ne191 - page 3

บัณฑิตวิทยาลัยมหาวิทยาลัยมหิดล วิทยานิพนธ์ / ง
อํานาจและการผลิตซํ้าทางวัฒนธรรมในการศึ กษาของกลุ่มชาติพันธุ์บรู
POWERANDCULTURALREPRODUCTION INEDUCATIONOFBRU.
ทิพวรรณ พ่ อขันชาย 5037456 LCRU/M
ศศ.ม. (พัฒนาชนบทศึกษา)
คณะกรรมการที่ปรึ กษาวิทยานิ พนธ์ : ชิ ตชยางค์ ยมาภัย, ค.ด., ศิริจิ ต สุนันต๊ะ, Ph.D.
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้ มีเป้ าหมายเพื่อบรรยายถึ งแนวทางการพัฒนาคนให้อยู่ดีมี ความสุ ขคิดดี คิดเป็ น โดยใช้
การศึกษาเป็ นเครื่ องมือ วัตถุ ประสงค์เพื่ อศึกษาหลักสู ตรและการผลิ ตซํ้าทางวัฒนธรรมในกระบวนการศึกษาของ
ชาวบรู (กลุ่มชาติ พันธุ ์ที่พบในประเทศไทย) ขอบเขตในการวิจัยมุ่งศึกษาประเด็นทุนทางวัฒนธรรมความสัมพันธ์ เชิง
อํานาจและการผลิตซํ้าทางวัฒนธรรมในกระบวนการการศึกษาของท้องถิ่นและการศึกษาในระบบโรงเรี ยนของเด็ก
ชาติพันธุ์บรู ผู้วิจัยใช้วิธีวิจัยแบบชาติพันธุ์วรรณนา (Ethnography) โดยได้เข้าไปฝังตัวอยู่ในพื้นที่ วิจัยนานประมาณ๖
เดือน เพื่อเก็บข้อมูลด้วยวิธี สั งเกตแบบมีส่ วนร่วม ในพื้นที่ ภาคสนามที่ หมู่บ้านท่าล้ง ตําบลห้ วยไผ่ อําเภอโขงเจี ยม
จังหวัดอุบลราชธานี
ผลการศึ กษาพบว่า ความรู้ที่ เป็ นทุนทางวัฒนธรรมของเด็กชาติพันธุ ์บรู จําแนกออกเป็ นหลักสูตร๓
ประเภท ได้แก่ ๑) หลักสู ตรในโรงเรี ยน อันเป็ นความรู้เชิ งวิชาการตามหลักสู ตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน ครู เป็ นผู้
ถ่ายทอดหรื อผลิ ตซํ้ าความรู้ให้ แก่เด็กด้ วยการ “สอนทํา” และ/หรือ “พาทํา”ทําให้ เด็กชาวบรูสามารถอ่าน เขียน
คํานวณ ได้ มี ความรู้ที่ กว้างขึ้นสามารถปรับตัวและใช้ชีวิตอยู่ในชุมชนและสังคมได้ ผู้มีอํานาจในการจัดการศึ กษา
ได้แก่ ภาครัฐ ผู ้ อํานวยการโรงเรียนและครู ๒) หลักสู ตรในชุมชนท้องถิ่ น เป็นความรู ้ในวิถีชี วิตมีการสื บทอดกันมา
ตั้งแต่บรรพบุ รุษทําให้เด็กชาวบรูสามารถทํามาหากินและดํารงชีวิตอยู่ในชุมชนได้ มีการผลิ ตซํ้ าทุ นทางวัฒนธรรม
ด้วยการ “ทําให้ดู” “พาทํา” และ“พาไปด้วย ช่ วยกันทํา” ผู้มีอํานาจในการจัดการศึกษา ได้แก่ ภาครัฐ ผู้นําหมู่บ้าน
ผู้อาวุโสในหมู่บ้าน เยี ยง/ปู่ ตา พระสงฆ์ ชาวบ้าน และสื่อต่ างๆ๓) หลักสูตรแฝงมักจะสอดแทรกอยู่ในหลักสูตร
การศึกษาตามปกติและการทํากิจกรรมต่ างๆ ส่วนใหญ่จะเป็ นการปลู กฝังจิตสํานึกและสร้างความตระหนั กเพื่อการอยู่
ร่วมกันในชุมชนและสังคม
ข้อเสนอแนะในการพัฒนาคุณภาพการศึกษาและศักยภาพของเด็กชาวบรู ให้สามารถพึ่ งพาตนเองและ
อยู่ร่ วมกับสังคมได้อย่างมี ความสุขนั้ นพึงให้ความสําคัญแก่การศึกษาในระบบและการศึ กษาของท้องถิ่นควบคู่กันไป
อย่างสมดุลและมีความสอดคล้องกับบริบทและชีวิตจริงของคนในชุ มชนประการสําคัญคือทุ กภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง
และมีอํานาจในการจัดการศึกษา ได้แก่ ภาครั ฐ โรงเรียนวัดและชุมชนชาวบรู จะต้องร่ วมใจและร่วมมือกันในการจัด
การศึกษาเพื่อพัฒนาคนและชุ มชนจากรากฐานทางวัฒนธรรม เพื่อธํารงรักษาวัฒนธรรมบรู ไว้อย่างมีพลวัต
คําสําคัญ : อํานาจ / ทุนทางวัฒนธรรม / ผลิตซํ้าทางวัฒนธรรม / การศึกษา / กลุ ่มชาติพันธุ ์บรู
218123 หน้า