Page 86 - งานวิจัย - www.culture.go.th/research

68
แปลว่า “เขมรตอนล่าง” หรื อ “เขมรใต้” แต่ไทยเรียกว่า “เขมรสู ง” กับ “เขมรตํ่า” ใน
พจนานุกรมเขมรอธิบายว่า คําว่า “แขมร์” นี้ ในศิลาจารึ กโบราณเรี ยกว่า “เกมร” และต่อมา
เรี ยกว่า “เขมร” โดยคําอธิ บายนี้ มาจากภาษาบาลีว่า “เขมระ” แปล่า “มี ความเกษม”
คําว่า “เขมร” หรือ “แขมร์ ” นั้ นเขมรออกเสียงสู ง “ร” เป็ นเสี ยงเรผะ แต่เขมรตํ่าไม่
ออกเสี ยง “ร” คงออกเสี ยงเป็ น “แขมร์” เท่านั้ น ลาวออกเสี ยง “กร” เป็ น “ข” ในคําทั้ งปวง
เช่นเรี ยก “นกเกรี ยล” เป็ น “นกเขียน” ออกเสี ยง “กราบ” เป็ น ขาบ” เป็ นต้น และเขียนคํา
“เขมร” เป็ น “เขมน” ฉะนั้ นจึงออกเสี ยง “เขมรกรอม” หรือ “แขมร์ กรอม” ว่า “เขมอนขอม”
และพูดสั้ นๆ ว่า “ขอม”
คําว่า “ฮวน” หรื อ “ฟ้ าน” เป็ นคําเรี ยกชื่อ เรื่ องราวของเขมรตอนต้น สมัยราชวงศ์พระ
ทอง-นางนาค เล่ากันต่อๆ มาโดยไม่ได้จดจารึ กหรื อเขียนไว้แต่ มีชื่ อพระมหากษัตริ ย์และสถานที่
บางแห่งอยู่ในจดหมายเหตุจีนจึงต้องใช้ชื่ อและเรื่องราวนั้ นๆ ตามจดหมายเหตุจีน
คําว่า “ฮวน” ในภาษาจีนแต้จิ ๋วก็ดี คําว่า “ฟ้ าน” ในภาษาจีนแคะก็ดี สําหรับใช้
นําหน้าชื่อคนเมืองขึ้ นของจีนหรือคนป่ าเถื่อน ฉะนั้ นคําว่ า “ฉวน” ในคําว่า “ฉวน-เทียน” เป็ นต้น
และคําว่ า ”ฟ้ าน” ในคําว่า “ฟ้ าน-จัน” เป็ นต้น จึ งเป็ นคํานําหน้าพระนาม หาใช่พระนามไม่ นัก
ประวัติศาสตร์ ไม่ควรนํามาใช้เป็ นชื่อพระนามพระมหากษัตริย์เขมร
ส่ วนคําว่า “วรมัน” แปลว่า “เกราะ” สําหรับใช้หลังชื่ อกษัตริ ย์ และเจ้าประเทศราช
หรื อขุนศึก คล้ายกับคําว่ า “พระเจ้า” และ “ขุนหลวง” หรื อ “ขุน” เช่ น เกาณฑินยชัยวรมัน
วีรวรมัน และ คุณวรมัน เป็ นต้น
ชาวอินเดี ยใต้โบราณ ใช้คําว่า “วรมัน” ต่ อท้ายพระนามของพระมหากษัตริ ย์ เมื่อชาว
อินเดี ยใต้เข้ามามีอิทธิ พลในอินโดจีน คือจามและเขมร ในมาเลเซีย และในอินโดนี เซี ย คือ ชวา
สุ มาตรา และบอเนี ยว พระมหากษัตริ ย์ในที่ นั้ นๆ จึงใช้คําว่า “วรมัน” ตามอิ นเดียใต้ โดยเฉพาะ
เขมร ใช้คําว่า “วรมัน” ตั้งแต่รัชกาลของพระเจ้าเกาณฑินยชัยวรมัน (พ.ศ. 1852-1870 ) รวมเวลา
840 ปี จึงเลิกใช้คําว่ า “วรมัน”
แม้พระมหากษัตริ ย์เขมรใช้คําว่ า “วรมัน” ท้ายพระนามนั้ น มีหลายวงศ์ หาใช่วงศ์
เดียวกันไม่ ฉะนั้ นจึงไม่ ควรเรียกว่า “ราชวงศ์วรมัน”
ธรรมทาศ พานิช (2544 : 4) ได้อธิ บายขอม กับเขมรว่ า ขอมกับเขมรเป็ นคนละเชื ้อชาติ
และมักจะเป็ นข้าศึ กต่อกัน ตลอดเวลาในประวัติศาสตร์ สมัยใดขอมเป็ นใหญ่ ในดินแดนพระนคร
หลวงก็รุ ่งเรื องไปด้วยพระพุ ทธศาสนา สมัยใดเขมรเป็ นใหญ่ดินแดนพระนครหลวงก็ เต็มไปด้วย
ไสยศาสตร์และศิ วลึงค์ พวกขอม คือ ไศเลนทรที่ มีมารดาเป็ นเขมร มีวัฒนธรรมไศเลนทรของฝ่ าย
บิดา ส่วนพกเขมรแท้มีวัฒนธรรมไสยศาสตร์มากไปด้วยพิธีกรรมของพวกพราหมณ์ปุโรหิ ต