sp104 - page 118

บทที่ ๖ สรุ ป อภิปรายและข้อเสนอแนะ :: ๑๑๐
ย้าให้ ค่านิยมมีลั กษณะคงทนถาวร ค่านิยมสมารถเปลี่ยนแปลงได้ ประสบการณ์ในช่ วงชีวิตที่ ผ่านมา
ไม่ใช่การเกิดขึ้นตามอารมณ์ขึ้นลงของมนุษย์ในลักษณะชั่วครู่ชั่วยาม
เมื่อเด็กโตขึ้นและมีประสบการณ์ เรียนรู้ทางสั งคมมากขึ้น เขาจะเรี ยนรู้ว่ าสถานการณ์ที่เขา
ประสบไม่ได้มีเฉพาะค่ านิยมที่พ่ อแม่สั่งสอนไว้ ยังมี ค่านิยมอื่นๆ ที่ปรากฏอยู่และกลุ่มอื่นๆ ในสังคมให้
ความสาคัญแก่ค่ านิยมบางอย่ างมากกว่า ซึ่งเด็กจะเรียนรู้ สิ่งเหล่านี้ผ่ านการสั่งสอนประกอบกับการ
สังเกตจากการกระทาที่เป็ นบรรทัดฐานของคนในสังคมนั้ นและเมื่อเขามีประสบกับคาว่าค่านิยมที่ไม่
สอดคล้องกันเข้าก็จัดลาดับค่ านิยมโดยจะไม่แตกต่างคนในกลุ่มมากนัก (Rokeach, ๑๙๗๙)
การที่คนไทยรู้ สึ กขาดความภาคภูมิ ใจ ความมั่นใจในคุณค่ าของค่านิ ยมที่ดีงานของคนไทย
หากวิเคราะห์ อย่างลึกซึ้ งเฉพาะลงไปถึงรากฐานความเชื่อจะพบว่า ลักษณะปรากฏการณ์ดังกล่ าวเป็น
ความรู้ สึกในบริบทของประเทศที่ ด้อยพัฒนาที่ให้ น้าหนักหรื อคุณค่าของค่านิยมประเทศพั ฒนาแล้ ว
หรือประเทศตะวันตกสู งส่งกว่ าในประเทศของพวกเรา และจาเป็นจะต้องทาประเทศของเราให้พัฒนา
เติบโต เจริญรุ่งเรืองดั่ งประเทศต้นแบบเหล่านั้น รวมทั้งเกิดทั ศนะความเชื่อว่าตนเองมีปมด้อย ตั้งแต่
ชนชั้ นนาได้แพร่ขยายไปสู่ ประชาชนส่วนใหญ่ อย่างใหญ่ อย่างรวดเร็ ว โดยระบบการศึกษาและ
สื่อสารมวลชน นี่เป้ นกระบวนการถอนรากทางวั ฒนธรรม ที่ทาให้คนทุ กชั้นในสังคมต่างพารู้ สึกว่า
ตัวเองไม่ดี พอ ปรากฏการณ์หนึ่งที่สะท้ อนปมด้อยนี้ออกมาอย่ างเด่นชัดก็คือ เราจะเห็ นคนหนุ่มสาว
ตามเมืองใหญ่ของเอเชียในยุ คนี้ เช่น โตเกียว นิ วเดลลี กรุงเทพฯ มะนิลา โซล ต่างพากั นย้อมเป็นสี
แดง เหลือง เพื่อให้ดูเหมือนฝรั่ ง ทั้งยังชอบนั่งกินอาหารตามร้าน Mc KFC และพิซซ่ าฮัท ถ้ากินกาแฟ
ต้อง StarBucks แม้โดยผิวเผินนั้นอาจเป็นเพียงสมั ยนี้ อาจเป็นเพียงสมัยนิยมชั่วคราว แต่ลึกลงไปเป็ น
ภาพสะท้อนที่แจ่มชัดของอาการป่ วยของสังคมเอเชีย สังคมที่ ไม่สามารถทาให้ ผู้คนภูมิใจในความเป็ น
ตัวตนที่แท้จริงได้ แต่ พยายามตะเกียกตะกายเป็นคนอื่น สังคมที่ป่วยเหล่ านี้ ได้ สร้างความแปลกแยก
พื้นฐานให้สมาชิกของตน
อันที่จริงการแปลกแยกที่ ว่านี้ เป็นด้ านหนึ่งของการตกเป็นอาณานิคมอย่างลึกซึ้ งที่เจ้าอาณา
นิคมไม่ได้เป็นรัฏฐาธิปัตย์อี กต่อไป แต่กลายเป็นบริษัทยักษ์ใหญ่ ทั้งหลายไม่กี่ ร้อยบริษัทที่ครอบโลกทั้ง
โลก แม้ในสังคมตะวั นตกเอง ผู้คนก็ต่ างถูกวัฒนธรรมบริ โภค ทาให้รู้ สึกว่าตนเองไม่ ดีพอ ถ้ าดีพอ
จะต้องใส่ เสื้อยี่ ห้อนั้น ต้องขับรถยี่ ห้อนี้ พู ดอีกแบบหนึ่ง การสร้างความแปลกแยกหรือก่ อให้เกิดทุกข์
ขึ้นในหมู่ ประชาชน คือพลังขับเคลื่อนให้กระบวนการโลกาภิวั ตน์ให้ดาเนินไปได้นั่นเอง สังคมใดก็ ตาม
ย่อมไม่ สามารถบรรลุถึ งวุฒิ ภาวะได้ ถ้าสั งคมนั้นปฏิเสธพื้ นฐานรากเหง้ าของตน สิ่งเหล่ านี้ ไม่ได้
หมายความว่า ปัจเจกบุคคลต้องยึดติดกั บบทบาทและหน้าที่โครงสร้างทางจารีตประเพณีอย่ างตายตัว
แต่ หมายความว่าบุคคลหรื อชุมชนใดก็ ตาม ถ้าจะเติบโตในทางเป็นกุศลต้องปฏิเสธความคิ ดพื้ นฐาน
ที่ว่า เชื้อชาติของเขา ชนชั้นของเขา ศาสนาของเขา เพศของเขา วัฒนธรรมของเขา อารยธรรมของเขา
ต่ าต้อยด้อยค่ ากว่าของคนอื่ น ไม่ว่ าเราจะเป็นใครหรือเป็นอะไรก็ตาม ต่อเมื่อเขาสามารถเอาชนะ
ความแปลกแยกขั้ นพื้ นฐานที่ว่ านี้ และกลั บมาเคารพตนเองอย่างลึกซึ้งนั้น เราจึงพร้อมที่จะเลื อก