ne190 - page 1

บทคัดย่อ
บทบาทความสําคัญของแคนในพิ ธีกรรมของชาวบ้ านหนองตาไก้
ตําบลสี แก้วอําเภอเมืองร้ อยเอ็ดจังหวัดร้ อยเอ็ด
แคนเป็ นเครื่ องดนตรีที่ เป็ นเอกลักษณ์ ของคนอีสาน ที่ ให้ความเพลิ ดเพลินและมี คุณค่ า
ด้านพิธีกรรมของชุมชน เสี ยงแคนทําให้สิ่ งลึกลับหรื อผีที่มีอํานาจเหนือธรรมชาติพึ งพอใจ เช่นประเพณี
การรําผีฟ้ าหรื อชาวบ้านทั่วไปเรี ยกว่าการลงข่วงดังนั้ นเพื่อศึกษาบทบาทความสํ าคัญของแคนว่าเกี่ยวข้อง
ในประเพณี และพิธีกรรมการรําผีฟ้ าอย่างไรผู้ วิจัยจึงเก็ บรวบรวมข้อมูลภาคสนามโดยการสัมภาษณ์ การ
สังเกตวิ ถีชีวิต ความคิด ความเชื่อ พิ ธีกรรมที่ใช้แคนเป็ นเครื่ องดนตรี และสภาพชี วิตความเป็ นอยู่ของ
กลุ่มเป้ าหมายคือแม่ ครู ผู้ร่วมพิธี กรรมหมอแคน และผู้รู้ ของชาวบ้านหนองตาไก้ ตําบลสี แก้ว อําเภอ
เมื อง จังหวัดร้ อยเอ็ดนําทฤษฎี ที่เกี่ ยวข้องกับภู มิปั ญญา เพื่อเป็ นแนวทางในการศึกษารวบรวมข้อมู ล
วิเคราะห์ และอธิบายความรู ้ ความคิดความสามารถ บทบาทความสําคัญของแคนที่ มีต่อประเพณี และ
พิธี กรรม
ผลการศึ กษาวิจัยพบว่าที่บ้านหนองตาไก้ ตําบลสี แก้วอําเภอเมื อง จังหวัดร้อยเอ็ด แคน
ยังคงมีบทบาทและความสําคัญอย่ างมากทั้ งในทางเศรษฐกิจที่เป็ นสิ นค้าสร้างรายได้ให้ กับชุมชน ในทาง
ประเพณี และความเชื่อประเพณี การรําผีฟ้ า ไม่ใช่ สิ่ งงมงายหรื อไร้สาระเสี ยทีเดียว เพราะผู ้ ป่ วยบางราย
หายจากการเจ็บป่ วยจริงๆชุมชนท้องถิ่นควรมีส่ วนร่วมในการสร้างจิตสํานึกให้ตระหนักในความสําคัญ
และคุ ณค่าของวัฒนธรรมประเพณี ท้องถิ่นซึ่ งควรอนุรักษ์ให้คงอยู่ คู่ชุ มชนสืบไป