Page 63 - งานวิจัย - www.culture.go.th/research

๕๓
จากตัวอย่างข้อคิดเห็ นเกี่ยวกับการร้องและเจรจาของผู้แสดง สามารถกล่าวได้ว่า ลิเก
ยังให้ ความสําคัญของการร้ องที่เป็ นเอกลักษณ์ ของลิเกคือ รานิเกลิ ง และยังคงอนุรั กษ์แบบแผนการร้ อง
แบบดั้ งเดิมคือ เพลงสองชั้นและเพลงชั้ นเดียว รวมถึงการนําเพลงลูกทุ่งมาร้อง สอดแทรกด้วยเพื่อเปลี่ยน
บรรยากาศ สร้างความสนุ กสนานเพลิดเพลินให้แก่ ผู้ชม ศิลปิ นลิเกในปัจจุบันได้ รับการถ่ ายทอดความรู้
ด้ านการขับร้ องเพลงไทยจากสถานศึกษาที่ สารถนํามาประยุกต์ ใช้กับการแสดงลิ เกได้เป็นอย่างดี จึงทําให้
การร้องประกอบการแสดงลิเกมีความหลากหลายมากขึ้น
๑.๓ การใช้คํ าไพเราะสละสลวย ภาษาในการแสดงลิเกมีทั้งภาษาร้อยแก้ว คื อ ส่วนที่เป็น
บทพูดหรือเจรจาและร้ อยกรอง คือส่วนที่เป็นคําร้ อง การใช้ถ้อยคําในบทพูดและบทร้องของลิ เกมีลักษณะ
เด่นอยู่ที่การเลือกสรรคําใช้ได้ อย่างไพเราะ สละสลวย ถึงแม้จะใช้คํ าธรรมดาที่ไม่ใช่ศั พท์สูง แต่ก็สามารถ
ร้ อยเรียงให้มีสั มผัสคล้องจอง มีการเล่ นคําเล่นเสียง มี ลีลาจังหวะและท่ วงทํานอง และมักเป็นการเจรจา
โต้ตอบกั นระหว่างบุคคลสองฝ่ายหรือมากกว่าสองฝ่าย
ตัวอย่างการใช้คําไพเราะสละสลวยในบทร้องโต้ตอบระหว่ างพระเอกกับนางเอก
(ชาย) ก่ อนเอ่ยคําอําลา บรรยายภาษาความรั ก
เหมื อนถูกศรเสียบปัก ทําให้ความรั กอ่อนเปลี้ย
เมื่อวานยังหวานสวาท เสียแรงที่วาดรักไว้
ต้องจากลาแสนอาลั ย มายืนใจหายละเหี่ย
อยากฝากปากฝากจมูก ไว้ ใต้ฟูกใต้หมอน
อยากฝากหัวใจซุกซ่อน แทนอนุ สรณ์สั่ งเสีย
พี่อยากฝากแขนไว้แทนเจ้าของ เอาไว้ให้น้องเคล้าเคลีย
(หญิ ง) ช่างหวานล้ําคําอําลา มายืนน้ํ าตาร่วงไหล
สุดหักห้ามไม่ร้ องไห้ แต่ห้ามไม่ได้ใจเสีย
เสมือนน้ําตาไหลร่วง เสมือนดังทรวงจะแหลก
จงเก็บหัวใจไว้แต่ แรก พี่อย่าไปแจกเฉลี่ ย
อย่าเอาหัวใจไปขายค้า จงเก็บเอามาฝากเมีย
(ชาย) โอ้ แสนเอ๋ยแสนอ้อน อย่าแสนงอนเกินงาม
พี่ทําเพื่อชาติมาตุคาม ไม่ให้ใครข้ามใครเขี่ย
หากใครจะข้ามจะเขี่ ย จะถามใจเมียที่คอย
(หญิ ง) น้องขอถามใจพี่สักหน่อย จะมีเมียน้อยไหมเนี่ ย
ไปเป็นนั กรบอย่าคบชู้ ไม่ เป็นศัตรูขายชาติ
ต่อใต้เบื้องยุคลบาท พี่ เหมือนเป็นทาสเรือนเบี้ย
น้องกลัวลืมเมืองลืมเมีย จะลืมไปเสียที่มุ่ ง
(ชาย) พี่จะไม่ออกไปนอกมุ้ง หาคนมายุ่ งยั้วเยี้ย
(หญิ ง) คนโน้นก็ทึ้งคนนี้ก็ เถือ น้องกลัวไม่เหลือครบถ้ วน
(ชาย) แต่ เพื่อประโยชน์ บางส่วน เมี ยแม่ก็ควรจะเสีย
อย่างน้อยก็เหลื อปลายจมูก ที่เอามาถูกแก้มเมีย
(เรื่องบัลลังก์สะเทือน : คณะเฉลิ มชัย มาลัยนาค)