bk132 - page 29

18
เคลื่ อนที่ไม ได เช น โบราณสถาน โบราณวั ตถุ อนุสาวรี ย เครื่ องแต งกาย ภาพจิ ตรกรรม
ประติมากรรมสถาป ตยกรรม เปนตน
2. มรดกทางวั ฒนธรรมที่ จั บต องไมได (Intangible Cultural Heritage) องค การ
ยู เนสโกไดอธิ บายความหมายของมรดกทางวัฒนธรรมที่ จั บต องไม ไดวา หมายถึง ความรู
ขนบธรรมเนียมประเพณี หรือแนวปฏิบัติทุกรูปแบบทั้ งที่เปนสากลและของท องถิ่นซึ่งถูกสรางขึ้น
และถูกถายทอดจากรุนสูรุนไมวาด วยวาจาหรือวิธีการอื่นใดผ านชวงระยะเวลาหนึ่ง มี การพัฒนา
และเปลี่ยนแปลงไดโดยกระบวนการสั่งสมความรูและประยุ กตใช นอกจากนี้อนุสัญญาวาดวยการ
คุมครองมรดกทางวัฒนธรรมที่ จับตองไมได ยังมีการกํ าหนดคุมครองสิ่งซึ่งมีลั กษณะเปนนามธรรม
เชนมุขปาฐะการแสดงออกภาษาศิลปะการแสดง แนวปฏิบั ติทางสังคมพิธีกรรม งานเทศกาล
ความรูและการปฏิ บั ติต าง ๆ เกี่ยวกับธรรมชาติ และจั กรวาล ฝมือช าง ประเพณี มรดกทาง
วัฒนธรรมที่จั บตองไม ไดยั งเปนสิ่งที่ ถายทอดกันมาจากรุนสู รุนและถูกสรางใหมอยูเรื่ อยๆ โดย
ชุมชนเพื่อตอบสนองกับสิ่งแวดลอมธรรมชาติ และประวัติศาสตร ช วยใหชุมชนมีอั ตลั กษณและ
ความตอเนื่ อง โดยความตอเนื่องถือเปนลักษณะสําคั ญของมรดกทางวัฒนธรรมที่จับตองไมได
ทรัพยากรวัฒนธรรม (Cultural Resource) มีผูเชี่ยวชาญหลายท านใหความหมาย
และแบงประเภทไวดังนี้
พิ สิฐ เจริญวงศ (2542, น. 11) ใหความหมายไว วา “ทรั พยากรทางวัฒนธรรมมีทั้งของ
ในอดีตคื อมรดก (Heritage) และของที่เราสรางขึ้นใหม (Creation) ไมได มีแตของเกาอยางเดี ยว
ประเภทมรดกมีทั้งรู ปธรรมและจับตองไม ได เชน แหล งโบราณคดี อนุสาวรี ยโบราณ สถานที่
ประวัติศาสตร ภูมิทัศนทางวัฒนธรรมศิลปะและศิ ลปหัตถกรรมแบบประเพณี ประวัติศาสตร บอก
เลากวีนิพนธ การทําครัวฯลฯซึ่งมีวัตถุประสงคของการจั ดการ (Objectiveof Management) ไป
ในทางอนุรั กษ (Conservation) และคุ มครอง (Protect) สวนประเภทสร างใหม มี ทั้งสิ่ งที่เป น
สิ่ งกอสรางคือสถาปตยกรรมการถายภาพ วรรณกรรมและหนั งสือที่พิ มพเผยแพร คอมพิ วเตอร
ซอฟทแวร ภาพยนตร ดนตรี ศิลปะการแสดง การจัดทารํา ฯลฯ นั้ นมีวัตถุประสงค ของการจัดการ
ไปอีกอยางหนึ่ ง คือพัฒนา (Develop) และสงเสริม (Promote)”อนุสั ญญาวาด วยการคุมครอง
มรดกโลกทางวัฒนธรรมและทางธรรมชาติ พ.ศ. 2515 (ConventionConcerning theProtection
of theWorldCultural andNatural Heritage1972) ตามมาตราที่ 1 ไดกํ าหนดนิยามของคํ าว า
มรดกทางวัฒนธรรม (Cultural Heritage) ไววามีความหมายครอบคลุมสิ่งตาง ๆดังตอไปนี้