเมริกาในชวงทศวรรษที่ 1970 และ
ไดสรุปความหมายวา หมายถึง “ผลผลิ ตของวัฒนธรรม ทั้งในอดีตและปจจุ บันที่มี คาหรือเป น
ตัวแทนหรือสามารถสื่อถึงวัฒนธรรมตาง ๆ ได ดังนั้ นทรัพยากรวั ฒนธรรมจึงรวมถึงซากสิ่งของที่
มนุ ษย ทํ าขึ้ น แหล งโบราณคดี โบราณสถาน ศาสนสถาน เสื้ อผ าอาภรณ เอกสารทาง
ประวัติศาสตร จารึกภาษาศาสนาประเพณี พิธีกรรมความเชื่ อภูมิปญญาพื้ นบ านตาง ๆ ฯลฯ”
(ชนัญ วงษวิภาคและคณะ, 2547, น. 2-3)
โดยสรุ ปมนุษยสรางวัฒนธรรมขึ้ นมาใชเพื่อควบคุมสภาพแวดลอม ทั้งสภาพแวดลอม
ทางธรรมชาติและสภาพแวดลอมทางสังคม เพื่อกอให เกิดผลดีตอการดํารงชี วิต และวัฒนธรรมที่
มนุษย สรางขึ้นมานั้ นยอมมาจากความคิดและสรางสรรคอันเกิดจากประสบการณและป ญญา
ความรู ในดานสังคมศาสตร วัฒนธรรมจะมี ความหมายกวางขวางมาก กล าวคือ วัฒนธรรม
หมายถึ ง วิถีชี วิต (Way of life) ของมนุษย ในสังคมและแบบแผนการดําเนิ นชี วิตของมนุ ษยทุก
อยางรวมทั้งบรรดาผลงานทั้งมวลที่มนุษยไดสรางสรรค ขึ้น ตลอดจนความคิด ความเชื่อ คานิยม
และความรูตาง ๆ เปนตน (กนกวรรณชู ชาญ, 2552, น. 36)