sp104 - page 35

บทที่ ๒ เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง :: ๒๗
๕.๒ การพัฒนาค่านิ ยม
ค่านิยมเกิดจากประสบการณ์ และการประเมินค่าของบุคคล ขณะเดียวกันก็มาจากความเชื่อ
และเจตคติ ส่วนประกอบที่สาคัญของพฤติ กรรมที่แสดงว่ าเกิดค่ านิยมขึ้ น ได้แก่ การเกิดแรงจูงใจ ไม่ได้
เกิดจากความต้ องการที่เชื่ อฟังหรือปฏิ บัติ ตาม แต่เกิดจากความชอบที่เกิดในตัวบุ คคลที่มี ค่านิยมสิ่งใด
สิ่งหนึ่งเป็นตัวนาให้เกิดการปฏิบัติ การต่างๆ การเกิดค่านิยมมีพฤติกรรม ๓ อย่าง คือ
๑) การยอมรับค่านิยม พฤติกรรมในขั้นแรกนี้ เป็นการลงความคิดเห็ นว่า เหตุ การณ์ สิ่ งของ การ
กระทาเป็นสิ่งที่มี คุณค่ า บุคคลมีความเชื่ อซึ่งมี มากน้อยแตกต่างกันไป ความเชื่อนี้เป็ นการ
ยอมรับสิ่งใดสิ่งหนึ่ ง ซึ่งพร้อมที่จะวัดและประเมิ นสิ่งนั้ น
๒) ความชอบในค่านิยม พฤติกรรมความชอบแทรกอยู่ระหว่างการยอมรั บ การเกิดค่านิยมและ
ความรู้สึ กถูกผู กมั ดอยู่กั บค่านิ ยมนั้น ความชอบนี้ประเมินจากทั้ งตนเองและจากบุคคล
ข้างเคียงด้วยว่าเขามีค่านิยมในสิ่งนั้น
๓) การผูกมัด เป็นขั้นที่มีความเชื่ อมั่นว่ ายอมรับค่ านิยม เช่น การเคารพผู้ใหญ่ การแสดงความ
อ่อนน้อม ซึ่งบ่งบอกว่าเขามีค่ านิยมในสิ่งนั้ น
ค่านิยมในแต่ละบุคคลแตกต่างกันไป บุคคลเดียวกันมี ค่านิยมหลายๆ อย่าง เราสามารถจัดให้
เป็นระบบ โดยการเข้ากลุ่ มกัน สร้างแนวคิดเกี่ยวกับค่านิยม และจัดระบบค่านิยม เป็ นการเรียงลาดับ
โดยพิจารณาถึงความสัมพันธ์ของค่ านิยมนั้น ซึ่งเป็ นที่มาของการกาหนดปรัชญาชีวิ ตของเรา อาจเป็น
เป้าหมายในอุดมการณ์ ของชีวิตเป็ นการแสดงลักษณะค่านิ ยม ความยึดถื อ และพฤติกรรมต่อมาก็คือ
การปฏิ บัติ ซึ่งสังเกตจากพฤติกรรมภายนอกในสถานการณ์หนึ่ง บางครั้ งเป็นพฤติกรรมภายในที่ ไม่ได้
นาไปปฏิบัติก็ได้
ค่านิยมที่ผู้นาควรนิ ยม คือ ค่ านิยมที่ นักปราชญ์หรือบัณฑิ ตและสังคมส่วนใหญ่นิยมยกย่องว่ า
ดี หากนามา ประพฤติปฏิบัติแล้วจะนาความเจริญก้ าวหน้ามาสู่ตนเองและชาติบ้านเมือง (ยนต์ ชุ่ มจิต,
๒๕๕๐) ตัวอย่างเช่น
๑. การพึ่งตนเอง ความขยั นหมั่นเพียร และมีความรับผิดชอบ
๒. การประหยัดและอดออม
๓. การมีระเบียบวินัยและเคารพกฎหมาย
๔. การปฏิบัติตามศีล ๕ (หรือข้อกาหนดในศาสนาที่ตนนับถือ)
๕. ความซื่อสัตย์ สุจริต
๖. ความยุติธรรม
๗. การรักษาสุ ขภาพอนามัยให้สมบูรณ์
๘. ความนิยมไทย
๙. การปฏิบัติตามขนบธรรมเนียม ประเพณี และวั ฒนธรรมไทย
๑๐. การหมั่นศึกษาหาความรู้ในวิชาชีพและความรู้ทั่วไป