st119 - page 13

๒
เริ่มต้น ในยุคดั ้ งเดิมพวกเขานาเรือท่องไปตามหมู่เกาะ บางครั ้ งจะขึ้นเกาะเพื่อเก็บของป ่ า เช่น
มะพร้าว เผือก มันหรือเก็บหอยช่วงน้ าลง แต่ส่วนใหญ่ แล้วจะมุ่งล่าสัตว์ทะเลเป็ นอาหาร โดยใช้
เครื่องมือง่าย ๆ ทามาจากวัสดุที่หาได้ในท้องถิ่น จนได้ชื่อว่าเป็ นพวกที่มีความสามารถในการ
ดาน้าแทงปลาจับกุ้งมังกรด้วยมือเปล่ า และดาเก็บหอยชนิดต่าง ๆ ขึ้นมาจากก้นทะเล
เมื่อมีกลุ่ มชนอื่น ไม่ ว่าจะเป็ นไทยมุสลิม ไทยจีน ไทยพุทธเข้ ามาอาศัยตั้ งถิ่นฐานแถบ
หมู่เกาะกันมากขึ้น ชาวเลก็เคลื่อนย้ายชุ มชนไปอยู่ตามหัวเกาะ สุ ดปลายแหลม ซึ่ งมักเป็ น
บริเวณที่คลื่นลมแรง เพื่ อหนีการรบกวนจากกลุ่ มชนอื่ น เพราะพวกเขารักสงบและมักจะ
หวาดกลัวคนแปลกหน้า แต่เมื่อผู้คนมากขึ ้ น ชาวเลก็ จาเป็นที่จะต้องติดต่อกับชุมชนภายนอก
มีการนาส่ วนที่เหลื อที่หาได้จากทะเลไปแลกเปลี่ยนสิ่งของเครื่ องใช้ที่ขาดแคลน เช่ น จะนา
เครื่องรางและสิ่งประดับพวกเกร็ดกระเบนท้องน้า กาไลกระ หอยเบี้ย กัลป ังหา และไข่มุก ไป
แลกกับเสื้อผ้ามานุ่ งห่มหรือเอาปลาไปแลกข้าวสาร
ต่อมาชาวเลอูรักลาโว้ยหันมาปรับเปลี่ยนจากการอาศัยทะเลเป็ นหลัก เริ่มลงมือทานา
ปลูกพืชผัก โดยใช้พื้นที่ราบบนเกาะเป็ นเรือกสวนไร่นา เป็นช่องทางเสริมในการดารงชีพ สิ่งใด
ที่ สามารถทาด้วยตนเองได้จะลงมือทา แต่หากไม่สามารถสร้างได้ด้วยตนเองจึงจาเป็นต้องหาสิ่ง
อื่นมาแลกเปลี่ยน เช่น ถ้วย ชาม หม้อ เสื้อผ้า เครื่องนุ่งห่มต่าง ๆ ชาวเลไม่สามารถหามาหรือ
สร้างได้ด้วยตนเอง จึงจาเป็ นต้องนามาแลกเปลี่ยน โดยใช้สิ่งที่หามาได้เอง เช่น สัตว์ ทะเล หรือ
แม้กระทั ่ งที่ดิ นบนเกาะ มาแลกเปลี่ยนกับสิ่งของเหล่ านี้ ในขณะนั ้ นสิ่ งไหนที่ มีความจาเป็ น
สาหรับพวกเขาก็จะหามาให้ตามที่คนภายนอกต้องการแม้จะเป็นสิ่งที่มี มูลค่ามากในอนาคตก็
ตาม เมื่ อกลุ่มคนอื่น เข้ามาจึงใช้วิธี การเหล่านี้ แลกเปลี่ยนหรือขอซื้อที ่ดินราคาถูกจากชาวเล
ด้วยเห็นความสาคัญของทะเลมากกว่าที่ดินจึงยอมแลกเปลี่ยนซื้อขายให้กับกลุ่มคนภายนอก
มากขึ้น จนต้องย้ายที่อยู่อาศัยเข้าไปด้านในของเกาะ บริเวณชายหาดจึงตกไปอยู่ในกรรมสิทธิ ์
ของกลุ่มคนที่เข้ามาทีหลัง ไม่ว่าจะเป็ นไทยพุทธ ไทยจีน ไทยมุสลิม และโดยเฉพาะนายทุ นที่
เข้ามาพร้อมกับธุ รกิจการท่ องเที่ยว ๔
หลังเหตุการณ์ สึนามิ ความเปลี่ยนแปลงของชุมชนทั ้ งบนเกาะลันตาจังหวัดกระบี่และ
เกาะหลีเป๊ ะ จังหวัดสตู ลยิ่งก่ อตั วเพิ่มมากขึ้น สาเหตุ หลักมิใช่ เหตุ การณ์สึนามิเท่ านั ้น แต่
เหตุการณ์ที่นาไปสู่ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วนั ่ นคือ การส่งเสริมนโยบายการ
ท่องเที่ยวเพื่อให้ทั ้ งสองเกาะในสองจังหวัดเป็นสถานที ่ ท่ องเที่ยวสาคัญของทะเลอันดามัน กลุ่มที่
อาภรณ์ อุกฤษณ์, ๒๕ ๒. “พิธีลอยเรือ: ภาพสะท้อนสังคมและวัฒนธรรมของชาวเล กรณีศึกษา
ชุมชนบ้านหัวแหลม เกาะลันตา จังหวัดกระบี่” วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต สาขามานุ ษยวิทยา บัณฑิต
วิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร, ๒ -๒๔.
๔ สมาคมหยาดฝน, ๒๕๕ . “ผลกระทบจากสึนามิและการปรับตัวของ “อู รักลาโว้ย” ชาวเลบ้าน
คลองดาว ตาบลศาลาด่าน อาเภอเกาะลันตา จังหวัดกระบี่” เอกสารอัดสาเนา,