Page 17 - งานวิจัย - www.culture.go.th/research

๗
บทที่ ๒
การทบทวนวรรณกรรม
การวิจัยเรื่อง ลิเก : การอนุรักษ์ และพัฒนาตามมิติ ทางวัฒนธรรม ภู มิ ปัญญา และปรั ชญา
เศรษฐกิจพอเพียง ครั้งนี้ดําเนิ นการเพื่อศึกษาองค์ความรู้ด้ านภูมิ ปัญญาและภาพสะท้อนทางวั ฒนธรรมที่
ปรากฏอยู่ในการแสดงลิเก ศึกษาแนวทางการอนุรั กษ์และพัฒนาลิเกตามมิติ ทางวัฒนธรรม ภู มิปัญญา
และปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ซึ่งผู้วิจัยได้ทบทวนแนวคิด ทฤษฏี ที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาในเรื่องต่อไปนี้
๑. แนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับการวิจัยเชิงคุณภาพ
๒. แนวคิดเกี่ยวกับวัฒนธรรม
๓. แนวคิดเกี่ยวกับภูมิ ปัญญา
๔. แนวคิดเกี่ยวกับลิเก
๕. แนวคิดเกี่ยวกับปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
๑. แนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกั บการวิจัยเชิงคุณภาพ
แนวคิดทฤษฎีที่เกี่ ยวข้องกับการวิจัยเชิงคุณภาพมีหลายประการ ในที่นี้ผู้วิ จัยขอนําเฉพาะส่วนที่
เกี่ ยวข้องกับการวิจัยเรื่องนี้มากล่าวโดยสรุป ดังนี้
นิศา ชูโต (๒๕๔๘ : ๓๖ – ๔๓) กล่าวว่าพื้ นฐานของระเบียบวิธีวิจัยเชิ งคุณภาพนั้นพัฒนามาจาก
วิ ธีการวิจัยมานุษยวิ ทยา สาขาวัฒนธรรม (Cultural Anthropology) เป็นส่วนใหญ่ เพราะเนื้อหาในสาขา
นี้ เป็นเรื่ องที่ ไม่ สามารถแจงนั บเป็ นเชิงปริ มาณได้ กล่าวคื อเป็ นข้อมู ลเชิ งคุณภาพมากกว่ าสาขา
มานุ ษยวิทยากายภาพหรือมานุษยวิ ทยาชีวภาพ (Physical or Biological Anthropology)
แนวคิ ดทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการวิจัยเชิงคุณภาพที่ผู้วิ จัยนํามาประยุกต์ใช้ กับการวิจัยเรื่อง ลิเก :
การอนุ รักษ์ และพัฒนาตามมิ ติทางวัฒนธรรม ภูมิปัญญา และปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง มีดังนี้
๑.๑ การวิจัยเชิงชาติพั นธุ์วรรณา (Ethnography) เป็นวิธีการศึกษาที่มี วัตถุ ประสงค์สําคั ญเพื่อ
ศึ กษาวัฒนธรรมของกลุ่มชน โดยใช้วิธี การเข้าไปอยู่ในสังคมหรือสนามที่ ศึกษาเพื่อสั งเกตแบบมีส่วนร่วม
และศึ กษาวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียม ประเพณี ความเป็ นอยู่ ความเชื่ อ การดําเนินชี วิ ตต่าง ๆ อย่ าง
ละเอี ยดถี่ถ้ วน แนวคิดวิ ธี การศึ กษาวิ จั ยเชิงคุณภาพที่ พั ฒนามาจากวิ ธี การเชิงชาติ พั นธุ์วรรณาคือ
การศึ กษาวัฒนธรรมโดยใช้ วิธี การสังเกตอย่ างมีส่ วนร่วม ซึ่งวิ ธี การนี้ นําไปประยุกต์ใช้ กั บการวิจัยเชิ ง
คุ ณภาพในหลายสาขา เช่น การศึกษาวัฒนธรรมทางการศึกษาทางรัฐศาสตร์ ทางการเมือง การปกครอง
ทางอุตสาหกรรม ทางธุรกิจการค้า ตลอดจนการวิจัยประเมิ นโครงการ เป็นต้น ทั้งนี้เพื่อหาความเข้าใจ
สภาพของปั ญหา ตลอดจนมองหาแนวทางในการพัฒนาปรับปรุ งการบริการสังคมโครงการพัฒนา หา
แนวทางพั ฒนารูปแบบต่าง ๆ ของการจัดการและการจัดองค์กร เพื่อขจัดปัญหาสังคมที่ เกิดขึ้ นได้อย่างมี
ประสิทธิภาพและราบรื่นในแต่ละวัฒนธรรมนั้น ๆ
ผู้วิ จัยนําแนวคิดการวิ จัยเชิงชาติ พันธุ์วรรณามาใช้เป็ นแนวทางศึกษาองค์ความรู้ด้านภูมิ ปัญญา
และภาพสะท้ อนทางวัฒนธรรมที่ปรากฏอยู่ในการแสดงลิเก โดยใช้วิธี การศึกษาภาคสนามด้วยการสังเกต
สัมภาษณ์ บุคคลต่าง ๆ เพื่อให้ทราบข้ อมูลที่ต้องการศึกษา ทราบถึ งสภาพปัญหา รวมทั้งเสนอแนวทางใน
การอนุ รักษ์และพัฒนาลิเกให้ ธํารงอยู่คู่สังคมไทยสื บไป