sp104 - page 28

บทที่ ๒ เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง :: ๒๐
๔.๑ ความหมาย
ค่านิ ยม คือ ความเชื่ออย่างหนึ่งซึ่ งมีลั กษณะถาวร เชื่อว่าวิถีปฏิบั ติบางอย่างหรื อเป้าหมาย
ของชีวิตบางอย่างนั้ น เป็นสิ่งที่ตั วเองหรือสังคมเห็นดีเห็ นชอบสมควรที่จะยึดถื อหรือปฏิบัติ มากกว่าวิ ถี
ปฏิบัติหรือเป้าหมายชีวิ ตอย่างอื่น (สุนทรี โคมิ นและสนิท สมัครการ, ๒๕๒๒)
ค่านิ ยม คือ ทัศนะของคนหรือสั งคมที่มีต่ อสิ่ งของ ความคิด และเหตุ การณ์ที่เกี่ยวข้องกั บ
ความปรารถนา คุณค่าและความถูกต้องของสั งคมนั้นๆ (สานักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ,
๒๕๕๑)
ค่านิยม หมายถึ ง สิ่งที่บุคคลพอใจหรือเห็ นว่าเป็ นสิ่งที่มี คุณค่ า แล้วยอมรับไว้เป็ นความเชื่อ
หรือความรู้สึ กนึกคิดของตนเอง ค่านิยมจะอยู่ ในตัวบุ คคลในรูปของความเชื่อตลอดไป จนกว่ าจะพบ
กับค่ านิยมใหม่ ซึ่ งตนพอใจกว่าก็จะยอมรับไว้ เมื่อบุ คคลประสบกับการเลื อกหรือเผชิ ญกับเหตุการณ์
ที่ต้องตัดสินใจอย่างใดอย่ างหนึ่ง บุคคลนั้นจะนาค่านิยมมาประกอบการตัดสิ นใจทุกครั้งไป ค่านิยมจึ ง
เป็นเสมื อนพื้นฐานแห่งการประพฤติ ปฏิบัติของบุคคลโดยตรง (Fraenkel J., ๑๙๗๗)
ค่ านิยม คือ สิ่งที่สังคมหนึ่งๆ เห็ นว่าเป็นสิ่งมี ค่า น่ ายกย่อง น่ากระทาหรื อเห็นว่ าถูกต้องและ
เป็นแนวทางที่คนในสังคมยึดถื อไว้เพื่อประพฤติปฏิบัติ (สมบัติ มหารศและคณะ, ๒๕๔๐)
จากนิ ยามของค่านิ ยมข้างต้ น อาจกล่าวได้ ว่าค่านิยมที่แท้ นั้นเป็นค่ านิยมที่ผ่านการเลื อกมา
อย่างดีและเมื่อเลือกแล้วก็ถือปฏิบัติอย่ างสม่าเสมอ นาไปสู่ คุณลักษณะต่างๆ ดั งนี้ (สุนทรี โคมินและ
สนิท สมัครการ, ๒๕๒๔) คือ
๑) ค่านิยมมีลักษณะเป็นความเชื่อ
๒) ค่ านิยมมีลักษณะเป็ นความระลึ กรู้ในความหมายที่ ว่าบุ คคลหนึ่งรู้ ในทางที่ถูกของการ
ประพฤติงานหรือรู้ ในเป้าหมายที่ถูกในชีวิ ตของเขาพยายามจะใฝ่หา
๓) ค่านิ ยมมีลักษณะเป็นความรู้ สึกสั มพันธ์ ในความหมายที่ ว่าบุ คคลนั้นมีอารมณ์ อ่อนไหว
เกี่ยวข้องกับค่านิยมนั้น คื อ ชอบค่ านิยมนั้ นหรือเกลียดไปเลย เห็นด้ วยหรื อสนับสนุ น
หรือไม่เห็นด้วยและคั ดค้านค่านิยมนั้น
๔) ค่านิยมเป็นองค์ประกอบของพฤติกรรม โดยเป็นสิ่งที่นาไปสู่พฤติกรรม ดังนั้นค่านิยมจึ ง
เป็นสิ่งที่กระตุ้ นให้มีการกระทาเกิ ดขึ้น
เมื่ อเป็นเช่ นนี้แล้ วค่ านิ ยมจึ งมีหน้าที่ และความสาคัญต่ อสังคมเป็ นอย่ างมาก (สานั กงาน
คณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ, ๒๕๕๑)อั นได้แก่
๑) ค่านิยมนั้ นเป็นหมื อนเครื่องมือที่เป็ นมาตรฐานซึ่งเป็นตัวนาไปสู่การประพฤติปฏิบัติ อัน
ทาหน้าที่เปรี ยบเสมือนเป็นทั้งบรรทัดฐาน สิ่ งที่ชี้นาคนในสั งคม
๒) ค่านิยมเป็นตัวกาหนดพฤติกรรมของคนในสังคม