st128 - page 3

3
เรื่องของสงครามสยามสู้ รบกั บเมืองปัตตานีนามาซึ่ งความเสี ยหายแก่มั สยิดกรื อเซะ ตานานอัน
บาดเจ็บเช่นนี้ ถูกเล่ าขานต่อมาอย่ างเงียบๆ เนื่ องจากความหวาดกลัวภาครัฐที่ทาให้ไม่กล้ าพู ดถึง
ประวัติศาสตร์มลายูปัตตานีอั นอาจจะทาให้ถูกผลักไปเป็นขบวนการแบ่งแยกดินแดน ขณะเดียวกั น
ตลอดระยะเวลาที่เรื่ องราวของมัสยิดกรือเซะถูกบอกเล่ าและถูกหาหลักฐานทางวิ ชาการเพื่อลบรอย
ความขัดแย้งทางประวัติ ศาสตร์ต่ างๆนั้น มัสยิ ดกรือเซะเองกลับอยู่ ในท่ามกลางความรุนแรง ไม่ว่ าจะ
เป็ นเหตุแห่งความขัดแย้ งระหว่างประชาชนกับภาครัฐในการประท้ วงที่มัสยิ ดกรือเซะ พ.ศ. 2530-
2533 เนื่องมาจากความต้ องการของประชาชนที่จะคืนสถานะของมัสยิดกรือเซะจากที่เคยถูกประกาศ
เป็ นโบราณสถาน (พ.ศ.2478) ให้กลั บมาสู่วิ ถีทางที่ ถูกต้องของมุสลิ ม คือศาสนสถานสาหรับปฏิบั ติ
ศาสนกิจ และอ้างถึงความไม่ชอบธรรมด้ านเชื้อชาติที่มั สยิดไม่ควรถูกกล่ าวว่าถูกสาปแช่ง ต่อมา เมื่อ
ความขัดแย้ งวิ วั ฒนาการจากความขั ดกันในเชิ งตานานไปสู่การใช้ ประโยชน์มั สยิดกรื อเซะในเชิ ง
สัญลักษณ์ ทางการเมืองในเหตุ ความรุนแรงระหว่างเจ้าหน้ าที่ รัฐกับผู้ ก่อความไม่ สงบ เมื่ อวันที่ 28
เมษายน 2547 เป็ นผลให้ มี ผู้ได้ รั บบาดเจ็บและเสี ยชีวิ ต และมั สยิดซึ่ งเป็นทั้งศาสนสถานและ
โบราณสถานได้รับความเสียหาย ความรุนแรงที่เกิดขึ้นในมัสยิ ดกรือเซะเมื่อปลายเดือนเมษายนนั้นยัง
ความระอุเดือดแห่ งความไม่พอใจในปมรัฐกระทาต่อประชาชนย้ารอยประวัติ ศาสตร์บาดเจ็บเมื่อคราว
สยามยกทัพมาตีเมืองปัตตานีและเผาเมื องรวมทั้งมัสยิ ดกรือเซะเสี ยหายไปครั้งหนึ่ ง ความรุนแรงที่กรื
อเซะกลายเป็ นตานานบทใหม่ที่ ทับถมปมเดิมให้ขื่นหนั กยิ่งขึ้ น ตานานมัสยิดกรื อเซะที่ ถูกบอกเล่า
กล่าวขานล้ วนปรุงด้วยอารมณ์ของผู้เล่ า ทัศนคติแต่ หนหลังที่มีต่อเรื่องราวล้วนซึ มซับ สอดแทรกและ
ส่งผ่านตานานมัสยิดกรือเซะไปต่างกรรมต่างวาระ การหยิบกล่ าวอ้างตานานมัสยิ ดกรือเซะและการใช้
ประโยชน์จากมรดกวั ฒนธรรมตานานมัสยิดกรือเซะไปในทิศทางต่างๆ ล้วนสะท้อนความมุ่งหมายของ
ผู้มี ส่ วนเกี่ยวข้ องทั้งสิ้ น จึงกลายเป็นประเด็ นขบคิดสาคั ญที่ทาให้น่าศึกษาเรื่ องการจั ดการมรดก
วั ฒนธรรมตานานมัสยิ ดกรื อเซะและการใช้ประโยชน์จากตานานมั สยิดกรื อเซะ ทั้งก่อนและหลั ง
เหตุการณ์ความขัดแย้งปี 2533 และ ปี 2547 โดยมีหลั กแนวคิดสาคั ญคือ การใช้มรดกวัฒนธรรม
และผู้มี ส่ วนได้ เสีย มาเป็ นกรอบแนวคิ ดในการวิเคราะห์ เพื่อให้เกิ ดแนวทางการจั ดการมรดก
วัฒนธรรมท่ ามกลางความขัดแย้งซึ่งอาจช่วยเสริมสร้างสันติและความปรองดองขึ้นในพื้นที่ได้
วัตถุประสงค์ของกำรศึ กษำ
1. เพื่ อศึกษาแนวคิด มุมมองและการจัดการมรดกวัฒนธรรมตานานมัสยิดกรือเซะของผู้มี ส่วนได้
ส่วนเสีย
2. เพื่ อศึกษาผลจากการใช้มรดกวัฒนธรรมตานานมั สยิดกรือเซะของผู้ มีส่วนได้ส่วนเสียที่มีต่อบริ บท
ของความขัดแย้ งในพื้นที่
3. เพื่ อเสนอแนวทางการบริหารจัดการมรดกวัฒนธรรมในพื้นที่ขัดแย้ง