Page 240 - งานวิจัย - www.culture.go.th/research

บทที่ 7
ปั จจัยการผสมผสานวัฒนธรรมในศิลปะการแสดง
การศึกษาวิจัยเรื่อง การผสมผสานทางวัฒนธรรม : กรณี ศึ กษาศิลปะการแสดงที่พัฒนา
จากภาพศิลาจําหลักสถาปั ตยกรรมขอมโบราณในประเทศไทยและกัมพู ชา ตามวัตถุประสงค์ข้อที่ 2
คือ การศึกษาปัจจัยที่ทําให้เกิดการผสมผสานทางวัฒนธรรมในศิลปะการแสดงที่พัฒนาจากภาพ
ศิลาจําหลักสถาปัตยกรรมขอม ในระบําอัปสรสราญ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุ รินทร์ ประเทศไทย และ
ระบําอัปสรา ของกรมศิลปากร ประเทศกัมพูชา ใช้เทคนิ คการวิจัยเชิงคุ ณภาพ โดย การสังเกต
สัมภาษณ์ ใช้แนวคิ ดทฤษฎีระบบสัญลักษณ์และการตีความของโคเบอร์ มีปั จจัยภายใน และปัจจัย
ภายนอก
ปัจจัยการผสมผสานทางวัฒนธรรม
ปัจจัยที่ทําให้เกิดการผสมผสานทางวัฒนธรรม มีปัจจัยภายใน ปัจจัยภายนอก ปัจจัยด้าน
สภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ พบว่ า ในอดีตกลุ ่มชนต่างๆ ที่เข้ามาในภูมิภาคนี้ มาพร้อมกับอารย
ธรรมอินเดียเชื่ อมโยงเข้าสู่ วัฒนธรรมพื้นบ้าน และวัฒนธรรมขอม การปรับตัวของวัฒนธรรมด้าน
ศิลปะการแสดงในประเทศไทยและกัมพู ชา จําเป็ นต้องมองย ้อนอดี ตที่ผ่านมาจากประวัติ ศาสตร์
ไทย จากการศึกษาวิเคราะห์ในบทที่ 6 พบว่าชาวกัมพูชาใช้นางอัปสราคุ ้มครองให้กษัตริ ย์มีบารมี
สู งขึ้ น ในไทยนางอัปสรา คือ พระแม่ธรณี สัญลักษณ์ความอุดมสมบูรณ์ ที่สอดคล้องกับวิถีชี วิต
ชาวบ้าน มีการปรับตัวโดยใช้สภาพแวดล้อมทางธรรมชาติเชื่อมความเชื่ อ ควบคุมสังคม ปัจจัยด้าน
ความคิด ความเชื่ อ ค่านิยมหรื ออุ ดมการณ์ พบว่ า มนุษย์มีระบบคิดโดยใช้ ผี หรื อเทวดามาทําให้เกิด
ดนตรี ท่าทาง นําภาพสลักปราสาทขอมมาสร้ างความดี ความงามให้คนอยู่ ร่ วมกันได้ ปัจจัยด้าน
เทคโนโลยี พบว่ามี 3 ช่วง คื อ 1) เทคโนโลยีพื้นบ้านก่อนศาสนาเข้ามาใช้รู ปแบบธรรมชาติ
เชื่อมโยงวิถีชีวิต สร้ างดนตรี การแต่งกาย 2) ศาสนาเข้ามาเกิดระบบคิดนําเทคโนโลยีสร้ างรู ป
เคารพ เชื่อมโยงความเชื่ อกับศาสนา 3) ช่ วงเทคโนโลยีใหม่ มีองค์ประกอบแสง สี เสียงมี บทบาท
เชิงจิตวิทยา ปัจจัยด้านเศรษฐกิจ พบว่า มนุ ษย์ใช้ธรรมชาติสร้างเศรษฐกิ จ สังคม เกิดระบบคิดสร้าง
ปราสาทขอม และนํานางอัปสราในปราสาทมาสร้างให้เป็ นวัฒนธรรมมีชี วิต สร้างความสุ นทรี ย์
ความจรรโลงใจให้เกิดคุณค่าต่อท้องถิ ่น ต่ อสังคมโลก