nt139 - page 24

16
ของผู้รับรู้ เช่น อายุ เพศ พื้นฐานการศึกษา การค้นคว้ าเกี่ยวกับการเลือกตัวเลือกที่พึงพอใจจะเพิ่มพูนขึ้นโดยอาศัย
วิธี การต่างๆคื อ การสร้างความคุ้นเคย การใช้ศิลปะวิเคราะห์ การใช้กิจกรรมศิลปะปฏิบัติ
3.3 ความเฉียบไวในแบบอย่างของศิลปะ เป็นการรับรู้อย่างฉับพลัน หรือความไวในการรับรู้
แบบอย่างของศิลปะ การที่เด็กพัฒนาความเฉียบไวต่อแบบอย่างของศิลปะนั้ นขึ้นอยู่กั บปัจจัย 2 ประการคือ
พัฒนาการความสามารถในการรับรู้ของเด็กเอง และประสบการณ์ทางศิลปะที่ผ่านมาของเด็ก การที่ศิ ลปะจะช่วย
สร้างสติปัญญา ความคิ ดให้แก่เด็กนั้นต้องมีการเรียนการสอน มิใช่เกิดขึ้ นในตัวเด็กเอง ศิลปะที่ต่างแขนงกัน (
ทัศนศิลป์ , ดนตรี , การแสดง ) ต่างก็เสริมประสบการณ์ด้ านความคิดและความเฉียบไวต่อแบบอย่ างศิลปะให้แก่เด็ก
2.2 การเรียนรู้โดยการสังเกตและการเลียนแบบจากตัวแบบ
การเรียนรู้ของมนุษย์ส่วนมากเป็นการเรียนรู้โดยการสังเกตหรื อลอกเลียนแบบ แต่เนื่องจากคนเรามี
ปฏิสัมพันธ์กั บสิ่งแวดล้อมอยู่เสมอ ดังนั้น การเรียนรู้จึงเกิดจากการปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้เรียนกับสิ่งแวดล้ อมในสังคม
ซึ่งทั้งผู้เรียนและสิ่งแวดล้อมมีอิทธิพลต่อกันไม่จํากัดว่าเป็นบุคคล อาจหมายถึงตัวแบบสัญลั กษณ์ หนังสือ ตัวแบบใน
โทรทัศน์ เป็นต้น การเรียนรู้โดยการสังเกตไม่ใช่การลอกแบบจากสิ่งที่สังเกตโดยที่ ผู้เรียนไม่คิด ดังนั้ น คุณสมบัติของ
ผู้เรี ยนจึงมีความสําคั ญเช่น ผู้ เรียนจะต้ องมีความสามารถที่จะรับรู้สิ่งเร้า และสร้างรหัส หรือกําหนดสัญลั กษณ์ของสิ่ ง
ที่สังเกตเก็บไว้ในความทรงจําระยะยาว สามารถเรียกใช้ ในขณะที่ผู้ สังเกตต้องการแสดงพฤติกรรมเหมื อนตัวแบบ
(สุรางค์ โคว้ตระกูล , 2544)
การเรียนรู้โดยการสังเกตหรื อเลียนแบบ มีขั้นตอนดังนี้
2.2.1 ขั้นตอนของการเรียนรู้โดยการสั งเกตหรือการเลียนแบบ มี 2 ขั้ นตอนคือ ขั้นแรกเป็นการได้รั บมาซึ่งการรับรู้
มีส่ วนประกอบที่สํ าคัญคือ ผู้ เรียนจะต้ องเลือกสังเกตสิ่ งที่ต้ องการเรียนรู้ โดยผู้เรี ยนจะต้องมีการเข้ารหัสเก็บไว้ใน
ความทรงจําระยะยาวอย่างถูกต้อง ทําให้สามารถแสดงพฤติกรรมได้ ขั้นที่สองเป็นขั้นการกระทําขึ้นอยู่กั บผู้เรี ยน ซึ่ง
อาจจะกระทําหรือไม่ก็ได้
2.2.2 กระบวนการสําคัญในการเรียนรู้โดยการสังเกตหรื อเลียนแบบ มีทั้งหมด 4 อย่างคือ
2.2.2.1 ความใส่ใจ มีความสําคั ญมากที่จะทําให้เกิดการสังเกตหรือการเลียนแบบ ผู้เรี ยนจะต้องรับรู้
ส่วนประกอบที่สําคัญของพฤติกรรมของผู้ที่เป็นตัวแบบ องค์ประกอบที่สําคั ญของตัวแบบที่มีอิ ทธิพลต่อความใส่ ใจของ
ผู้เรี ยน เช่น เป็นผู้มีเกี ยรติสูง ความสามารถสูง การแต่งกายดี มี อํานาจที่จะให้รางวัลหรือลงโทษ เป็นต้น
2.2.2.2 การจดจํา การที่ผู้เรี ยนจะแสดงพฤติกรรมเหมื อนตัวแบบได้นั้นผู้เรียนจะต้ องบันทึกสิ่งที่ตนสังเกต
จากตัวแบบไว้ ในความจําระยะยาว ผู้ สังเกตที่สามารถอธิบายพฤติ กรรมหรือการกระทําของตัวแบบด้ วยคําพูด หรือ
สามารถมีภาพลักษณ์ในสิ่งที่ตนสั งเกตเป็นภาพในใจได้จะเป็นผู้ที่สามารถจดจํา และเรียนรู้โดยการสั งเกตหรือ
เลียนแบบได้ดีกว่าผู้ที่ดูเฉยๆ
2.2.2.3 การแสดงพฤติกรรมเหมื อนตัวแบบ เป็นกระบวนการที่ผู้เรี ยนแปรภาพลักษณ์หรือสิ่ งที่จดจําไว้เป็ น
รหัสถ้อยคํ า แสดงออกมาเป็นพฤติกรรมหรือการกระทํ าเหมือนตัวแบบ ในขั้นของการแสดงพฤติกรรมแต่ละคนมีความ
แตกต่างกัน อาจทําได้ดี กว่าตั วแบบ เหมือนตัวแบบ คล้ ายคลึง หรือไม่สามารถแสดงได้เหมื อนตัวแบบเลยก็ได้