st128 - page 7

7
กายภาพมิ ได้เป็นปัจจัยสาคัญต่ อความหวงแหน ตระหนักรู้ต่อเรื่องตานานมัสยิดกรือเซะ คนในพื้ นที่ยิ่ง
ใกล้มัสยิ ดกรือเซะมากเท่าใดกลับยิ่งไกลห่างจากตานานที่จะส่งผลต่อความขัดแย้ ง
จากผลการศึ กษา สรุ ปได้ ว่า แนวคิ ดและมุ มมองของผู้ มี ส่ วนได้ส่ วนเสี ยที่มี ต่ อตานาน
มั สยิดกรื อเซะสามารถสะท้ อนการให้ความสาคั ญต่ อมรดกวั ฒนธรรมตานานมั สยิ ดกรือเซะได้
สองทิศทาง
1. ผู้ ให้ข้ อมูลที่ ไม่ให้ความสาคัญต่อตานานมัสยิ ดกรือเซะ ได้ แก่ผู้ ให้ข้ อมูลซึ่ งเป็นบุคคลส่วนใหญ่ใน
กลุ่ มผู้มี ส่วนได้ ส่วนเสี ยทั้งหมดของการศึกษา เหตุที่ไม่ให้ ความสาคัญเพราะถื อเป็นเรื่องเล่าที่
ถ่ ายทอดจากปากต่อปาก จากรุ่ นสู่รุ่ น อาจมีการบิ ดเบือนหรื อเลื อกคัดสรรเพื่ อสื่ อสารโดยมี
จุดประสงค์การใช้ต่ างกันไป
2. ผู้ ให้ข้อมูลที่ให้ความสาคัญกั บตานานมัสยิ ดกรือเซะ มักจะอยู่ในกลุ่มผู้ ให้ข้อมูลมลายูมุ สลิมที่ให้
ความสาคัญกั บประเด็นทางชาติพั นธุ์ ในที่นี้คือผู้ ให้ข้อมูลกลุ่มคนใน 2 คน ซึ่ งเป็นผู้เคลื่ อนไหว
ทางสังคม ผู้ให้ข้อมูลในกลุ่มสถาบันการศึ กษาระดับอุดมศึกษา 2 คน ผู้ ให้ข้อมูลในกลุ่ มสื่อ 2 คน
เป็นสื่อในพื้นที่ 1 คน และสื่อส่วนกลาง 1 คน เหตุผลเพราะถื อว่าเป็นมรดกวัฒนธรรมที่ถ่ายทอด
เรื่องราวทางประวั ติศาสตร์ในมุมมองชองชาวบ้าน ให้ความรู้ ด้านภาพลักษณ์ ทางสังคมของยุ ค
สมัย โดยพิจารณาได้ว่ าตานานมีลักษณะเป็ นพลวัต และถูกถ่ ายทอดต่อเนื่ องกันมา ดังนั้น การ
ส่งผ่านตานานทาให้เห็นเส้ นทางการเดินทางของเรื่องราวระดับชุมชนที่ เกี่ยวพันกับประวั ติศาสตร์
และเหตุการณ์ที่มี ทั้งความรุนแรงและสั นติ
นอกจากนี้ทัศนะของผู้มี ส่วนได้ส่วนเสียที่มี ต่อมรดกวัฒนธรรมตานานมั สยิดกรือเซะ เป็นไป
ใน 3 ทิศทางที่ต่างกัน ดังนี้
1. มี ทัศนะเชิงลบ ผู้มี ส่วนได้ส่วนเสี ยมองว่าตานานมัสยิดกรือเซะอาจนาไปสู่ ความขัดแย้งหรือเป็ น
ปัจจัยที่ก่ อให้เกิดความขัดแย้ ง จึงพยายามหลี กเลี่ยงที่จะกล่ าวถึง นอกจากนี้ยังมี กลุ่มผู้มีส่ วนได้
ส่วนเสียที่รู้สึกหวาดระแวงต่อการกล่าวถึงตานานมั สยิดกรือเซะเพราะเกรงจะถูกมองว่าเป็นแนว
ร่ วม เนื่องจากเห็นว่าตานานมั สยิดกรื อเซะถูกนาไปเกี่ ยวพันกั บประวัติ ศาสตร์ ความขัดแย้ ง
ระหว่างสยามและปัตตานี
2. มี ทัศนะอย่ างเป็นกลาง ผู้ มี ส่วนได้ ส่วนเสียไม่ ให้ความสาคัญ ไม่ รู้สึ กว่าดีหรื อไม่ดี ไม่สนใจว่ า
ตานานจะเป็ นอย่างไร รวมทั้งเป็นกลุ่มที่ เลือกจะตอบว่าไม่ รู้ ไม่ใส่ใจด้วย
3. มี ทัศนะค่อนไปในทิศทางบวก กลุ่มผู้มีส่ วนได้ส่วนเสียเห็ นว่าตานานมั สยิ ดกรือเซะที่ผสมผสาน
เรื่ องความขัดแย้ งกลับมีผลดีต่อการจัดการความไม่เข้าใจ หรือเป็ นโอกาสที่จะได้คลี่ คลายความ
ขัดแย้ ง นอกจากนี้ยังมองว่ าตานานมัสยิดกรือเซะเป็นต้นธารของการให้ ความรู้เชิ งประวัติศาสตร์
ชุมชน ศาสนาและสังคม ทาให้เกิดการย้อนไปค้นคว้ าข้อมูลและแสวงหาความกระจ่างของความ