9
แนว คื
อ พฤติ
กรรมที่
เกิ
ดจากการกระตุ
้
นในทางบวก (หมายถึ
ง การเข้
าร่
วมโดยสมั
ครใจ) และทางลบ
(หมายถึ
ง การเข้
าร่
วมโดยการบั
งคั
บ) จากการศึ
กษา พบว่
า การเข้
าร่
วมพิ
ธี
กรรมทั
้
งหมดเกิ
ดจากความ
สมั
ครใจของบุ
คคลทั
้
งสิ
้
น
ปรานี
วงษ์
เทศ (2529 : 8-13) ได้
กล่
าวว่
าบริ
เวณรอยต่
อของประเทศไทยเป็
นดิ
นแดนที่
มี
ชน
พื
้
นเมื
องหลายกลุ
่
มชน เช่
น ลาว เขมร มอญ อาศั
ยอยู
่
และมี
อาณาบริ
เวณต่
อต่
อกั
น มี
ความสั
มพั
นธ์
ในรู
ปของเพื่
อนบ้
าน ดั
งนั
้
น จึ
งทํ
าให้
ลั
กษณะทางด้
านเชื
้
อชาติ
และศิ
ลปวั
ฒนธรรมของประชาชนที่
อยู
่
บริ
เวณนี
้
มี
ลั
กษณะผสมผสานทางวั
ฒนธรรมไทย เช่
น ทางด้
านสถาปั
ตยกรรมก็
แสดงให้
เห็
นทาง
ศิ
ลปะของขอมหรื
อของเขมร เป็
นต้
น
สุ
พั
ตรา สุ
ภาพ (2525 : 46) ได้
ให้
แนวคิ
ดการผสมผสานวั
ฒนธรรมว่
า การผสมผสาน
วั
ฒนธรรม คื
อ ปรากฏการณ์
ต่
าง ๆ ซึ
่
งเกิ
ดขึ
้
นจากการที่
กลุ ่
มปั
จเจกบุ
คคลที่
มี
วั
ฒนธรรมต่
างกั
นได้
มี
การติ
ดต่
อกั
นอย่
างสื
บเนื่
อง อาจมี
ผลให้
เกิ
ดการเปลี่
ยนแปลงแบบแผนวั
ฒนธรรมดั
้
งเดิ
มของกลุ ่
มใด
กลุ
่
มหนึ
่
งหรื
อทั
้
งสองกลุ ่
ม ซึ
่
งสถานการณ์
ที่
เกิ
ดการผสมผสานวั
ฒนธรรม ได้
แก่
1. กลุ
่
มที่
มาติ
ดต่
อกั
นนั
้
นรั
บวั
ฒนธรรมของอี
กฝ่
ายโดยสมั
ครใจหรื
อถู
กบั
งคั
บ
2. กลุ
่
มที่
มาติ
ดต่
อกั
นมี
ความเสมอภาคทางการเมื
อง ทางเศรษฐกิ
จและทางสั
งคม หรื
อไม่
ถ้
าไม่
มี
ความเสมอภาคมี
ลั
กษณะอย่
างไรบ้
าง
3. กระบวนการผสมผสานวั
ฒนธรรม มี
ดั
งนี
้
3.1 เลื
อกลั
กษณะวั
ฒนธรรมต่
างๆ ที่
มี
การผสมผสานวั
ฒนธรรมเพื่
อศึ
กษา
3.2 พิ
จารณากระบวนการบู
รณาการลั
กษณะวั
ฒนธรรมที่
รั
บมาจากกลุ
่
มอื่
น
ประจั
กษ์
เข็
มมุ
กด์
(2528 : 82-86) กล่
าวเกี่
ยวกั
บการผสมกลมกลื
นทางวั
ฒนธรรมของชาว
พวนกั
บวั
ฒนธรรมไทย ศึ
กษากรณี
ชาวพวนในตํ
าบลหาดเสี
้
ยว อํ
าเภอ ศรี
สั
ชนาลั
ย จั
งหวั
ดสุ
โขทั
ย
พบว่
า การยึ
ดถื
อปฏิ
บั
ติ
ตามวั
ฒนธรรมดั
้
งเดิ
มมี
ความสั
มพั
นธ์
กั
บความสามารถในการใช้
ภาษาของ
ชาวพวน กล่
าวคื
อ ผู
้
ที่
สามารถใช้
ภาษาไทยได้
ดี
จะมี
แนวโน้
มที่
จะละทิ
้
งวั
ฒนธรรมดั
้
งเดิ
มของ
ตนเองมากกว่
าผู
้
ที่
ใช้
ภาษาได้
ไม่
ดี
ระดั
บการศึ
กษามี
อิ
ทธิ
พลต่
อการผสมผสานกลมกลื
นมาก ยิ
่
ง
ระดั
บการศึ
กษาสู
งมี
แนวโน้
มจะถู
กผสมกลมกลื
นได้
มากกว่
าผู
้
มี
ระดั
บการศึ
กษาตํ
่
าและไม่
มี
การศึ
กษา นอกจากนี
้
เพศและอายุ
ก็
มี
อิ
ทธิ
พลต่
อการผสมกลมกลื
น เพศชายมี
แนวโน้
มจะถู
กผสม
กลมกลื
นมากกว่
าเพศหญิ
ง และคนรุ
่
นใหม่
ที่
มี
อายุ
น้
อยจะถู
กผสมผสมกลมกลื
นมากกว่
าคนรุ ่
นเก่
าที่
มี
อายุ
มาก
ไพฑู
รย์
มี
กุ
ศล (2531 : 76-78) กล่
าวว่
า การผสมกลมกลื
นทางวั
ฒนธรรมเป็
นกระบวนการ
ที่
วั
ฒนธรรมของกลุ
่
มชนที่
มี
ความเป็
นมาทางประวั
ติ
ศาสตร์
และเผ่
าพั
นธุ
์
ที่
แตกต่
างกั
นซึ
่
งอาศั
ยอยู
่
ร่
วมกั
น ในดิ
นแดนเดี
ยวกั
น หรื
อติ
ดต่
อกั
น ทํ
าให้
ความแตกต่
างทางวั
ฒนธรรมค่
อย ๆ หมดไป จน