sp104 - page 43

บทที่ ๔ องค์ ความรู้ด้านค่านิยมไทยในทรรศนะของผู้ทรงคุณวุฒิ :: ๓๕
พฤติ กรรมต่างๆที่ เด็ กรับรู้จากบิ ดามารดาและคนในครอบครัว ต่ อมาก็ คือจากสถาบั นการศึกษา
สถาบันการทางาน และสถาบันทางสังคมอื่ นๆ
ไม่ เพียงเท่านี้ค่ านิยมในสั งคมเป็นสิ่ งที่ถ่ายทอดกั นต่อๆมาเป็นระยะเวลายาวนานและเป็ น
มาตรฐานทางสังคมและวัฒนธรรมให้ คนในสังคมได้ ยึดถือปฏิบัติ ตาม โดยเฉพาะอย่างยิ่ งค่านิ ยม
ทางด้านศาสนา
ค่านิ ยม มีทั้งค่านิยมส่ วนตัวหรือส่วนบุ คคลที่แต่ละคนยึดถื อว่ามีคุณค่าเฉพาะของตนเองซึ่ ง
อาจจะเหมือนกันหรือแตกต่างจากผู้อื่นก็ได้ ตัวอย่างเช่ นค่านิยมที่มี ต่อ เงิน คนบางคนมีฐานะค่อนข้าง
ดีอยู่ แล้ ว แต่ยึดถือว่าการมี เงินมากๆคื อสิ่ งที่มีคุ ณค่าที่ สุดในชีวิ ต อุ ตส่ าห์ยอมตรากตราทางานหนัก
เพื่ อให้ได้ เงินมากๆ แต่ไม่ยอมใช้ แม้แต่ จะเพื่ อการมีชี วิตที่ มีคุ ณภาพ โดยนาไปฝากธนาคารไว้ทั้งหมด
ยอมมี ชีวิตอยู่อย่ างอดๆอยากๆ สวมเสื้อผ้ าเก่าๆขาดๆ บ้านช่องสกปรกรกรุงรั ง แม้ เจ็บไข้ ได้ป่วยก็ไม่
ยอมรักษาด้วยความเสียดายเงิน หรือถ้าจาเป็ นจริงๆก็ จะไปรักษาด้วยการใช้ บริการฟรีทั้งๆที่มีเงิ นจ่าย
ค่ ารักษาพยาบาลได้ จะเดินทางไปที่ ใดก็รอใช้ บริ การรถโดยสารประจาทางที่ไม่เสียเงิน แต่ทว่า มี
ความสุขที่ได้เห็นตัวเลขของยอดการฝากในสมุดธนาคารเพิ่มขึ้ นทุกวัน โดยไม่เคยมีการถอนเงินเลยก็มี
ในขณะที่คนบางคนนั้น เชื่ อว่า เงิ นเป็นสิ่งที่มี ค่าสาหรับตนเองก็จริ ง แต่มีเท่ าไรก็ใช้หมด ถือว่า “เงิน
ทองเป็นของนอกกาย ไม่ตายก็หาใหม่ได้”
ค่านิ ยมทางสังคม หมายถึงสิ่งที่คนส่ วนใหญ่ในสังคมยึดถื อตรงกันว่ ามีคุ ณค่าสาหรับคนส่วน
ใหญ่และเมื่ อยึดถือและปฏิ บัติตามแล้ วได้รั บการยอมรับและสามารถมีชีวิ ตอยู่ร่ วมกับสังคมนั้นๆได้
อย่างเป็ นปรกติสุข และแต่ละสังคมก็มี ความเหมือนกันหรือแตกต่างกั น ยกตัวอย่างเช่น ในสมัยที่ไป
เรี ยนที่ประเทศสหรัฐอมริกานั้น ได้ไปบ้านอาจารย์ที่ปรึกษาเพื่อปรึกษางานวิจัยในวันเสาร์โดยมิได้นัด
หมายและไปถึงเวลาที่อาจารย์และภรรยากาลังจะรั บประทานอาหารกลางวัน ทั้ งๆที่อาจารย์เป็นคนใจ
ดีมาก ก็ยังถูกตาหนิตรงๆว่าวันเสาร์ เป็นวันหยุดของท่าน ท่านจะไม่ทางานอะไรให้ และสังคมอเมริกัน
นั้น ถ้ามีใครไปบ้ านเขาในช่วงเวลารับประทานโดยมิได้ รับเชิญแล้ วถือว่าเป็ นการเสียมรรยาทอย่าง
ร้ายแรงและเจ้ าของบ้านจะไม่ทาอาหารมาเลี้ ยงเนื่องจากครอบครัวเขาจะทาอาหารเฉพาะครอบครัว
ของเขาเองเท่านั้ น เหตุการณ์เช่นนี้ มิได้ แสดงว่าพวกเขาเป็นคนใจแคบใจดาหรื อไม่มี น้าใจ แต่เป็ น
ค่านิยมของคนในสังคมของเขา ซึ่งมิใช่เป็นเรื่องผิดอะไร ส่วนในสังคมไทยนั้ น ใครจะไปบ้านใครเมื่ อไร
ถ้าตรงกั บเวลาอาหารมักจะได้รับประทานอย่ างอิ่มหนาสาราญด้ วยความเต็มอกเต็ มใจเสมอ แม้ว่า
บางครั้งเขาเกรงใจ ก็ยังให้กุ ลีกุจอทาให้ ตามค่านิยมว่า “เป็นธรรมเนียมไทยแท้แต่ โบราณ ใครมาถึง
เรือนชานต้องต้อนรับ” จึ งได้เกิดการเรียนรู้ว่า ค่านิยมของเราและของเขาต่างกัน
ค่ านิ ยม เป็ นคุณลั กษณะสาคั ญที่จะกากั บการที่ บุคคลจะแสดงพฤติ กรรมใดๆก็ตามที่
สอดคล้องกับค่านิยมที่ตนเองยึดถือ หรือไม่ แสดงพฤติกรรมใดๆ ที่ขัดแย้งกับค่านิยมของตนเอง