๑๑
ความจํ
าเป
นที่
ต
องใช
วั
ฒนธรรมเป
นพื้
นฐานสํ
าคั
ญในกระบวนการพั
ฒนา รวมทั้
งเห็
นความสํ
าคั
ญของวั
ฒนธรรม
และศึ
กษาหาความรู
เพื่
อให
เกิ
ดความเข
าใจ ซาบซึ้
ง และภาคภู
มิ
ใจในภู
มิ
ป
ญญา ค
านิ
ยม แบบแผนอั
นดี
งามแห
ง
วิ
ถี
ชี
วิ
ตแบบไทย ตลอดจนช
วยช
วยกั
นเผยแพร
วั
ฒนธรรมและร
วมแรงร
วมใจกั
นที่
จะธํ
ารงไว
ซึ่
งวั
ฒนธรรมอั
นดี
งามของชาติ
ไว
สื
บไป
๒) การเปลี่
ยนแปลงทางวั
ฒนธรรม
วั
ฒนธรรมแต
ละวั
ฒนธรรมในโลกนี้
ไม
หยุ
ดนิ่
ง ย
อมมี
การเคลื่
อนไหวและเปลี่
ยนแปลงตลอดเวลา ทั้
งที่
เกิ
ดจากการปรั
บตั
วให
เข
ากั
บสภาพแวดล
อมทางธรรมชาติ
เศรษฐกิ
จ และสั
งคมภายในกั
บการติ
ดต
อเกี่
ยวข
อง
กั
บสั
งคมภายนอก แลนเนอร
(Laner. ๑๙๗๖ : ๖๕) ได
เสนอแนวคิ
ดเกี่
ยวกั
บการเปลี่
ยนแปลงทางวั
ฒนธรรมว
า
การเปลี่
ยนแปลงเป
นเรื่
องปกติ
ในทุ
กสั
งคม เป
นกระบวนการที่
เกิ
ดขึ้
นอย
างต
อเนื่
องแบบค
อยเป
นค
อยไปอั
นเป
น
ปรากฏการณ
ในสั
งคมระดั
บต
าง ๆ ของมนุ
ษย
การศึ
กษาอาจจะศึ
กษาในระดั
บเดี
ยวหรื
อหลายระดั
บ
การเปลี่
ยนแปลงในระดั
บหนึ่
งไม
จํ
าเป
นต
องสํ
าคั
ญต
ออี
กระดั
บหนึ่
ง แต
การเปลี่
ยนแปลงแต
ละระดั
บจะต
อง
สั
มพั
นธ
กั
บป
จจั
ยด
วย และความหลากหลายของการเปลี่
ยนแปลงทํ
าให
เกิ
ดเป
นวั
ฏจั
กร เกิ
ดการแสดงออกทาง
พฤติ
กรรม
ผจงจิ
ตต
อธิ
คมนั
นทะ (๒๕๔๓ : ๓๖) กล
าวว
า การเปลี่
ยนแปลงทางสั
งคมและวั
ฒนธรรมขึ้
นอยู
กั
บ
กระบวนการทางความคิ
ดของมนุ
ษย
ได
แก
การขอยื
มจากวั
ฒนธรรมอื่
นเป
นการรั
บเอาเทคนิ
คแนวความคิ
ด
หรื
อวั
ตถุ
ต
าง ๆ ของสั
งคมอื่
นมาปรั
บใช
ให
เหมาะสมกั
บสั
งคมตนการค
นพบได
พบข
อเท็
จจริ
ง ทํ
าให
ได
ความรู
ใหม
และก
อให
เกิ
ดวั
ฒนธรรม การประดิ
ษฐ
ได
แก
สิ่
งที่
เกิ
ดขึ้
น จากการรวมเอาเทคนิ
ควิ
ธี
การ หรื
อความคิ
ดที่
มี
อยู
ก
อนและความรู
ใหม
ในวั
ฒนธรรมเพื่
อทํ
าสิ่
งอื่
นขึ้
นมา เป
นกระบวนการที่
มี
การเปลี่
ยนแปลงแบบค
อยเป
นค
อยไป
มี
การผสมผสานปรั
บปรุ
งที่
ต
อเนื่
อง
นิ
ยพรรณ วรรณศิ
ริ
(๒๕๔๐ : ๔๐) กล
าวว
า การเปลี่
ยนแปลงวั
ฒนธรรม คื
อการเปลี่
ยนแปลงวิ
ถี
การ
ดํ
าเนิ
นชี
วิ
ตและพฤติ
กรรมที่
บุ
คคลในสั
งคมได
เคยประพฤติ
ปฏิ
บั
ติ
ติ
ดต
อกั
นเป
นระยะเวลานาน ไปสู
แบบแผนใหม
ที่
ยั
งไม
เคยชิ
นมาก
อน การเปลี่
ยนแปลงวั
ฒนธรรมเป
นเรื่
องของขบวนการของพฤติ
กรรมที่
เป
นผลมาจากการ
ทํ
างานโดยอั
ตโนมั
ติ
ของระบบจิ
ตใจของมนุ
ษย
ซึ่
งรั
บเอาความคิ
ดใหม
ๆ เข
ามาโดยไม
ระลึ
กรู
การเปลี่
ยนแปลง
เป
นการเคลื่
อนไหว ซึ่
งผู
ที่
ต
องการเปลี่
ยนแปลงก็
คื
อผู
ที่
หวั
งให
เกิ
ดการเคลื่
อนไหวแล
วมี
ผลดี
ขึ้
นกว
าสภาพเดิ
มที่
ตนประสบอยู
แต
ก็
ไม
แน
เสมอไปว
าการเปลี่
ยนแปลงจะได
ผลในทิ
ศทางที่
ดี
ขึ้
นอย
างเดี
ยว เปลี่
ยนแปลงแล
ว
อาจจะอยู
ที่
เดิ
ม หรื
อเปลี่
ยนแปลงแล
วอาจเลวลงก็
ได
สนิ
ท สมั
ครการ (๒๕๒๕ : ๓๕) กล
าวว
า การเปลี่
ยนแปลงทางวั
ฒนธรรม เป
นการเปลี่
ยนแปลงใน
ระเบี
ยบประเพณี
ธรรมเนี
ยมวิ
ถี
ปฏิ
บั
ติ
ต
าง ๆ ของคนในสั
งคม วั
ฒนธรรมอาจจะเปลี่
ยนแปลงไปเพราะสาเหตุ
สํ
าคั
ญ๒ประการ คื
อ