188
ความสั
มพั
นธ
มี
นั
ยอย
างน
อยสองมิ
ติ
คื
อ การที่
ชาวไทยพุ
ทธไม
ถู
กกลื
นกลาย ตามผู
มี
อํ
านาจทาง
เศรษฐกิ
จและการเมื
องหนื
อกว
า และการที่
ชาวจี
นมี
ระบบความเชื่
อคล
ายคนไทย คื
อการถ
ายทอดสิ่
ง
ศั
กดิ์
สิ
ทธิ์
เหนื
อธรรมชาติ
ออกมาอย
างเป
นรู
ปธรรม
การบริ
หารจั
ดการและการเมื
องเกี่
ยวกั
บวั
ดไทย ได
สร
างเครื
อข
ายความสั
มพั
นธ
ในเชิ
งบริ
หาร
ศิ
ลปกรรมของวั
ดไทย ซึ่
งเบื้
องหลั
งมี
ทั้
งความปรองดอง รอมชอมสงวนท
าที
และความขั
ดแย
งอย
างไรก็
ตามการจั
ดการที่
เกี่
ยวกั
บองค
กรศาสนาย
อมแตกต
างจากองค
กรอื่
นๆ เพราะเกี่
ยวกั
บจริ
ยธรรมและความ
ลึ
กซึ้
งของปฏิ
สั
มพั
นธ
ระหว
างวั
ฒนธรรมต
าง ๆ ในชุ
ดกรรมการบริ
หารวั
ด คนไทยมี
อํ
านาจเล็
กน
อย
เพราะขาดเงิ
นทุ
นการเข
าร
วมเป
นกรรมการของชาวจี
นแม
จะเพิ่
มรายได
แต
พระสงฆ
และคนไทยรู
สึ
กอึ
ด
อั
ดใจกั
บการต
อรองในงานศิ
ลปกรรม ไม
ต
องการให
ชิ
งความหมายของวั
ดไทยกลายเป
นอื่
น การจั
ดการ
วั
ดในมาเลเซี
ยดู
จะมี
ความยุ
งยากกว
าสิ
งคโปร
เพราะตั้
งอยู
ในอํ
านาจรั
ฐชาติ
อิ
สลามการกระทํ
าใด ๆ มั
ก
ถู
กตรวจสอบจากเจ
าหน
าที่
รั
ฐเสมอการมี
ชาวจี
นเข
าร
วมเป
นกรรมการได
ช
วยแก
ป
ญหาระดั
บหนึ่
ง แต
ก็
ทํ
าให
วั
ดไทยเป
นเวที
ระบายออกทางวั
ฒนธรรมจี
นด
วย ดั
งที่
บั
ณฑิ
ต ไกรวิ
จิ
ตร (2554: 46)) ผู
เชี่
ยวชาญ
ด
านภู
มิ
ภาคมลายู
เห็
นว
า วั
ฒนธรรมครองความสั
มพั
นธ
ระหว
างมนุ
ษย
กั
บธรรมชาติ
มนุ
ษย
กั
บมนุ
ษย
มนุ
ษย
กั
บสั
งคม และทั้
งหมดต
อพระเจ
า ต
อความศั
กดิ์
สิ
ทธิ์
ซึ่
งมี
เหนื
อกว
าคํ
าอธิ
บายทางการเมื
อง
ความเห็
นดั
งกล
าวสะท
อนว
า ปฏิ
สั
มพั
นธ
ที่
เกิ
ดจากการบริ
หารจั
ดการในวั
ดไทยของคนกลุ
มต
าง ๆ มี
ความลึ
กซึ้
ง หรื
อเป
นการเมื
องที่
แตกกระจาย อั
นเป
นผลให
ศิ
ลปกรรมในวั
ดไทยมี
ลั
กษณะดั
งนี้
1)
ศิ
ลปกรรมถู
กแบ
งแยกเป
นส
วน ๆ และถู
กเลื
อกให
รั
บรู
เพี
ยงบางส
วน เพื่
อผลประโยชน
เชิ
งพาณิ
ชย
มากกว
าการให
ความหมายด
านศาสนา2) ศิ
ลปกรรมที่
มี
อยู
หลายลั
กษณะเป
นแนวคิ
ดของคนกลุ
มเล็
ก ๆ
ที่
อาจไม
ได
ฉั
นทามติ
จากภาคประชาชน 3) รู
ปเคารพอั
นศั
กดิ์
สิ
ทธิ์
ที่
ทางวั
ดสร
างขึ้
นอย
างมี
ความหมาย
อาจไม
ใช
ความหมายเดี
ยวที่
คนทั่
วไปคิ
ด ดั
งที่
ยงยุ
ทธ บู
รณเจริ
ญกิ
จ (2545: 120) เห็
นว
า ปฏิ
สั
มพั
นธ
ของผู
เข
าร
วมกิ
จกรรมที่
ไม
สื่
อถึ
งความศั
กดิ์
สิ
ทธิ์
ของพื้
นที่
วั
ด แต
พระสงฆ
และคนในย
านวั
ดกลุ
มหนึ่
งก็
ยั
งให
ความสํ
าคั
ญ ยั
งคงพยายามต
อรองความหมายของวั
ด และวั
นสํ
าคั
ญทางศาสนาด
วยการดํ
ารง
รั
กษาประเพณี
การถื
อปฏิ
บั
ติ
อย
างต
อเนื่
อง
หากเปรี
ยบเที
ยบศิ
ลปกรรมวั
ดไทยในแหลมมลายู
กั
บแกนกลางของศิ
ลปวั
ฒนธรรมไทยที่
กรุ
งเทพ ในแง
การผสมระหว
างศิ
ลปกรรมต
าง ๆ มี
ความแตกต
างไม
มากนั
กเพราะต
างมี
ประวั
ติ
ศาสตร
ร
วมกั
น ดั
งที่
บํ
ารุ
ง คํ
าเอกและคณะ (2550: 11) ให
ข
อสรุ
ปว
า ความสํ
าเร็
จด
านภู
มิ
ป
ญญาของชาว
กรุ
งเทพสะท
อนให
เห็
นวั
ฒนธรรมและภู
มิ
ป
ญญาของชาวกรุ
งเทพ ที่
สั่
งสมกั
นมายาวนาน ได
เห็
นการ
ผสมผสานของวั
ฒนธรรมพื้
นบ
าน วั
ฒนธรรมอิ
นเดี
ยและจี
นตลอดเวลา จนเป
นส
วนหนึ่
งของวั
ฒนธรรม
ไทย จนเมื่
อตะวั
นตกคุ
กคามทางด
านตะวั
นออก กระแสวั
ฒนธรรมแบบยุ
โรปก็
เข
ามาผสม ทํ
าให
เกิ
ด