Page 153 - งานวิจัย - www.culture.go.th/research

๑๔๓
๘. ลิเกในสถานศึ กษา
ปัจจุบันนี้ สถานศึกษาให้ความสําคั ญกับการแสดงลิเกในฐานะที่ เป็นศิลปวัฒนธรรมอย่างหนึ่ง
ของชาติ ที่นักเรียน นักศึกษาต้องเรียนรู้ เช่นเดียวกั บการแสดงอย่างอื่ น ดังนั้นจึงนําเข้าสู่ระบบการเรี ยน
การสอนและการจั ดกิจกรรมในรูปแบบต่ าง ๆ เช่น จัดหลักสูตรการเรียนการสอนเป็นรายวิ ชา จั ดเป็น
กิจกรรมชมรมหรือโครงงาน จัดการแสดงลิเกในกิจกรรมวันสําคั ญ รวมถึงการจัดอบรมสัมมนา
๘.๑ หลักสู ตรการเรียนการสอน
๘.๑.๑ สถาบันบัณฑิ ตพัฒนศิลป์ กระทรวงวั ฒนธรรม กําหนดวิชาลิเกไว้หลั กสูตรศิลป
บัณฑิต (หลักสูตรปรั บปรุง พ.ศ. ๒๕๕๒) หมวดวิชาเฉพาะ สาขาวิชานาฏศิลป์ไทย คณะศิลปนาฏดุริยางค์
กลุ่มวิ ชาเลือก ๒๐๑-๒๓๐๓๕ ลิเก (Li-kay) กํ าหนดคําอธิ บายรายวิชาไว้ดั งนี้ “...ศึกษากําเนิด
พั ฒนาการของการแสดงลิเกตั้ งแต่อดีตจนถึงปัจจุบั น ฝีกการร้องและการแสดงลิเก...” (สถาบั นบัณฑิต
พัฒนศิลป์. ๒๕๕๒ : ๑๕๒)
๘.๑.๒ วิทยาลั ยนาฏศิ ลปอ่างทอง จัดหลักสูตรสอนเพลงพื้ นบ้านและลิเกในรายวิชา
เลื อก ระดับนาฏศิลป์ ชั้นกลาง (ม. ๔ – ม.๖) โดยเชิญวิทยากรพิเศษที่เป็นศิลปินลิเกมาสอนให้ นักเรียนได้
ศึ กษาความรู้พื้นฐานเกี่ ยวกับประวัติความเป็นมา รูปแบบและองค์ประกอบของลิเก ฝึกปฏิบัติ แสดงลิเก
และแสดงผลงาน นอกจากนี้ยังมีการจั ดแสดงลิเกในงานสําคัญต่าง ๆ ทั้งภายในและภายนอกวิทยาลัย
๘.๑.๓ โรงเรี ยนระดับพื้นฐาน
โรงเรียนวั ดใหม่ ราษฎร์ศรัทธาราม ตําบลบึงพระ อําเภอเมือง จังหวั ดพิษณุโลก
จัดสอนการแสดงลิเกให้แก่ นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษา โดยจัดเป็ นหลักสูตรสอนพิเศษขึ้นมาตามความ
สนใจของนั กเรียน เปิดสอนในทุกวันจันทร์ถึ งวันพฤหัสบดี เวลา ๑๔.๓๐ – ๑๕.๓๐ น. เริ่มตั้งแต่ เดือน
สิงหาคม ๒๕๕๓ และได้ เปิดการแสดงครั้งแรกเมื่ อวันที่ ๑๑ – ๑๒ กันยายน ๒๕๕๓ ให้ผู้ปกครองได้ชม
การแสดงของลู กหลานและร่วมกั นบริจาคเงินเพื่อนําเงินไปเป็ นทุนในการซื้ออุปกรณ์ การแสดง เครื่ อง
แต่ งตัว เครื่องสําอาง และอื่ นๆ ส่วนที่ เหลือก็มอบเป็นทุนการศึกษาให้แก่นักเรียน เนื่องจากเด็กที่โรงเรี ยน
แห่ งนี้ล้ วนเป็นเด็กกําพร้า พ่อแม่ แยกทางกัน โดยปล่ อยให้ลูกนั้ นเป็นภาระของปู่ย่าตายายซึ่งมี ฐานะ
ยากจน การที่ เด็กได้ ใช้ความสามารถด้านการแสดงลิเกนี้ เป็นสิ่งที่ดี นอกจากเด็ กจะได้แสดงความสามารถ
ของตนเองแล้ว เด็กยั งได้ รับความรู้ ทางภาษาไทย เช่ น การใช้คํ าราชาศัพท์ การใช้ภาษาไทยให้ถูกต้อง
อักขระชั ดเจน ได้เรี ยนเรื่องการร่ายรํ าที่เป็นเอกลักษณ์ของคนไทย และการเล่นดนตรีไทยควบคู่กันไปด้วย
นอกจากนี้ยังทําให้เกิดความรักความสามัคคีในหมู่คณะ การรู้จักให้อภั ยซึ่งกัน และกัน เพราะก่อนและ
หลังการแสดงลิ เกนั้น นักแสดงจะต้องขอขมาเพื่อเป็นการขอโทษกันก่อนที่จะทําการแสดง
(Matichon.co.th ค้นคว้ าเมื่อ ๕ มี นาคม ๒๕๕๔)
โรงเรียนศรีเอี่ยมอนุสรณ์ สํ านักงานเขตบางนา กรุงเทพมหานคร มี การจัด การ
เรี ยนการสอนโดยใช้ลิเกเป็นสื่ อ โดยคุณครูบุญปลูก เนินกลาง ซึ่ งเป็นผู้มี ความสามารถเชี่ยวชาญ ในการ
จัดกระบวนการจัดการเรี ยนการสอน และการนําเสนอด้านวิชาการ อีกทั้ งได้เชิญวิทยากรภู มิปัญญา
พื้ นบ้านมาช่วยสอน มี การฝึกซ้ อมนักเรียนจนสามารถแสดงลิเกได้เป็ นอย่างดี ทําให้ครูและนั กเรียนมี
ความสุ ขที่ได้เล่นลิเก มีความสุขที่ได้ชื่ นชมความสามารถของตน และมีคนอื่ นมาชื่นชม