st125 - page 11

7
ตะวันตกและศาสนาอิสลามที่ต่างกัน ขณะที่ Zimmermann (2005) ชี ้ ไปยังระบบคิดของสังคมตะวันตกและ
ศาสนาอิสลามเพื่ อแสดงให้ เห็ นว่าแนวคิดเรื่ องสิทธิ ของตะวันตกกับอิสลามแท้ จริ งแล้ วเข้ ากันไม่ได้ ทั ้ งนี ้
การศึกษาศาสนาอิสลามแนวคัมภีร์ มีความโดดเด่นเป็ นพิเศษในการศึกษาความสัมพันธ์ ระหว่างศาสนาอิ สลาม
กับความรุ นแรง เช่น Euben (2002) เสนอว่ าคาสอนศาสนาอิสลาม เช่ นญีฮั ด เป็ นแหล่งสร้ างความชอบธรรม
ให้ กับการใช้ ความรุ นแรง ขณะที่ Huntington (1993) เสนอว่าความขัดแย้ งระหว่างอารยธรรมตะวันตกกั บ
อารยธรรมอิสลามซึ่งจะครอบงาการเมืองโลกนั ้ นมีแรงผลักดันมาจากความเถรตรง (immutability) ของศาสนา
อิสลาม
อย่างไรก็ดี แนวทางเหล่านี ้ มีข้ อจากั ดเพราะความคิดในศาสนาอิ สลามไม่ ได้ มีลักษณะเป็ นเอกพจน์
หยุดนิ่ง หรื อวางอยู่บนคัมภีร์ เพียงประการเดียวหากแต่ขึ ้ นกับการตีความอันหลากหลายรวมทั ้ งการปรับใช้ ใน
บริบททางประวัติศาสตร์ และการเมืองจาเพาะ (Esposito 2002) ขณะเดียวกันศาสนาอิสลามก็ ไม่เคยเป็ นเนื ้ อ
เดียว แต่มีความหลากหลาย ซึ่งทาให้ แนวคิดเรื่ อง “การปะทะกันระหว่างอารยธรรม” ของ Huntington (1993)
กลวงและว่างเปล่า พร้ อมกับทาให้ การปะทะประสานกันภายในศาสนาอิสลามมีนัยสาคัญมากกว่า (Barber
1996, Esposito 1991, Gunn 2003, Hefner 2001, 2002, Milton-Edwards 2005, Tibi 2001) นอกจากนี ้ สิ่ ง
ที่มักนับกันว่าเป็ นเรื่องเกี่ ยวกับศาสนาอิสลามแท้ ที่จริงแล้ วมีแรงผลักดันมาจากเงื่อนไขทางสังคม วัฒนธรรม
เศรษฐกิจ และการเมืองจาเพาะ (Eickelman and Piscatori 1996, Esposito 1999, Lawrence 1998, Sidel
2006) ฉะนั ้ นการทาความเข้ าใจศาสนาอิ สลามจึงจาเป็ นจะต้ องให้ ความสาคัญกับสภาวะหรื อเงื่ อนไขท้ องถิ่น
ซึ่งศาสนาอิสลามปรากฏตัวขึ ้ น และการศึกษาศาสนาอิสลามด้วยแนวทางมานุษยวิทยาสามารถช่วยให้ บรรลุ
วัตถุประสงค์ดังกล่าวได้
เช่นBowen (2003) เสนอว่าศาสนาอิสลามไม่ใช่ชุดของกฎเกณฑ์ ที่ตายตัว หากแต่เป็ นการรวบรวม
ของธรรมเนียมที่แข่งขันกันซึ่งผู้ คนเลือกหยิบใช้ และตีความในเงื่อนไขและบริ บทต่างๆ การศึกษาศาสนาอิสลาม
จึงไม่ใช่เรื่ องของการศึกษาว่าคัมภีร์ จารึกไว้ อย่างไรหากแต่เป็ นว่าชาวมุสลิมแต่ละแห่งเลือกหยิ บใช้ และตีความ
คาสอนในศาสนาอิสลามในแต่ละบริ บทและเงื่ อนไขอย่างไรมากกว่า นอกจากนี ้ Bowen (1993) ยังเสนอ
การศึกษาสิ่งที่ เขาเรียกว่า “ชี วิตทางสังคมของคัมภีร์ ” โดยเขาศึกษาว่าชาวมุสลิมอินโดนีเซียสร้ างคัมภี ร์ ของ
พวกเขาแต่ละคนโดยการดัดแปลงเนื ้ อหาในคัมภีร์ สาคัญของศาสนาอิสลามอย่างไร ในทานองเดียวกัน Peletz
(2002) แสดงให้ เห็นว่ าศาลอิสลามในประเทศมาเลเซียได้รับอิ ทธิ พลจากแนวคิดเรื่องความยุติธรรมของท้ องถิ่น
ค่อนข้างมาก ขณะที่ Messick (1993) ชี ้ ให้ เห็ นว่าคัมภีร์ ศาสนาอิสลามในประเทศเยเมนได้ รับอิทธิพลจาก
บริ บททางสังคมและการเมืองรวมทั ้ งเทคโนโลยีการพิมพ์ในประเทศอย่ างสาคัญ