Page 14 - งานวิจัย - www.culture.go.th/research

๒-๒
ทั้งนี้ พระยาอนุมานราชธน ยั งไดแบงวัฒนธรรมไวเปน ๒ ประเภทไดแก ๑) วัฒนธรรมทางวัตถุ ไดแก
สิ่ งของตางๆ ที่ จําเปนต อการดํารงชีวิตช วยใหอยูดีกินดี กั บ ๒) วัฒนธรรมทางจิตใจ เปนสิ่ งที่ทําให
จิตใจและปญหาเจริญของงาม 3
อย างไรก็ ตาม ในพระราชบั ญญั ติ วั ฒนธรรมแหงชาติ พ.ศ.๒๔๘๕ ได ให ความหมาย
“วัฒนธรรม” วาหมายถึง ลักษณะที่แสดงความเจริ ญงอกงาม ความเปนระเบียบ ความกลมเกลียว
กาวหนาของชาติและศีลธรรมอันดีงามของประชาชน สวนความหมาย “วัฒนธรรม” ตามแนวทางใน
การรักษาส งเสริมและพัฒนาวัฒนธรรมพ.ศ. ๒๕๒๙ กลาววา “วัฒนธรรม” คือ วิถี ชีวิ ต เปนวิถีการ
ดําเนิ นชีวิตของสังคม เปนแบบแผนการประพฤติปฏิบั ติและการแสดงออกซึ่งความรู สึก นึ กคิดใน
สถานการณตางๆที่ สมาชิกในสังคมเดียวกั น สามารถแกไขและซาบซึ้งร วมกัน ดังนั้น วัฒนธรรมไทย คือ
วิถีชีวิตที่คนไทยไดสั่ งสม เลือกสรร ปรับปรุง แกไข จนถือวาเปนสิ่งดีงามเหมาะสมกับสภาพแวดล อม
และไดใช เปนเครื่องมื อ หรื อเปนแนวทางในการป องกันและแกไขป ญหาสังคม นอกจากนี้ ยั งว า
“วัฒนธรรม” คือ มรดกแหงสังคม ซึ่งสังคมปรับปรุงและรักษาไวใหเจริญ งอกงาม วัฒนธรรมเกิดจากการ
ประพฤติปฏิ บัติรวมกัน เปนแนวเดียวกันอยางตอเนื่องของสมาชิกในสังคม สืบทอดเปนมรดกทางสังคม
ตอกันมาจากอดีต หรืออาจเปนสิ่งประดิษฐคิดค นสรางสรรคขึ้ นใหม หรื ออาจจรับเอาสิ่งที่เผยแพรมาจาก
สังคมอื่นๆ ทั้งหมดนี้หากสมาชิกยอมรับและยึดถือเปนแบบแผนประพฤติปฏิ บัติรวมกัน ก็ย อมถือวาเป น
วัฒนธรรมของสังคมนั้ น และในปพ.ศ. ๒๕๓๕ ได ใหความหมาย “วัฒนธรรม” วา หมายถึ ง ความเจริญ
งอกงาม ซึ่งเป นผลจากระบบความสัมพันธ ระหวางมนุ ษยกับมนุษย มนุษยกับสังคม และมนุษยกับ
ธรรมชาติ จําแนกออกเปน ๓ ดานคือ จิตใจ สังคม และวัตถุ มีการสั่งสมและสื บทอดจากคนรุนหนึ่ง
ไปสูคนอีกรุนหนึ่ง จากสั งคมหนึ่งไปสูอี กสังคมหนึ่ ง จนกลายเปนแบบแผนที่สามารถ เรียนรู และ
กอใหเกิ ดผลิตกรรมและผลิตผล ทั้งที่เปนรู ปธรรมและนามธรรม อันควรคาแก การวิจัย อนุรักษ ฟนฟู
ถายทอด เสริมสรางเอตทัคคะ และแลกเปลี่ยน เพื่ อสรางดุลยภาพแหงความสั มพันธ ระหวางมนุษย
สังคม และธรรมชาติ ซึ่งจะช วยใหมนุ ษยสามารถดํ ารงชีวิตอยางมีสุ ข สันติสุข และอิสรภาพ อันเป น
พื้นฐานแหงอารยธรรมของมนุษยชาติ4
อยางไรก็ตาม คณะกรรมาธิ การโลกวาดวยวัฒนธรรมและการพัฒนา (The World Commission
on Culture and Development) ไดนํ าเสนอรายงานเรื่อง ความหลากหลายทางวัฒนธรรม (Our
Creation Diversity) ตอที่ประชุ มสมัยสามั ญของยูเนสโก เมื่อตุ ลาคม ๒๕๓๘ วา วัฒนธรรม เปนปจจัย
ในการถายทอดพฤติกรรม และพลังแหงการเปลี่ยนแปลง สรางสรรค เสรีภาพ และความเป นผูตื่นตัวตอ
ความแปลกใหมที่ เกิดขึ้นในวิถีชีวิตอยู เสมอ ซึ่งมี ผลใหเกิ ดการให นิยามวัฒนธรรมที่ หลากหลายขึ้น
รวมถึงการมีนัยต อพัฒนาสังคมทั้งในปจจุบั นและในอนาคตดวย ดังนั้นปจจุบันเมื่อเอ ยคําวา “วั ฒนธรรม”
จึงมีการเขาใจรวมกันใน ๒ นัย คือ
3 พระอนุมานราชธนเขียนไวในหนังสือเรื่องวัฒนธรรม พ.ศ.๒๔๙๖
4 พระราชบัญญั ติวัฒนธรรมแหงชาติ พ.ศ.๒๔๘๕ อางใน แหลงที่ มา: http://www.culture.go.th/study.php?&YY=๒๕๔๘ &MM=
๕&DD=๑๖