sp104 - page 12

บทที่ ๑ บทนำ :: ๔
ด้ำนคุณธรรม จริยธรรม ค่ ำนิยม วัฒนธรรม และภู มิปัญญำไทยมำกขึ้ น เพื่ อเป็นกำรปลูกฝังทัศนคติ
และจิ ตสำนึกที่ ดีในกำรอยู่ ร่วมกั นในสังคมและครูผู้สอนต้ องปฏิบัติตนเป็ นแบบอย่ำงที่ดีด้ วย นอกจำกนี้
ควรส่ งเสริมกำรพั ฒนำในระดับชุมชน เพรำะชุ มชนมีบทบำทสำคัญในกำรควบคุมดู แลสมำชิกของ
ชุ มชนให้ประพฤติตนอยู่ ในกฎระเบียบ โดยกำรส่ งเสริมให้เกิดควำมร่วมมื อระหว่ำงองค์กรชุ มชน ซึ่ง
หำกชุ มชนมีควำมเข้ มแข็งก็จะสำมำรถแก้ ไขปัญหำสังคมได้เช่นกัน (เสำวภำ ไพทยวัฒน์, ๒๕๓๘:
๒๐๓) ดังนั้นสถำบันทำงสั งคมจึงมีควำมสำคัญในกำรปลูกฝังให้ทุกคนเริ่มใช้วิ จำรณญำณตั้งแต่ระดับ
ครอบครัว บ้ำน วัด โรงเรียนและชุมชน โดยต้องร่ วมกันรณรงค์อบรมสั่งสอนทำงจิตใจ และปฏิบัติ ตน
เป็นแบบอย่ำงที่ดี จึงเป็ นกำรเสริมสร้ำงค่ ำนิยมที่พึงประสงค์ให้เกิดขึ้ นอย่ำงมั่นคงกั บประชำกรทั้ง
ประเทศ จะเห็นได้จำกแผนพัฒนำเศรษฐกิจและสังคมแห่งชำติฉบับที่ ๘ (พ.ศ. ๒๕๒๕-๒๕๒๙) ที่เน้น
นโยบำยในกำรเร่งรัดและฟื้นฟูสถำบันครอบครั วและสถำบันกำรศึกษำให้มีบทบำทในกำรสร้ำงค่ำนิยม
จริยธรรม ควำมมีระเบียบ และกำรรักษำหน้ำที่ของเด็กและเยำวชนของชำติ เพื่อเร่ งสร้ำงประชำกรให้มี
คุ ณภำพด้ วยควำมร่วมมือจำกทุ กฝ่ำยแทนที่ จะเป็นหน้ ำของฝ่ำยใดฝ่ ำยหนึ่ง นอกจำกนี้ แผนพัฒนำ
เศรษฐกิจและสั งคมแห่งชำติฉบับปัจจุบัน ฉบับที่ ๑๑ (พ.ศ. ๒๕๕๕-๒๕๕๙) ได้กำหนดแนวทำงกำร
สร้ำงภูมิ คุ้มกันของประเทศในด้ำนค่ ำนิยมและวัฒนธรรมที ่ดี งำม โดยกำรเสริมสร้ ำงควำมเข้มแข็ง
และพัฒนำบทบำทของสถำบันทำงสังคมให้ เป็นสถำบั นหลักในกำรพั ฒนำควำมรู้ ปลูกฝังคุณธรรม
จริยธรรม ค่ำนิยมที่ดี งำมให้เอื้ อต่อกำรพัฒนำคน สร้ำงค่ำนิยมให้ คนไทยภูมิ ใจในวัฒนธรรมไทย
และยอมรั บควำมแตกต่ำงของควำมหลำกหลำยทำงวัฒนธรรมเพื่อลดปั ญหำควำมขั ดแย้งทำง
ควำมคิด และยึดหลักปรัชญำของเศรษฐกิ จพอเพียงมำประยุกต์ใช้ กับชี วิ ตประจำวัน (สำนักงำน
คณะกรรมกำรพัฒนำกำรเศรษฐกิจและสังคมแห่ งชำติ, ๒๕๕๕: ออนไลน์)
นอกจำกนี้หน่ วยงำนต่ำงๆ ทั้ งภำครัฐและภำคเอกชนได้ ตระหนักถึ งปัญหำที่เกิดขึ้ นอย่ ำง
ต่อเนื่อง โดยสำนักงำนคณะกรรมกำรวัฒนธรรมแห่งชำติ ได้เสนอแนวทำงสร้ ำงเสริมค่ำนิยมพื้นฐำนไว้
๕ ประกำร ได้แก่ ๑) กำรพึ่งตนเอง ขยันหมั่ นเพียร และมีควำมรับผิ ดชอบ ๒) กำรประหยัดและกำร
ออม ๓) ควำมมีระเบียบวินัย และเคำรพกฎหมำย ๔) กำรปฏิ บัติ ตำมคุณธรรมของศำสนำ และ ๕)
ควำมรักชำติ ศำสน์ กษัตริย์ เพื่อเป็นแนวประพฤติ และปฏิบัติของคนในสังคม (ธวัชชัย ชัยจิรฉำยำกุล,
๒๕๒๙: ๒) อีกทั้ง หลำยหน่ วยงำนยังได้พยำยำมแก้ปัญหำโดยกำรทำวิจั ยเพื่อหำสำเหตุ ศึ กษำข้อมู ล
แนวโน้มและผลกระทบต่ำงๆ ที่เกี่ยวข้องกับวัฒนธรรม ค่ำนิยมในสังคมไทย มี กำรนำไปปรับใช้ในกำร
แก้ไขปั ญหำ เช่น ในกรณีกำรดื่มสุ รำ กำรสู บบุหรี่ ได้ มีกำรจั ดโครงกำรรณรงค์ที่เห็ นเป็นรูปธรรม เช่น
โครงกำรเลิกเหล้ำเข้ ำพรรษำ เป็นต้ น แต่อย่ำงไรก็ตำมค่ ำนิยมที่สำคัญบำงประกำรก็ยั งไม่ได้เกิดขึ้นใน
จิตใจของประชำกรอย่ำงแท้จริง ดังนั้นกระบวนกำรเสริมสร้ำงค่ ำนิยมจำเป็นต้องใช้กลวิธี หลำกหลำย
แนวทำงประกอบกัน ซึ่งควรเป็นกิจกรรมง่ำยๆที่สำมำรถนำไปใช้ในชีวิ ตประจำวันได้และมีควำมสัมพันธ์
กับปั ญหำต่ำงๆที่เกิดขึ้นที่จะช่ วยแก้ปัญหำทั้งในระดับบุ คคลสังคมและประเทศชำติ ได้ หรือส่งเสริมให้ มี
กำรปฏิบัติ ตำมค่ำนิยมที่พึงประสงค์ตำมโอกำสต่ำงๆ เช่ น กำรบำเพ็ญประโยชน์ กำรเข้ำวัดฟังเทศน์
กำรร่วมกิจกรรมชุมนุม เป็นต้ น (สำนักงำนคณะกรรมกำรวั ฒนธรรมแห่งชำติ, ๒๕๕๑: ๒๓) รวมทั้ งมี