sp104 - page 25

บทที่ ๒ เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง :: ๑๗
๕) ต้องการให้โลกมี ความสวยงาม
๖) ความเสมอภาค
๗) ความมั่นคงของครอบครั ว
๘) เสรี ภาพ
๙) ความสุข
๒. ค่านิยมวิถีปฏิบัติ
มี ศูนย์ รวมอยู่สองแห่ งเช่นกัน คื อ ส่วนจริ ยธรรม (Moral Values) และส่ วนความสามารถ
(Competence Values) หรือค่ านิยมการสร้างตน (Self-Actualization) ที่เสริมให้เป็นตั วของตัวเอง
เต็มที่อีกด้านหนึ่ง ค่ านิยมที่เน้นส่วนจริยธรรม หมายถึง ค่านิยมวิถีปฏิบัติที่มี จุดรวมอยู่ที่ความสัมพันธ์
ระหว่างบุคคล ซึ่งหากค่านิยมเหล่านี้ถูกละเมิด บุคคลนั้นจะรู้สึกไม่สบายใจในการกระทาผิดนั้นๆ และ
สานึกผิดด้ วยมโนธรรมภายในใจ
ส่วนค่านิยมที่เน้นความสามารถของตัวบุคคลนั้นมี จุดรวมอยู่ที่ตัวเอง และดู จะไม่มี ส่วนเกี่ยว
พันธ์กับความไม่มี จริยธรรม การละเมิดค่ านิยมประเภทหลั งนี้จะทาให้บุคคลนั้นเกิดความรู้สึกอายที่ ตน
ขาดความสามารถส่ วนตัว ตัวอย่ างเช่น การประพฤติ อย่างซื่ อสั ตย์ทาให้บุคคลรู้สึ กว่าเขาประพฤติ
ตัวอย่ างมีจริยธรรม ในขณะที่ ถ้าบุ คคลใช้สมองและปฏิ บัติอย่ างมีเหตุผล รวมทั้งมี ความเป็ นตัวของ
ตัวเอง เขาจะรู้สึกภาคภูมิใจในความสามารถและประสิทธิ ภาพของตน บุคคลอาจจะมีค่านิยมที่ ขัดกั น
ระหว่างค่ านิยมทางจริยธรรม ๒ ค่านิยม (เช่ น ประพฤติอย่าง “ซื่ อสั ตย์” กับ “เป็ นที่รักใคร่เอ็นดู ”)
หรือค่านิ ยมจริยธรรมและค่ านิยมส่วนความสามารถ (เช่ น ประพฤติอย่ าง “สุภาพอ่อนน้ อม” กับ
ประพฤติอย่าง “กล้าวิจารณ์ด้วยความรู้และเหตุผล”
ค่านิยมวิถีปฏิบัติ ได้แก่
๑) ทะเยอทะยาน
๒) ใจกว้ าง
๓) ความสามารถ
๔) ร่ าเริง
๕) สะอาด ประณีต
๖) กล้ าหาญ
๗) รู้ จักการขอโทษผู้ อื่น
๘) ช่ วยเหลือ
๙) ซื่ อสัตย์
ในความสัมพันธ์ระหว่างระบบย่ อยของค่านิยมสองชนิ ดอาจกล่าวได้ ว่ามีความสัมพันธ์กั นใน
ระดั บหนึ่ง เช่ น บุ คคลที่ให้ ความสาคั ญแก่ค่ านิ ยมจุ ดหมายปลายทางส่วนที่ เป็ นสั งคมสู งจะให้
ความสาคัญกับค่ านิยมวิถี ปฏิบัติในส่ วนที่เป็ นจริยธรรมสู งหรือไม่ นั้นอาจจะเป็นไปได้ เพราะมีสายใย