sp104 - page 115

บทที่ ๖ สรุ ป อภิปรายและข้อเสนอแนะ :: ๑๐๗
จากแนวคิ ดค่านิยมทางสังคม ซึ่งเน้นสิ่ งที่คนในสังคมยึดและปฏิบัติโดยแต่ละสังคมก็ตระหนัก
ถึงประโยชน์ ที่เหมาะสมสอดคล้ องกับผู้คนในสั งคมนั้นๆ ตรงกับแนวคิดของ Rokeach ที่เห็ นว่ า
ค่านิยม (Value) เป็นความเชื่อที่มีลักษณะค่ อนข้างถาวร รวมถึงการมีความเชื่อว่า วิถี ปฏิบัติ บางอย่าง
หรือเป้าหมายบางอย่ าง เป็นสิ่ งที่ตนเองและสังคมเห็ นสมควร ที่จะยึดถื อปฏิ บัติ ค่านิ ยมจึงเป็นสิ่งที่
บุคคลนั้นได้ให้ความสาคัญกั บสิ่งใดสิ่งหนึ่ งและสิ่งนั้ นมีคุณค่าที่จะปฏิบัติตามความเชื่อนั้น
ค่ านิยมของแต่ละบุคคลขึ้ นอยู่กับประสบการณ์ ที่แต่ ละบุคคลได้ รับ ประสบการณ์ของแต่ ละ
บุคคลนั้นย่อมมี ความแตกต่างกั น ดังนั้นค่ านิยมที่เรายึดถื อจึงแตกต่างกั นไป แม้จะอยู่ สังคมเดียวกัน
อย่างไรก็ดีค่านิยมสารถมีการเลียนแบบกันได้ เห็นได้จากการที่มีบางคนมีค่ านิยมที่สอดคล้ องกับคนอื่น
โดยเฉพาะบุคคลที่ สาคัญและมีอิ ทธิพลต่อความเชื่อ ความศรั ทธาของเรา นอกจากนี้ แล้วค่ านิยมมี
ลักษณะของการเปลี่ยนแปลงไปตามวุฒิ ภาวะ ประสบการณ์ของแต่ละบุคคล ในขณะที่ ระบบค่านิยม
(Value System) คือ การรวมตัวของความเชื่ อที่เกี่ ยวข้องกับวิถี ทางในการประพฤติปฏิ บัติ หรื อ
จุดหมายปลายของชี วิ ตให้เข้าเป็นระบบความเชื่อที่มี ลั กษณะคงทนถาวรลดหลั่นกั นไปตามลาดับ
ความสาคัญ (Rokeach, ๑๙๗๓)
ค่ านิยมมีความสัมพันธ์โดยตรงกับความเชื่ อของบุคคล ซึ่งมนุษย์เราถูกขัดเกลาหล่ อหลอมจาก
การศึกษา ศาสนา จารีตประเพณีที่คนรุ่นก่ อนได้วางกฎเกณฑ์ กรอบแนวคิดไว้ จนกระทั้งกลืนกิ นเป็น
วิ ถีความคิด กลมกลื นเป็นเนื้อเดียวกับความเชื่อ ความคิด ความต้องการและค่านิยมของเรา ดังนั้ นจึง
เห็ นได้ว่ าค่านิยมที่ เป็ นคุณลั กษณะที่สาคั ญที่จะกากั บการที่บุคคลจะแสดงพฤติกรรมใดๆ ก็ ตามที่
สอดคล้ องกับค่านิ ยมที่ตนเองยึดถือหรื อไม่แสดงพฤติ กรรมใดๆ ที่ขัดแย้ งต่อค่านิ ยมของตนเอง ซึ่ง
สามารถเชื่ อโยงให้เห็นภาพสะท้อนของค่านิยมไทย ว่าเป็ นสิ่งที่สังคมไทยยอมรั บ ชื่ นชอบ ยินดี และ
ยึดถือเป็นแนวทางปฏิบัติ ในสิ่งที่เป็นเอกลั กษณ์ วัฒนธรรม ผลผลิตของสั งคมจนเกิดเป็นความภูมิ ใจใน
เอกลักษณ์ของชาติ เกิดการสืบทอดจนเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชี วิตของคนในสังคม
สถานการณ์ของค่ านิยม
เป็ นการยากที่จะนาพาสังคมให้ก้าวไปสู่ สังคมมหาสุข โดยขาดค่ านิยมและแนวทางที่ถู กต้อง
ชี้ นาผู้คนในสังคมให้ ดารงชี วิ ต และประพฤติปฏิ บัติ ไปในทิ ศทางที่เหมาะสม จาการศึกษาพบว่ า
สถานการณ์ของค่านิยมไทยที่น่าวิ ตกกังวลในขณะนี้ ได้แก่
๑. การหลงลื มภูมปัญญาท้องถิ่นยึ ดถือวัฒนธรรมตะวั นตก ถึงแม้ว่าการให้ความสาคั ญกับ
ค่านิยมตะวันตก จะทาให้ความสาเร็จด้านการพัฒนาวัตถุ แต่ ได้มาด้วยราคาแพง และมีทั้งคุณและโทษ
โทษสาคัญที่สุดของความสาเร็ จทางเศรษฐกิจคื อ กระตุ้นความโลภ การแข่งขั น ความรุนแรง และ
อัตตาความนิ ยมขนานใหญ่ รวมทั้งในส่ วนของสังคมที่ได้ ชื่อว่า ประสบความสาเร็ จในการเจริญรอย
ตามตะวันตกกล่าวคือผู้คนส่วนมากถูกบี บกันให้ดิ้ นรนหาทรัพย์ อานาจ ชื่อเสียง และความสุขอย่างไม่
มี ที่สิ้ นสุดอันเป็ นเหตุให้ อั ตตาการฆ่าตัวตาย โรคทางจิ ตใจ ความเครี ยดและยาเสพติ ดเพิ่ มสูงขึ้ น
ตลอดเวลา