การศึกษางบประมาณด้านวัฒนธรรมภาครัฐ ปีงบประมาณ ๒๕๕๔ - page 15

1
บทที่ 1
บทนํา
1.1 ความเป็ นมาของการวิจัย
กระทรวงวั ฒนธรรมได้รับการสถาปนาขึ้ นใหม่ตามพระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวงทบวง กรม
พุทธศั กราช 2545 โดยได้กํ าหนดให้มี อํานาจหน้าที่ของกระทรวงวัฒนธรรมไว้ว่า “มาตรา 36กระทรวงวัฒนธรรม มี
อํานาจหน้าที่เกี่ ยวกับศิลปะ ศาสนา และวัฒนธรรมและราชการอื่นตามที่ มีกฎหมายกํ าหนดให้เป็นอํานาจหน้าที่ของ
กระทรวงวัฒนธรรมหรื อส่วนราชการสังกัดกระทรวงวัฒนธรรม” (2545 : 25) ในพระราชบัญญัติ ฉบับเดียวกันได้จัดให้
มีส่ วนราชการในกระทรวงวัฒนธรรมจํ านวน 6 แห่ง ที่มีอํ านาจหน้าที่รับผิดชอบงานเกี่ยวกับด้านวัฒนธรรมได้แก่
“มาตรา 37กระทรวงวัฒนธรรม มี ส่วนราชการ ดังนี้ (1) สํานักงานรัฐมนตรี (2) สํ านักงานปลัดกระทรวง (3) กรมการ
ศาสนา (4) กรมศิลปากร (5) สํานักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ (6) สํานักงานศิลปวัฒนธรรมร่ วมสมัย” ซึ่ง
ทุกหน่วยงานล้วนมีอํานาจและหน้าที่หลักเกี่ยวกับด้านวัฒนธรรมโดยส่วนรวมของชาติทั้งสิ้น เช่น กรมส่ งเสริม
วัฒนธรรม มี ภารกิจหลักเกี่ยวกับการส่งเสริมและบํารุงรักษาวัฒนธรรมไทย “โดยการศึกษา วิจัยฟื้นฟู อนุรักษ์ พัฒนา
เผยแพร่ และส่งเสริมหน่วยงานของรัฐ เอกชนและประชาชนที่ดําเนินงานด้านวัฒนธรรมรวมทั้งดําเนินงานเกี่ยวกับ
การประสานงานและแลกเปลี่ยนด้านวัฒนธรรม” (2544 : 22) เป็นต้น ในการดํ าเนินงานตามภารกิจงานวัฒนธรรม
ของกระทรวงวัฒนธรรมและของชาติ ข้างต้นจําเป็นต้องศึกษาการใช้จ่ายเงินงบประมาณของหน่วยงานต่างๆ ทุ ก
หน่วยงานทั้งประเทศ ที่มี การดําเนินงานตามอํ านาจหน้าที่ด้านวัฒนธรรม โดยเฉพาะหน่วยงานภาครัฐเพื่อนํามาใช้
เป็นฐานในการส่งเสริมสนั บสนุน ประสานงานการดําเนินงานและเสนอนโยบายด้านวัฒนธรรมของภาครัฐต่อ
กระทรวงวัฒนธรรมต่อไป
รัฐบาลได้กําหนดยุทธศาสตร์ไว้เป็นแผนแม่บทของงบประมาณ ปี พ.ศ.2554 ในยุทธศาสตร์ที่ 1 “การ
เสริ มสร้างจิตสานึกความรักชาติและความสามัคคีของคนในชาติ โดยใช้วั ฒนธรรม ประเพณี และกีฬาเป็นสื่อในการ
เสริ มสร้างความสมานฉันท์และความสามัคคี รวมทั้งเสริ มสร้างวัฒนธรรมการอยู่ร่วมกันในสังคมไทยโดยไม่ใช้ความ
รุนแรง” (2554 : 2)“ส่งเสริมกิจกรรมวั ฒนธรรม ประเพณี ประวัติศาสตร์ ศาสนา ดนตรี กีฬา เพื่อรักษาอั ตลักษณ์และ
คุณค่าด้ านจิตใจรวมทั้งวิถีสังคมที่ มีความปรองดองและสมานฉันท์” (2554 : 4) และยุทธศาสตร์ที่ 3 ข้อที่ 3.4 ที่ มี
นโยบายและเป้าหมายเชิงยุทธศาสตร์ด้านการส่งเสริ มและพัฒนาศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม ให้สังคมและคนไทยมี
คุณธรรม จริ ยธรรม และค่านิยมที่ดี งาม เห็นคุณค่าของมรดกทางศิลปะ วัฒนธรรม และภูมิปัญญาไทย มี บทบาทในการ
เรียนรู้และขับเคลื่ อนการพัฒนาทางเศรษฐกิจและสังคมของประเทศมากขึ้น โดยมีตัวชี้ วัดให้จํานวนเด็ก เยาวชน และ
ประชาชนที่มี ส่วนร่วมในกิจกรรมส่งเสริมคุณธรรม จริ ยธรรม ศิลปวัฒนธรรม และทํากิ จกรรมสร้างสรรค์เพิ่มขึ้ น
จากการรายงานของคณะกรรมาธิ การวิสามัญพิจารณาร่างพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่าย
ปีงบประมาณพุทธศักราช 2554 ที่จะนําเข้าเสนอต่อรัฐสภาเพื่อพิจารณา จํ านวน 2,070,000,000,000 บาท แยกเป็น
รายกระทรวงตามพระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวงทบวง กรม พุทธศั กราช 2545 มาตรา 5 แห่งพระราชบัญญัติ
กําหนดให้มีส่วนราชการที่มีฐานะเป็นกระทรวงจํานวน 20 กระทรวง ประกอบด้วย (1)สํานักนายกรัฐมนตรี