วัฒนธรรมกรุงเทพมหานคร : การศึกษาวิชาช่างสิบหมู่สมัยกรุงรัตนโกสินทร์
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาวิชาช่างสิบหมู่สมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ ๑ – สมัยรัชกาลที่ ๙ (พ.ศ.๒๕๔๒) และวัฒนธรรมกรุงเทพมหานคร
ผลงานวิจัยแสดงให้เห็นว่า สมัยกรุงรัตนโกสินทร์ มีคำว่า “ช่างสิบหมู่” ปรากฏในสมัยรัชกาลพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ซึ่งเป็น “กรมช่างสิบหมู่” ที่มีมาจนถึงสมัยรัชกาลพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว แล้วเปลี่ยนแปลงหน่วยงานตลอดมาจนกระทั่งเป็น “ส่วนช่างสิบหมู่” ของสถาบันศิลปกรรม กรมศิลปากร กระทรวงศึกษาธิการในปัจจุบัน โดยมีการศึกษาวิชาช่างสิบหมู่ ได้แก่ ช่างเขียน ช่างแกะ ช่างสลัก ช่างกลึง ช่างหล่อ ช่างปั้น ช่างหุ่น ช่างรัก ช่างบุ ช่างปูน ฯลฯ ทั้งการศึกษาวิชาช่างสิบหมู่แผนโบราณในวัง วัด และบ้านมาสู่การศึกษาวิชาช่างสิบหมู่ในระบบโรงเรียน ของกระทรวงศึกษาธิการที่โรงเรียนเพาะช่างเมื่อสมัยรัชกาลพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเล้าเจ้าอยู่หัว และอีกแห่งหนึ่งที่โรงเรียนศิลปศึกษาในสมัยรัชกาลปัจจุบัน ส่วนการศึกษาวิชาช่างสิบหมู่นอกระบบโรงเรียน เริ่มจัดการศึกษาที่สโมสรช่างในสมัยรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนครในสมัยรัชกาลพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และวิทยาลัยในวังหญิง วิทยาลัยในวังชาย ในสมัยรัชกาลปัจจุบัน
การศึกษาวิชาช่างสิบหมู่ มีจุดหมายเพื่อการสืบสานวัฒนธรรมกรุงเทพมหานคร ๗ ด้าน คือ ๑) กลุ่มช่าง ที่มีทั้งช่างหลวง ช่างสงฆ์ ช่างพื้นบ้านพื้นเมือง ๒) ถิ่นที่อยู่ช่างที่อยู่กันในวัง วัดต่าง ๆ และหมู่บ้านช่าง ๓) ความเป็นอยู่ของช่าง ที่มีความแตกต่างกัน ๔) การประกอบอาชีพ มีทั้งการรับราชการ รับจ้าง ค้าขาย ๕) ความเชื่อ มีการนับถือผี ครู ฤกษ์ สถาบันพระมหากษัตริย์ ๖) พระพุทธศาสนา ที่เป็นแรงบันดาลใจทำให้เกิดการสร้างสรรค์ผลงานวิชาช่างสิบหมู่ ๗) ประเพณี มีประเพณีที่วิชาช่างสิบหมู่เกี่ยวข้องคือ พระราชพิธีต่าง ๆ วัฒนธรรมไทยเหล่านี้ล้วนแสดงให้เห็นถึงวิถีชีวิตไทยส่วนหนึ่งในกรุงเทพมหานครตลอดมาในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์.