st116 - page 20

10
สมาชิดของชุ มชนท้องถิ่ นนั้นต่างก็มีความสํานึ กซึ่งเป็ นอันหนึ่ งอันเดี ยวกันทางวัฒนธรรมสังคมและ
การเมือง...(สุเทพ สุ นทรเภสัช,2522)
การลงไปศึ กษาประวัติศาสตร์ ของสังคมท้องถิ่ นที่มีมวลชนเป็นตัวเคลื่ อนไหว คือประวั ติศาสตร์
ท้องถิ่น หรื ออีกนัยหนึ่ ง ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น คือกระบวนการศึ กษาประวั ติศาสตร์สั งคมที่ เน้น
มวลชน
เป็นประวัติศาสที่ คนภายในท้องถิ่นเชื่อว่าเป็นจริงซึ่งในที่นี้จะใช้คําว่า “ประวัติศาสตร์จากภายใน”
(History from Inside) ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นเป็ นประวัติศาสตร์ที่มีชีวิตและ Dynamic เสมอ
ประวัติศาสตร์จากภายในมิได้ คาดหมายหาข้อเท็จจริงจากข้ อมูล แต่เป็นประวัติศาสตร์ที่ถู กเชื่อว่ า
เป็นเช่นนั้น ประวัติศาสตร์แบบนี้จึงเกิดจากแรงสะท้อนทางความคิดองคนในสังคม ซึ่งปรากฏในรูป
ของตํานาน นิทานพื้นบ้าน เรื่องปรัมปราแล้วแต่ อดีตและโดยการสัมภาษณ์ สื บสวนในปัจจุ บัน...(ธิดา
สาระยา,2529)
สํ าหรับการศึ กษาประวัติศาสตร์ ท้ องถิ่น การใช้ ข้ อมูลท้องถิ่นก็ ยังมี น้ อยเกิ นไป ยังเป็นเรื่ อง
การศึกษาการปกครองจากราชธานีเป็นส่ วนใหญ่ การศึ กษาวัฒนธรรมจากโบราณคดี ประวั ติศาสตร์
และวรรณกรรมไม่ค่อยจะได้โยงวัฒนธรรมกับวิวัฒนาการของระบบเศรษฐกิจ...ไม่มีการตีความและ
ไม่มีคําอธิบายว่าเกี่ ยวพันกับชีวิตของผู้คนในท้องถิ่นอย่ างไรไม่มีการใช้ประโยชน์ ข้อมู ลเพื่ออธิบาย
พื้นฐานชี วิตของชุมชนที่ทําให้ เกิดวั ฒนธรรมเหล่ านั้นขึ้ นมา การศึ กษายังคงเน้นที่ เมืองใหญ่ ๆ หรือ
บริเวณใกล้ เคียงแต่ขาดการศึกษาท้องถิ่นที่ห่างไกลออกไปโดยเฉพาะเห็นได้ชั ดมากกว่าขาดการศึกษา
ที่เป็นชนชาติส่วนน้ อย (ฉัตรทิพย์ นาถสุภา,2527)
เมื่ อกล่าวถึ งการศึกษาประวั ติศาสตร์ท้องถิ่ นความหมายที่ เป็ นที่ เข้าใจกั น ก็ คือ การศึ กษา
ประวัติศาสตร์ของสังคมหรือชุมชนที่อยู่นอกแวดวงศูนย์อํ านาจทางการเมืองของรัฐ
สั งคมหรือชุ มชนที่อยู่ นอกศูนย์อํ านาจทางการเมื องของรัฐในที่นี้ ไม่ได้ จํ ากัดความหมายอยู่ แต่
เฉพาะเชิงกายภาพเท่านั้ นจริงอยู่ ประวั ติศาสตร์ท้องถิ่นส่วนใหญ่ นิยมศึ กษากันมักเป็ นประวัติศาสตร์
ของเมือง หมู่บ้านหรือชนกลุ่มน้อยที่อยู่นอกเขตราชธานีหรื อเมืองหลวงของรัฐออกไป แต่สังคมหรื อ
ชุมชนที่ อยู่นอกศู นย์อํ านาจทางการเมืองของรั ฐในที่นี้ยังมีความหมายเชิ งวัฒนธรรม กล่าวคือ หมาย
รวมไปถึ งประวัติศาสตร์ ของสังคมหรื อชุมชนที่อยู่ นอกศูนย์อํ านาจทางการเมืองของรัฐแต่ ในเชิ ง
วัฒนธรรมแล้วไม่ได้มีส่วนร่วมในการใช้ อํานาจรั ฐแต่อย่างไร...
ในขณะที่เนื้ อหาของประวั ติศาสตร์ ท้องถิ่ นนั้นมี ขอบเขตค่ อนข้างแน่ นอนคื อเป็นการศึ กษา
ประวัติศาสตร์ของสังคมหรือชุมชน...ขอบเขตของหน่วยที่ใช้ในการศึ กษาประวัติศาสตร์ท้ องถิ่นกลับมี
ลั กษณะยืดหยุ่นสู ง เพราะคําว่าท้องถิ่ นไม่ได้มีความหมายของขนาดทางพื้นที่แน่ นอนสม่ําเสมอ ใน
ลั กษณะเช่นนี้ ประวัติศาสตร์ ท้องถิ่นแตกต่างไปจากประวั ติศาสตร์ ของรัฐ เพราะหน่วยที่ ใช้ใน
การศึ กษาประวัติศาสตร์ของรัฐมีความแน่นอนตายตัวที่ถู กกําหนดขึ้นมากจากอํานาจทางการเมือง