st119 - page 58

บทที่ ๔
ชีวิ ตและวัฒนธรรมชาวเลอูรักลาโว้ย
การศึกษาชีวิตและวัฒนธรรมของชาวเลอูรักลาโว้ย แห่งทะเลอันดามันในบทนี้ ประกอบ
ไปด้วย ชีวิตและวัฒนธรรมชาวเลอูรักลาโว้ยเกาะลันตา จังหวัดกระบี่ และเกาะหลีเป๊ ะ จังหวัด
สตูล
๑. ชีวิ ตและวัฒนธรรมชาวเลอู รักลาโว้ยเกาะลันตาจังหวัดกระบี่
การศึกษาชีวิตและวัฒนธรรมชาวเลอู รักลาโว้ยเกาะลันตา จังหวัดกระบี่ จะศึกษา
เกี่ยวกับสภาพทางสังคม สภาพทางวัฒนธรรม และสภาพเศรษฐกิจ ของกลุ่มชาวเลอูรักลาโว้ ย
ทั ้ งก่อนและหลั งการเกิดเหตุ การณ์สึนามึในปี พ.ศ.๒๕๔๗ เพื่อให้เห็นพลวัตของกลุ่มชาวเล
รวมทั ้ งการเปลี่ยนแปลงที่ เกิดขึ้นซึ่งส่งผลกระทบต่ อวิถีชีวิตและวัฒนธรรม
๑.๑สภาพทางสังคม
ปาตัยซาตั ๊ กหรือปูเลาตอข้า เป็ นชื่อที่กลุ่มอูรักลาโว้ยเรียกขานเกาะที่ มีแนว
หาดทรายขาวยาวเหยียด ซึ่งบรรพบุรุ ษของพวกเขาแลเห็นมาแต่ไกล เมื่อครั ้ งล่องเรือมาทาง
ทะเลแถบนี้ ปาตัยซาตั ๊ กของอูรักลาโว้ย ป ัจจุบันคือเกาะลันตาใหญ่ อาเภอเกาะลันตา จังหวัด
กระบี่ อูรักลาโว้ยเป็นหนึ่งในกลุ่มชนดั ้ งเดิมที่เคยอาศัยและล่องเรือไปมาอยู่ในคาบสมุ ทรอันดา
มัน เกินกว่า ๕๐๐ ปี มาแล้วที่อูรักลาโว้ยกลุ่มหนึ่ งเข้ามาบุกเบิกอยู่อาศัยที่เกาะแห่งนี ้ ต่อมาจึงมี
ชาวมลายูเข้ามาอยู่ ตามมาด้วยชาวจีนซึ่งเคยมาแวะพักที่เกาะลันตาใหญ่ ในช่ วงที่เดินเรือ
ค้าขายกับประเทศสิงค์โปร์ และ มาเลเซีย แล้วส่วนหนึ่งตัดสินใจลงป ักหลักฐานยังเกาะแห่งนี้
สาหรับชาวไทยพุทธกลุ่มหลังสุดที่เข้ามาอยู่ที่เกาะลันตา ส่วนใหญ่เข้ามารับราชการ แม้กลุ่มชน
อูรักลาโว้ยจะเป็นผู้บุ กเบิกปาตัยซาตั ๊ กจนกลายมาเป็นเกาะลันตา แต่ทุกวันนี้ ผู้คนแทบจะลืม
เลือนพวกเขา จากการพู ดคุยสืบค้นกั บชาวบ้านอู รักลาโว้ย พบว่ าตั ้ งแต่ตะวันออกจรดฝ ั ่ ง
ตะวันตกของเกาะลันตามากมายไปด้วยพื้นที่ ซึ่งอูรักลาโว้ยเคยพานั กอาศัย เคยฝ ังร่างบรรพ
บุรุษ หลายแห่ งเป็นพื้นที่ศักดิ ์ สิทธิ ์ ที่ผูกพันกับวิถีความเชื่อดั ้ งเดิม
สาเหตุที่ชาวเลอพยพย้ายถิ่นเนื่องจากในอดีตชาวเลตั ้ งถิ่นฐานเป็ นการชั ่ วคราว
ตามชายฝ ั ่ งทะเลเฉพาะช่ วงฤดูมรสุมและย้ายถิ่ นหากินใปอาศัยชั ่ วคราวบริเวณหมู่เกาะต่ าง ๆ
ตามฤดูกาล แล้ วหวนกลับมาถิ่นเดิมในฤดู ลการเดียวกั นของทุกปี เพราะพวกเขาไม่ชอบอยู่
ปะปนกับชนต่างกลุ่มต่างวัฒนธรรม บางครั ้ งก็อพยพเพราะถูกคนต่างกลุ่มรุ กราน เช่น บ้านทุ่ง
หยีเพ็ง เดิม เป็ นถิ่นที่อยู่ของชาวเล ต่อมา “โต๊ะหยีเพ็ง” โจรชาวมุสลิมซึ่งหลบหนีจากการจับกุม
โครงการสิทธิทางวัฒนธรรม, มปป. “พื้นที่ทางจิตวิญญาณ,” เอกสารแผ่นพับ.